بازارهاي جهاني در شوك؛ سرمايهگذاران به پناهگاههاي امن مالي پناه بردند
روز جمعه، بازارهاي مالي جهان يكي از پرتنشترين روزهاي خود در سالهاي اخير را پشت سر گذاشتند؛ در شرايطي كه آغاز يك جنگ تجاري تمامعيار ميان قدرتهاي اقتصادي جهان، بهويژه ايالات متحده و چين، چشمانداز اقتصاد جهاني را تيره كرده، موجي از فروشهاي گسترده در بازارهاي سهام و اوراق قرضه به راه افتاد. اين تحولات به شكلگيري نگرانيهايي جدي از ورود اقتصاد جهاني به ركود منجر شده و نشانههايي از كاهش اعتماد سرمايهگذاران به داراييهاي دلاري را آشكار كرده است. در همين راستا، شاخصهاي اصلي بازار سهام در امريكا، اروپا و آسيا با سقوط شديد روبهرو شدند. شاخص «داوجونز» امريكا با بيش از ۷۰۰ واحد كاهش، يكي از بدترين عملكردهاي روزانه خود در سال جاري را ثبت كرد. «نزدك» نيز به دليل فروش سنگين سهام شركتهاي فناوري، كاهش چشمگيري را تجربه كرد. در اروپا نيز شاخص «دكس» آلمان و «كك» فرانسه، همراستا با بازارهاي ديگر، كاهشهايي بيش از ۲ درصد را به ثبت رساندند. تحليلگران معتقدند شدت واكنش بازارها ناشي از همزماني چند بحران ساختاري است: نخست، تشديد تنشهاي تجاري ميان چين و امريكا كه از سطح اعمال تعرفهها فراتر رفته و به اقدامات تلافيجويانهاي مانند كنترل صادرات، محدوديتهاي مالي و مداخلات ارزي انجاميده است. دوم، افزايش نرخ بهره توسط بانك مركزي امريكا در ماههاي اخير كه منجر به فشار بر بازار اوراق و افزايش بازدهي آنها شده است و سوم، بروز نشانههايي از كند شدن رشد اقتصادي در كشورهاي صنعتي كه احتمال ورود به دوره ركود را تقويت كرده است. در چنين فضايي، بازار ارز نيز دچار نوسانات بيسابقهاي شد. ارزش دلار امريكا در برابر ارزهاي امني همچون فرانك سوييس و ين ژاپن كاهش يافت. دلار به پايينترين سطح خود در ده سال گذشته در برابر فرانك رسيد و در برابر ين نيز كمترين ميزان شش ماهه اخير را تجربه كرد. اين در حالي است كه سرمايهگذاران براي مصون ماندن از ريسكهاي سياسي و اقتصادي ترجيح ميدهند داراييهاي خود را به ارزهايي تبديل كنند كه در زمان بحران، ثبات بيشتري دارند. همزمان، يورو با جهشي ۱.۷ درصدي به ۱.۱۳۸۵۵ دلار رسيد و بالاترين سطح خود از فوريه ۲۰۲۲ را تجربه كرد.