هوش مصنوعي ميدان تازه رويارويي پكن و واشنگتن

يك تيم از مهندسان جوان چيني با استفاده از برخي ميانبرهاي هوشمند برنامه‌نويسي و يك خلأ مهم در قوانين امريكايي كه به آنها اجازه مي‌دهد چيپ‌هاي پيشرفته را به دست آورند، فرمولي را ايجاد كرده‌اند كه شركت چيني «دپ سيك» از آن براي شگفت‌‌زده كردن جهان با برنامه‌هاي هوش مصنوعي خود استفاده كرده است. وال‌استريت ژورنال نشريه امريكايي با انتشار گزارشي به چنين رويداد مهمي در سطح جهان آن هم توسط چين به عنوان رقيب مهم ايالات متحده اشاره كرده و نوشته كه تفكر رايج حكايت از آن دارد كه توسعه هوش مصنوعي پيشرفته نيازمند چيپ‌هاي كامپيوتري گران‌‌قيمت و پيشرفته است و شركت‌‌هاي چيني به دليل عدم دسترسي به اين چيپ‌‌ها با مشكلات عديده‌اي مواجه خواهند شد، اما شركت «دپ سيك» با خلاقيت خود اين پيش‌بيني‌ها را به طرز شگفت‌انگيزي به چالش كشيد و منجر به يك بحران يك تريليون دلاري در وال استريت شد و باعث شده سيليكون ولي (منطقه‌اي كه تمامي شركت‌هاي مهم انفورماتيك را در خود جاي داده است) به تجديدنظر در رويكرد خود بپردازد. اين درحالي است كه اخيرا دونالد ترامپ مدعي شد كه شركت چيني دپ سيك زنگ خطري براي واشنگتن به صدا درآورده است، چراكه دولت او در ماه‌هاي آينده قرار است تصميم بگيرد كه چه اقداماتي در مورد سياست‌هاي دوران بايدن كه دسترسي چين به بهترين چيپ‌هاي هوش مصنوعي را محدود مي‌كند، اتخاذ كند.
در ادامه گزارش وال استريت ژورنال آمده است كه ليانگ ونفنگ، رييس اين شركت چيني «دپ سيك» مجموعه خود را در مركز فناوري هانگژو بنا كرد، همان شهري كه غول فناوري علي‌ بابا در آن مستقر است. گفتني است ليانگ در يك مصاحبه با يك نشريه چيني در سال 2023، گفت كه بيشتر امور فني توسط فارغ‌التحصيلان تازه يا افرادي با يك يا دو سال تجربه دارند، انجام مي‌شود. ليانگ همچنين در ادامه گفت: وقتي كاري انجام مي‌دهيد، افراد با تجربه بدون ترديد به شما خواهند گفت كه بايد اين كار را به اين شكل انجام دهيد، اما افراد بدون تجربه بايد بارها و بارها كاوش كرده و به‌طور جدي فكر كنند كه چگونه بايد اين كار را انجام دهند و سپس راه‌حلي پيدا كنند .اما اكنون نيز آنچه اين جوانان بدون تجربه چيني به دست آورد‌ه‌اند بايد توسط بهترين و درخشان‌ترين‌هاي انفورماتيك جهان در امريكا مورد مطالعه قرار ‌گيرد! چراكه تا به‌ حال، مدل‌هاي پيشگام هوش مصنوعي كه پشت برنامه‌هايي مانند چت‌جي‌پي‌تي از شركت OpenAI قرار دارند، روي يك مجموعه وسيع از متن‌ها، تصاوير و داده‌هاي ديگر آموزش ديده‌اند. اين مدل‌ها از الگوريتم‌‌هاي تخصصي براي يافتن الگوهايي استفاده مي‌كنند كه يك چت‌‌بات مي‌تواند براي برقراري گفت‌وگو به كار ببرد.
به  ادعاي كارشناسان اما تاكتيك «دپ سيك» جهت كاهش پردازش داده‌هاي موردنياز براي آموزش مدل‌ها بود، آن‌هم با استفاده از برخي اختراعات خود و تكنيك‌‌هايي كه توسط شركت‌هاي هوش مصنوعي چيني با محدوديت‌‌هاي مشابه اتخاذ شده است. «لِنارت هايم»، محقق هوش مصنوعي در انديشكده رند گفت: نسخه‌هاي اوليه چت‌جي‌پي‌تي را به عنوان يك كتابدار تصور كنيد كه همه كتاب‌‌هاي كتابخانه را خوانده است. وقتي از او سوالي پرسيده مي‌شود، پاسخي براساس كتاب‌هاي زيادي كه خوانده، ارايه مي‌دهد. اين فرآيند قطعا زمانبر و پر‌هزينه است. براي خواندن آن كتاب‌‌ها به چيپ‌‌هاي كامپيوتري كه مصرف برق بالايي دارند، نياز است. 
