شوك دلار بازار آزاد؛ بانك مركزي كجاست؟
نرخ برابري دلار در برابر ريال، براي سومين روز متوالي در روند صعودي قرار گرفت و سقف مقاومت كوتاهمدت را شكست. معاملهگران معتقدند شكست سقف كوتاهمدت برابري دلار حكايت از فتح كانال 70هزار توماني در آيندهاي نزديك دارد. معاملات بازار ارز در پايتخت با وجود تعطيلي مدارس و مشاغل به دليل سرماي هوا در روز دوشنبه داغ بود و بازار جوابگوي تعداد زياد متقاضيان دلار نبود. هر اسكناس دلار روز دوشنبه با رشد ۳۰۰ توماني در ميانه كانال 76 هزار تومان پيشروي كرد و نيمه پاييني اين كريدور را پشت سر گذاشت. ديروز هم هزار تومان ديگر از ارزش ريال در برابر دلار كاسته شد و حالا يك «جهش» رخ داده است. به نوشته اقتصاد نيوز، معاملهگران در روزهاي گذشته سقف مقاومت دلار را نيمه كريدور هفتم ميدانستند؛ اما دلار در پايين اين منطقه دوام زيادي نداشت و قيمت از دست رفت. آنها معتقدند شكست خط مقاومت ميتواند آلارم صعود دلار براي خيز به كريدور هشتم باشد. كارشناسان اقتصادي معتقدند اخبار سياسي مساعد ميتواند قيمت دلار را در كوتاهمدت تا حدودي كاهش دهد، اما روند قيمت دلار با وجود كسري بودجه و تقاضاي دلاري شركتها در پايان سال صعودي است. وبسايت «انتخاب» نيز در گزارشي از بازار آزاد ارز، به انتقاد از سياستهاي بانك مركزي پرداخته و نوشته است: «در دو هفته اخير، قيمت دلار با سير صعودي مواجه شده و به راحتي از سقف ۷۰ هزارتومان عبور كرد. با اين حال، نشانهاي از تدبير بانك مركزي براي كنترل و جلوگيري از رشد بيشتر دلار ديده نميشود.» به نوشته اين وبسايت، درحالي كه قيمت ارز در روزهاي اخير بهشدت افزايشي شده، بانك مركزي و فرزين رييس آن، اندك تحركي از خود براي مهار اوضاع نشان نميدهند.
بانك مركزي به تازگي از راهاندازي سامانه جديدي براي تامين ارز مورد نياز واردات با عنوان «بازار توافقي» خبر داده و معاملات تجاري را به اين بازار منتقل كرده كه جايگزين سامانه موسوم به «نيما» شده است. مطابق گزارشها نرخ دلار در سامانه جديد تا بيش از 60 هزا رتومان نيز «توافق» شده و به نظر ميرسد كه به همان نسبت كه در بازار توافقي نرخ برابري دلار به ريال بالا ميرود؛ بازار آزاد ارز نيز واكنش نشان داده و فاصله خود را با نرخهايي كه دوستان بانك مركزي «به رسميت ميشناسند» حفظ ميكند. مشكل اينجاست كه مديران بانك مركزي اعتقادي به «بازار آزاد ارز» ندارند و آن را به رسميت نميشناسند اما بازار آزاد و مردم كوچه و بازار زندگي خود را با اين نرخ «تنظيم» ميكنند و نرخ بسياري از كالاها و خدمات نيز همزمان با نوسان نرخ بازار آزاد دلار به شوك و جهش ميافتد.