غيبت غلامعلي حدادعادل
با وجود اينكه يك روز پيش از جلسه بررسي برجام در مجلس كليه مرخصي‌ها و ماموريت‌هاي نمايندگان از سوي هيات رييسه لغو شده بود، اما جلسه ديروز مجلس يك غايب بزرگ داشت؛ چهره‌اي سرشناس كه رياست فراكسيون اصولگرايان مجلس را عهده‌دار است. در غيبت معنادار غلامعلي حداد عادل، مرتضي آقا تهراني، دبيركل جبهه پايداري بود كه رهبري جريان مخالف برجام را در مجلس به عهده گرفت. هنوز مشخص نيست دليل غيبت حدادعادل در چنين جلسه مهمي چه بوده است اما با توجه به اظهارنظرهاي چند وقت گذشته وي و حمايتش از گزارش جنجال‌برانگيز كميسيون ويژه برجام اين تحليل مطرح است كه او در جلسه ديروز حاضر نشد تا مبادا به عنوان فراكسيون اصولگرايان مورد وساطت قرار گيرد و همين امر باعث شود راي موافقان برجام بيشتر شود. اما در اين ميان دليل ديگري هم محتمل است؛ اينكه حدادعادل نخواست در صف‌بندي جلسه جنجالي ديروز مجلس در صف دلواپسان قرار گيرد.
نماينده‌اي كه قصد حمله به صالحي را داشت
شايد يكي از عجيب‌ترين و بي‌سابقه‌ترين حاشيه‌هاي ديروز مجلس زماني رخ داد كه علي‌اكبر صالحي، رييس انرژي اتمي در جايگاه قرار گرفت و در آغاز صحبت‌هايش از تهديدي عجيب سخن گفت و اينكه نمايندگان مجلس او را تهديد به مرگ كردند. اين حرف صالحي واكنش برخي نمايندگان را به دنبال داشت اما در اين ميان واكنش يك نفر خيلي تند و بي‌سابقه بود. عباس زارع‌زاده مهريزي به سمت صالحي حمله ور شد، حمله‌اي كه با واكنش برخي نمايندگان مواجه شد و اجازه ندادندكه او به صالحي نزديك شود. همه اينها در حالي رخ داد كه تعدادي از نمايندگان مخالف با صداي بلند فرياد «دروغگو» را خطاب به صالحي سر داده بودند. زارع‌زاده مهريزي اما به «اعتماد» در مورد رفتارش مي‌گويد: من قصد حمله و كتك‌كاري نداشتم و فقط مي‌خواستم به آقاي صالحي بگويم حرف‌شان را اصلاح كنند. وي همچنين در پاسخ به اين سوال كه شما آقاي صالحي را دروغگو خطاب كرديد، گفت: نه من به ايشان نگفتم دروغگو و نمي‌گويم كه ايشان دروغ مي‌گويد، حرف من اين است كه ايشان جوي را ايجاد كرده‌اند كه مردم فكر مي‌كنند در اين مجلس تنها هوچي‌گري و جنجال به پاست.
تماس تلفني علي لاريجاني
در جريان جلسه پر هياهوي ديروز مجلس رييس مجلس براي دقايقي اداره مجلس را به محمد رضا باهنر سپرد و از مجلس خارج شد. پس از خروج او تعدادي از نمايندگان مخالف از جمله عليرضا زاكاني و روح‌الله حسينيان نيز از مجلس خارج شدند و بعد از حدود 20 دقيقه علي لاريجاني به جايگاه هيات رييسه بازگشت كه كاظم جلالي تلفن همراه خود را به علي لاريجاني داد و وي براي دقايق كوتاهي با تلفن كاظم جلالي با كسي كه هنوز هم مشخص نشده است، تلفني صحبت كرد. به نظر مي‌رسد شخص مهمي آن سوي خط بود كه علي لاريجاني در ميان هياهوي جلسه مهمي همچون ديروز و در جايگاه هيات رييسه و مقابل چشم همه نمايندگان و دوربين‌ها و خبرنگاران تلفن را پاسخ داد. نكته قابل توجه اين بود كه بعد از اتمام مكالمه تلفن را به كاظم جلالي برگرداند و صحبت كوتاهي با وي داشت. جلالي از جايگاه پايين آمد و به سمت صندلي محمدجواد ظريف رفت و در گوش او چيزي گفت. ظاهرا شخصي كه آن سوي خط با علي لاريجاني صحبت كرده بود پيغام مهمي براي او و محمدجواد ظريف داشته است اما اينكه چه كسي بود و چه پيغامي داشت، مشخص نيست.