به گزارش وال استريت ژورنال، اما به نظر مي‌رسد «دپ‌سيك» رويكرد ديگري را اتخاذ كرد. كتابدار آن تمام كتاب‌ها را نخوانده، بلكه آموزش ديده است كه پس از پرسش يك سوال، كتاب مناسب را براي يافتن پاسخ پيدا كند. روش ديگري كه بر اين اساس اضافه شده، تكنيك «تركيب كارشناسان» نام دارد. به جاي تلاش براي يافتن يك كتابدار كه بتواند به سوالات در هر موضوعي پاسخ دهد، «دپ سيك» و برخي ديگر از توسعه‌دهندگان هوش مصنوعي كاري مشابه با واگذاري سوالات به فهرستي از كارشناسان در زمينه‌هاي خاص مانند داستان‌‌نويسي، نشريات و آشپزي انجام مي‌دهند. هر كارشناس به آموزش كمتري نياز دارد كه فشار بر چيپ‌‌ها را براي انجام همه‌ چيز به‌طور همزمان كاهش مي‌دهد. رويكرد «دپ سيك» قبل از پرسش سوال، به زمان و انرژي كمتري نياز دارد، اما حين پاسخگويي، زمان و انرژي بيشتري مصرف مي‌كند. با درنظر گرفتن همه جوانب، هايم، محقق هوش مصنوعي مدعي شد كه ميانبرهاي «دپ سيك» به آن كمك مي‌كند تا هوش مصنوعي را با هزينه‌‌اي بسيار كمتر از مدل‌هاي رقيب آموزش دهد. اين در‌حالي است كه به ادعاي ناظران نوآوري تنها بخشي از موفقيت «دپ‌سيك» را توضيح مي‌دهد. بخش ديگري از موفقيت «دپ‌سيك» به معرفي دشوار كنترل‌‌هاي صادراتي ايالات‌متحده برمي‌گردد كه به اين شركت فرصتي براي خريد چيپ‌‌هاي قدرتمند امريكايي داد. دولت بايدن در سال 2022 محدوديت‌هايي روي چيپ‌هاي صادر شده به چين وضع كرد. شركت‌هاي امريكايي كه مي‌خواستند به چين فروش داشته باشند، ابتدا عملكرد ويژگي چيپ به نام «پهناي باند ارتباطي» را محدود ‌كردند كه به سرعت انتقال داده‌ها اشاره دارد. در مقابل اما شركت «انويديا» يك شركت فناوري چندمليت امريكايي و البته پيشرو جهاني در طراحي چيپ‌هاي هوش مصنوعي، محصول جديدي براي چين ارايه كرد كه با اين پارامتر مطابقت داشت، اما با حفظ عملكرد بالا به روش‌هاي ديگر جبران كرد. اين اقدام نيز منجر به توليد چيپي شد كه برخي تحليلگران گفتند تقريبا به اندازه بهترين چيپ انويديا در آن زمان قدرتمند بود.
يك سخنگوي انويديا روز دوشنبه گفت كه «دپ‌سيك» يك پيشرفت عالي در هوش مصنوعي است كه تكنيك‌‌هاي نوآورانه‌اي را نشان مي‌دهد و در عين حال از قدرت محاسباتي كاملا مطابق با محدوديت‌هاي صادراتي استفاده مي‌كند، به گونه‌اي كه اين محدوديت‌هاي صادراتي، يك فرصت حدودا يكساله براي «دپ سيك» فراهم كرد تا چيپ قدرتمند انويديا براي بازار چين، به نام H800 را خريداري كند. در ادامه گزارش وال استريت ژورنال در اين زمينه آمده است كه اكنون نيز برخي رهبران صنعت هوش مصنوعي امريكا نسبت به اينكه «دپ سيك» تمام اسرار نهفته خود را فاش كرده است، شك و ترديد دارند. آنها گفتند كه محققان چيني ممكن است قبل از محدوديت‌هاي ايالات‌متحده، چيپ‌‌هاي پيشرفته شركت انويديا را انبار كرده باشند يا از راه‌حل‌هاي دور زدن قوانين استفاده كرده باشند.