مراقب اسپويلرها باشيد
معصومه ابتکار
سال ۹۳ با خانم اِما بونيني، وزير امور خارجه ايتاليا (Emma Bonini) ديداري در تهران داشتم. او درباره برجام كه آن روزها بحثي داغ در همه جا بود، به احتمال ناخوشايندي اشاره كرد و گفت در جريان اين مذاكرات، مراقب تخريب‌كنندگان يا به قول او «اسپويلر»ها، هم در سطح بين‌المللي و هم در داخل باشيد؛ يعني كساني كه تحت تاثير لابي صهيونيست‌ها به دنبال آسيب زدن به مذاكرات و تقويت ديوار بي‌اعتمادي بين ايران و غرب هستند. خانم بونيني فعاليت صهيونيست‌ها در سطح بين‌المللي را از ابعاد مختلف تحليل كرد و اعتقاد داشت اگر ايران و امريكا بدون واسطه به مفهوم دو به دو مذاكره مي‌كردند، شايد اين مشكلات كمتر بود. حالا پس از حدود يك دهه اين اتفاق رخ داده است. به اين معني كه روند گفت‌وگو با امريكا براي حل و فصل مسائل و اعتمادسازي در مورد برنامه‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي ايران و رفع تحريم‌ها كه تاكنون طي دو مرحله انجام شده، با خوشبيني محتاطانه از دو طرف همراه بوده و به نظر مي‌رسد اين سرآغاز خوبي براي اصلاح مناسبات فيمابين باشد. البته تلاش‌هاي زيادي طي سال‌هاي بعد از انقلاب و در فراز و نشيب دولت‌هاي مختلف براي حل و فصل اين تنش‌ها، مشخصا در دوران مرحوم آقاي هاشمي‌رفسنجاني، در دوران اصلاحات و آقاي خاتمي و نيز دوره آقاي روحاني صورت گرفت. حتي در دوران آقاي احمدي‌نژاد و مرحوم آقاي رييسي هم اقداماتي به اين منظور دنبال شد، ولي هر بار موانع و عواملي مانند سوداگران تحريم يا كساني كه از تحريم‌ها منفعت مي‌برند، همچنين جريانات خارجي كه سودشان در تنش‌هاست، مواجه شدند. حالا اگرچه لزوما مذاكرات جاري هم به برقراري مناسبات دوستانه و حل و فصل همه مسائل منجر نشود، ولي دست‌كم تنش‌هاي جدي بين ايران و امريكا كه خيلي از مناسبات ديگر جهاني را نيز تحت تاثير قرار داده، مي‌تواند حل كند. از جمله بحث تحريم‌هاي ظالمانه‌اي كه سال‌هاست نه تنها اقتصاد ايران، بلكه منطقه و بسياري مناسبات را در سطح جهان مختل كرده است.همين طور اين مذاكرات مي‌تواند اطمينان‌بخشي به برنامه‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي كشور كه سال‌هاست از طرف ايران مورد تاكيد قرار گرفته را محقق سازد...
در عين اينكه حق خود در بحث فناوري‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي را محفوظ مي‌داريم و روشن مي‌شود كه حاضر نيستيم در ارتباط با حقوق اساسي ملي كوتاه بياييم.از سوي ديگر اينكه مذاكرات محدود به بحث مسائل هسته‌اي بوده و ابعاد دفاعي و مسائل منطقه‌اي را در بر نگرفته است، نقطه قوت محسوب مي‌شود.
گام‌هاي مثبت در هفته‌هاي اخير و رسيدن به مرحله مذاكرات كارشناسي به پي‌ريزي چارچوب طرحي گام به گام و تدريجي براي اعتمادسازي و سپس پيشرفت در مذاكره منجر شده است.بايد ياد آوري كرد اين مطالبه اكثريت جامعه ايران بوده و در تبليغات انتخاب رياست‌جمهوري در سال گذشته، يكي از ويژگي‌هاي متمايز دكتر مسعود پزشكيان، برنامه تنش‌زدايي و بهبود روابط با جهان بود؛ او اكنون رييس‌جمهور مردم است. اين وضعيت مي‌تواند فرصتي براي اقتصاد ايران باشد كه تا الان بعضي از علايم آن را در بورس يا در نوسانات ارز و طلا مشاهده مي‌كنيم. همچنين علامت خوبي به دنيا كه از نقش كليدي ايران در حوزه انرژي، در مناسبات ژئوپليتيك، ترانزيت و حمل و نقل و تجارت و حتي در مناسبات توريستي منطقه آگاه هستند و مي‌تواند معادلات زيادي را تغيير دهد. بسياري معتقدند كه ايران به دليل شرايط بسته بودن و تحريم‌ها در سال‌هاي اخير، اكنون ظرفيتي دست نخورده و بسيار مورد توجه از نظر اقتصادي و گردشگري براي دنيا دارد كه مي‌تواند اميدهاي زيادي ايجاد كند. در ادامه اين مذاكرات حتما طرفين از بهبود مناسبات بهره خواهند برد و اين شرايط به نفع هر دو خواهد بود. اميد مي‌رود به نفع مردم منطقه، برقراري صلح و آرامش، رفع اشغالگري و جنايت و نسل‌كشي در منطقه به خصوص در غزه نيز باشد و خاورميانه به صلح و آرامش نزديك شود.