بريتانيا و فرانسه براي متوقف كردن ترامپ خيز برداشتهاند
مانور فرا آتلانتيكيها
ولوديمير زلنسكي، رييسجمهور اوكراين اخيرا در اظهاراتي اعلام كرد كه حاضر است دستيابي به صلح در اوكراين را با انصراف از تمايل به عضويت در ناتو مبادله كند. جديدترين مواضع زلنسكي در شرايطي مطرح شد كه دونالد ترامپ رييسجمهور امريكا در سخنرانيهاي متعدد خود از كييف خواسته است كه وامهاي كلان ايالاتمتحده به اوكراين را تسويه كند. زلنسكي اما علاوه بر هديه خواندن كمكهاي امريكا به اوكراين، ميزان كمكهاي واشنگتن به كييف را فقط ۱۰۰ ميليارد دلار تخمين زده و همچنين مدعي شد حاضر است در ازاي صلح در اوكراين از قدرت نيز كنارهگيري كند. لفاظيهاي ميان ترامپ و زلنسكي در شرايطي تشديد شده كه امانوئل مكرون، رييسجمهور فرانسه روز دوشنبه به ملاقات همتاي امريكايي خود رفت و همزمان كي ير استارمر، نخستوزير بريتانيا نيز قرار است روز پنجشنبه با دونالد ترامپ ديدار داشته باشد.
نشريه نيويورك تايمز با انتشار يادداشتي در باب تشديد تنشها ميان دول اروپايي و دونالد ترامپ بر سر سرنوشت اوكراين در اين باره آورده است: پس از هفتهاي كه در آن رييسجمهور ايالاتمتحده، ولوديمير زلنسكي همتاي اوكراينياش را ديكتاتور ناميد، براي دول اروپايي آشكار شد كه ديگر تنها با يك رييسجمهور هنجارشكن سر و كار ندارند، بلكه بحران پيش رو منجر به تشديد شكافهاي فراآتلانتيكي شده است. بيانات خصمانه رييسجمهور امريكا، به همراه پيشنهادهاي جنجالياش به ولاديمير پوتين، رييسجمهور روسيه آنهم با هدف دور زدن اروپا و رسيدن به توافق صلح در اوكراين، باعث شده برخي اروپاييها از خود بپرسند آيا پيماني كه بيش از هفت دهه اين قاره را در برابر هر نوع تهديدي محافظت كرده، كارايي خود را از دست داده است؟ مالكم ترنبل، نخستوزير پيشين استراليا طي گفتوگويي با نيويورك تايمز در اين باره گفت: «دول اروپايي بايد جرات ايستادن در برابر فردي مانند ترامپ را داشته باشند؛ بدان معنا كه براي او توضيح دهند كنار گذاشتن اوكراين و همدست شدن واشنگتن با پوتين ضربهاي ويرانگر به اعتبار و موقعيت امريكا در جهان وارد ميكند.» در عين حال آقاي ترنبل تاكيد كرد كه اما تلاش براي جلب نظر يا فريب دادن ترامپ در چنين مساله مهمي احتمالا به جايي نخواهد رسيد...
همزمان واشنگتن پست به نقل از ديپلماتهاي اروپايي آورده است كه ترامپ 2025 هيچ شباهتي به ترامپ 2017 ندارد. جرارد آراود، سفير اسبق فرانسه در واشنگتن براين باور است كه: وقتي دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۷ وارد كاخ سفيد شد هيچ چيز نميدانست اكنون اما فكر ميكند كه بر همه امور تسلط دارد. از طرفي در حل برخي مسائل نيز راديكالتر عمل ميكند. به گزارش اين نشريه و براساس گفته اين ديپلماتها، هشدار به ترامپ درباره خطرات دادن امتيازات زياد به پوتين در مذاكرات نيز آسان نخواهد بود. گفتني است امانوئل مكرون پيش از سفرش به واشنگتن گفت: «من به ترامپ خواهم گفت كه شما نميتوانيد در برابر ولاديمير پوتين ضعيف باشيد. اين به نفع شما نيست.» اين درحالي است كه كي ير استارمر، نخستوزير بريتانيا كه مهمان بعدي دونالد ترامپ در روز پنجشنبه خواهد بود تاكنون استراتژياش براي مقابله با ميزبان كاخ سفيد را رسانهاي نكرده است. اما ديپلماتهاي بريتانيايي در اين راستا اعلام كردند كه انتظار دارند او بر تمايل بريتانيا در باب تامين امنيت اروپا از طريق ارسال نيرو به اوكراين تاكيد كند. در عين حال اما مقامات بريتانيايي بر اين باورند كه استارمر احتمالا خطاب به ترامپ خواهد گفت كه بريتانيا در حال بررسي كمكهاي نظامي اضافي به اوكراين است و برنامهريزي كرده تا هزينههاي دفاعي خود را افزايش دهد. به ادعاي مقامهاي ديپلماتيك همچنين آقاي نخست وزير بايد از ترامپ بخواهد تا جزييات توافق صلحش با روسيه و درقبالش امتيازاتي كه قرار است از مسكو دريافت كند را رسانهاي كند. با اين همه انتظار ميرود بريتانيا پيش از سفر نخستوزير اين كشور به واشنگتن تحريمهاي بيشتري عليه مسكو وضع كند، اين درحالي است كه ترامپ تمايل خود را براي پايان دادن به انزواي اقتصادي و ديپلماتيك روسيه بيش از هر زمان ديگري نشان داده است.
