گزارشات برخي نشريات خارجي از ديدار روز چهارشنبه ويكرام ميسري، دبيركل وزارت خارجه هند و امير خان متقي، وزير خارجه سرپرست طالبان نشاندهنده نيت هند براي افزايش نفوذ خود در رهبري افغانستان است، چراكه هند در طول سال گذشته به تدريج روابط خود را با طالبان افزايش داده است، اما اين ديدار اخير اولين تعامل در سطح بالا از نوع خود به شمار ميرود. هند در طول ۲۰ سال گذشته بيش از ۳ ميليارد دلار در كمك و كارهاي بازسازي در افغانستان سرمايهگذاري كرده است.
به ادعاي تحليلگران اين ديدار تنها چند روز پس از آن برگزار ميشود كه هند حملات هوايي پاكستان به افغانستان را محكوم كرده است.
وبسايت الجزيره طي گزارشي از اهميت اين ملاقات مهم در دوبي آورده است كه استقرار اكرم الدين كميل، ديپلمات طالبان و دانشجوي سابق افغان در هند، در بمبئي، هند را در فهرست كشورهايي قرار ميدهد كه طالبان به مقامهايش اجازه دادهاند تا عمليات خود را در سفارتهاي افغانستان به عهده بگيرند.
پيشتر، در سال ۲۰۲۲، هند همچنين يك تيم فني كوچك به كابل فرستاد تا سفارت خود را به طور جزيي بازگشايي كند، اما اكنون اين سوال وجود دارد كه آيا اين يك تغيير استراتژيك است؟ ناظران مدعياند كه رويدادهاي اخير نشاندهنده عميقتر شدن روابط بين دهلي نو و كابل است.
كبير تانيجا، معاون مدير و پژوهشگر بنياد تحقيقاتي آبزرور به الجزيره گفت كه ممكن است اين اقدام به آن ميزاني كه به نظر ميرسد، تحولي استراتژيك نباشد. اين تنها ماحصل پيشرفت طبيعي در رويكرد محتاطانه و طولانيمدت هند در ارتباط با واقعيت طالبان است؛ گروهي كه در كابل از سال ۲۰۲۱ قدرت را در دست گرفت. همزمان راگاوي شارما، استاد همكار در مدرسه بينالمللي امور جندال در دهلينو ضمن موافقت با اين ايده ميگويد كه اين رويداد ادامه سياست قبلي است كه در آن به نوعي با طالبان در حال تعامل هستيم، اما واقعا نميخواهيم عمق تعامل خود را به رسميت بشنا سيم.
هند مردد است!
به گزارش اين وبسايت و به گفته تانيجا، يكي از تحولات مثبت كه ممكن است شرايط ميان هند و طالبان را كمي تغيير دهد احتمال صدور ويزا براي افغانها است. هند ممكن است به ازسرگيري صدور ويزا براي افغانها نزديك شود. شارما در مخالفت با تحليل تانيجا گفت كه او به دليل نگرانيهاي امنيتي كمتر اميدوار است كه ويزاهاي بيشتري توسط هند براي افغانها صادر شود، چراكه درنهايت، طالبان يك گروه ايدئولوژيك هستند و بازگشت آنها به قدرت منجر به افزايش راديكاليسم شده است.
شارما در ادامه گفتوگوي خود با الجزيره گفت كه ديدار اخير با طالبان نيز بيشتر براي افغانها ضروري بود تا هند، چراكه باتوجه به مناقشهشان ميان هند و پاكستان طالبان مشتاق است نشان دهد كه گزينههاي بيشتري دراختيار دارد. طالبان ميخواهند به ويژه به پاكستان نشان دهند كه داراي استقلال است.
به ادعاي ناظران اما روابط نزديكتر با طالبان ميتواند بزرگترين دموكراسي جهان را در يك باتلاق اخلاقي قرار دهد. هند مدتهاست كه سعي كرده خود را به عنوان بزرگترين دموكراسي جهان معرفي كند، اما حتي نتوانسته است از ممنوعيت آموزش دختران در افغانستان انتقاد كند. با اين حال، با وجود منافع قابل توجه در اين منطقه، هند از يك سياست منسجم در مورد افغانستان برخوردار نبوده است.
در ادامه گزارش الجزيره آمده است كه هر حركتي كه هند قصد انجام آن را داشته، معمولا در هماهنگي با قدرتهاي ديگر انجام شده است. اين قدرتها در گذشته، عمدتا ايران و روسيه بودهاند و سپس امريكاييها. در حالي كه بسياري از كشورها در سراسر جهان به سرعت با واقعيت جديد سازگار شدند، هند افغانستان را به حالتي معلق درآورده است.
همه تخممرغها در سبد طالبان
اكنون اما ذينفعان در منطقه در حال ارزيابي اين موضوع هستند كه دولت جديد ترامپ چه معنايي براي طالبان خواهد داشت.
تانيجا، معاون مدير و پژوهشگر بنياد تحقيقاتي اوبزرور در اين زمينه گفت: پيشبيني آنچه در آينده اتفاق ميافتد دشوار است. با اين حال، هر نوع مخالفت يا اعتراضي كه طالبان انجام دهد، ممكن است تحت نظارت ترامپ بيشتر شنيده و مورد توجه قرار گيرد.
به نظر ميرسد اما با وجود اينكه هند قويترين قدرت در منطقه است، نتوانسته است با بازيگران متنوع در افغانستان ارتباط برقرار كند.
شارما استاد همكار در مدرسه بينالمللي امور جندال در دهلينو گفت: در ابتدا، ما اشتباه كرديم كه تمام تخممرغهاي خود را در سبد حامد كرزاي رييسجمهور اسبق افغانستان و سپس در سبد اشرف غني قرار داديم. او افزود كه ترميم اين وضعيت ممكن است زمانبر باشد. به نظر ميرسد اين تنها به ايجاد روابط در سطح سياسي مربوط نميشود. تانيجا ضمن تاييد تحليل شارما به الجزيره گفت: من معتقدم كه ما همان اشتباه را تكرار ميكنيم و تمام تخممرغهاي خود را در سبد طالبان قرار ميدهيم.