كيم داروچ، سفير اسبق بريتانيا در واشنگتن طي گفتوگويي با نيويورك تايمز گفت: استارمر بايد از وارد شدن به بحث با آقاي ترامپ درباره زلنسكي اجتناب كند و همزمان سعي كند از ديدگاه رييسجمهور ايالاتمتحده به عنوان ايدههايي صلحساز استفاده نمايد. اين درحالي است كه در رابطه با ملاقات مكرون با رييسجمهور امريكا پيشبيني شده احتمالا رييسجمهور فرانسه از ترامپ در ازاي ايجاد نيرويي بازدارنده براي تامين امنيت اروپا، تضمينهاي امنيتي درخواست ميكند. در ادامه گزارش نيويورك تايمز و به نقل از مقامات فرانسوي اما آمده است كه آنها بهشدت نگرانند كه رييسجمهور امريكا سعي كند انتخابات را در اوكراين را به رييسجمهور كنوني اين كشور تحميل كند كه در اين صورت زمينه براي قدرت گرفتن كانديداهاي حمايت شده توسط روسيه، فراهم ميشود. همزمان نايجل گولد دويس، سفير پيشين بريتانيا در بلاروس و همچنين ساير تحليلگران باب تشديد نگرانيها از گامهاي بعدي ترامپ به اين نشريه امريكايي گفتند: ورود ترامپ به مسائل استراتژيك در ابعاد كلان بد حد و مرز است، چراكه براي او مسائل شخصي با مسائل سياسي درهم آميخته است. درحالي كه ترامپ روز جمعه، مكرون را به عنوان يك دوست توصيف كرد، اما همزمان شكايت داشت كه نه او و نه استارمر هيچ اقدامي براي پايان دادن به جنگ اوكراين نكردهاند. اكنون اما رهبران فرانسه و بريتانيا هر دو تلاش كردهاند كه رابطه خوبي با ترامپ برقرار كنند. گفتني است اما در اين بين رابطه امانوئل مكرون با دونالد ترامپ پيشينه طولانيتري دارد و همزمان فراز و نشيبهاي بيشتري را پشت سر گذاشته است، به گونهاي كه پس از گذراندن دورهاي از وحدت، درنهايت دو رهبر بر سر تصميم دونالد ترامپ براي خروج از توافق پاريس و همچنين توافق هستهاي ايران به اختلاف خوردند. با اين همه اما مكرون تلاش كرده تا پيش از استارمر كه البته سفرش به واشنگتن را از چند هفته پيش برنامهريزي كرده بود، خود را زودتر به كاخ سفيد برساند. با اين حال هيچ كدام از اين موارد تضمين نميكند كه تلاشهاي ديپلماتيك مكرون اينبار موثر واقع شود. همانگونه كه رييسجمهور فرانسه در جريان يك سفر به واشنگتن در سال ۲۰۱۸ به اشتباه تصور ميكرد توانسته است دونالد ترامپ را از خروج از توافق هستهاي با ايران منصرف كند. گويا هميشه يك عنصر غيرقابل پيشبيني و غيرقابل اعتماد وجود دارد و هرآنچه كه دونالد ترامپ در روز اول ميگويد در روز دوم برايش بيمعنا است.