12 نماينده‌اي كه راي ممتنع دادند
با وجود همه جنجال‌ها و هياهوي مخالفان برجام كليات اين طرح ديروز در صحن علني مجلس با 130 موافق، 100 مخالف و 12 ممتنع راي آورد و به تصويب مجلس رسيد. نكته قابل توجه در اين ميان 12 نماينده‌اي است كه به اين طرح راي ممتنع دادند. شايد باورش سخت باشد اما واقعا 12 تن از نمايندگان مجلس به طرح مهمي كه مي‌تواند سرنوشت كشور را تغيير دهد، راي ممتنع دادند. اين مساله تنها يك معني مي‌تواند داشته باشد، اينكه پس از دو سال مذاكره حساس و تاريخي و با وجود برگزاري اين همه جلسه مهم در صحن مجلس و كميسيون ويژه برجام هنوز 12 تن تكليف خود را با اين طرح نمي‌دانند و نمي‌توانند نسبت به اين موضوع تصميم و موضع مشخصي را بگيرند. نكته قابل توجه ديگر اين است كه ديروز نمايندگان حاضر نشدند به صورت علني به اين طرح راي بدهند و به طرح راي‌گيري علني براي تصويب كليات برجام راي مخالف داده بودند و ترجيح دادند راي‌شان مخفي بماند.
ارسال پيامك‌هاي تهديدآميز
علي‌اكبر صالحي و محمدجواد ظريف تنها كساني نبودند كه ديروز در مجلس تهديد شدند. تهديدها از شب قبل از جلسه علني برجام آغاز شده بود. نايب‌رييس كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس از پيامك‌هاي هدايت‌شده‌اي خبر داده است كه برخي از نمايندگان موافق برجام را تهديد كرده است. به گزارش ايسنا حسن سبحاني‌نيا با اشاره به هدايت‌شده بودن اين پيامك‌ها گفته: بعد از تحصن برخي جلوي مجلس در‌خصوص برجام شاهد ارسال پيامك‌هاي هدايت‌شده‌اي به نمايندگان بوديم كه در آن با اظهار نگراني از نمايندگان خواسته شده بود به برجام راي ندهند. وي ادامه داد: علاوه بر پيامك، تماس‌هايي با نمايندگان گرفته شد كه در آن به دنبال القاي ديد خاص و هدايت مجلس در مسير خاص در مورد برجام بودند، البته شايد برخي از اين افراد اين اقدام را از روي دلسوزي انجام دادند اما در ساير اين موارد اين تماس‌ها و پيامك‌ها هدايت‌شده بود و مي‌خواستند مجلس را درجريان خاصي قرار دهند؛ پيامكي كه بعضا تهديدآميز نيز بود. نايب‌رييس فراكسيون رهروان ولايت گفت كه در اين تماس‌ها و پيامك‌ها به دنبال اين بودند كه نمايندگان را وادار به جهت‌گيري خاصي كنند.
آبستراكسيون ناموفقي كه تبديل به تجمع شد
هر چه به روز تاريخي مجلس نزديك مي‌شديم گمانه‌زني‌ها از رفتار مخالفان برجام بيشتر مي‌شد. از آنجايي كه تحليل‌ها به اين سمت مي‌رفت كه برجام در مجلس راي بياورد از اردوگاه مخالفان زمزمه‌هاي آبستراكسيون به گوش مي‌رسيد و اينكه با از نصاب انداختن مجلس اجازه بررسي و تصويب برجام را به مجلس ندهند اما مخالفان ترجيح دادند در جلسه حاضر شوند و همه برنامه‌ها و ظرفيت‌هاي خود را به كار بگيرند و در صورت كارساز نبودن در آخرين مرحله دست به آبستراكسيون بزنند. علي لاريجاني به عنوان رييس و اداره‌كننده جلسه تلاش كرد تا اين موضوع را كنترل كند. روح‌الله حسينيان دست به دامن آخرين حربه دلواپسان شد و اعلام كرد ما جلسه را ترك خواهيم كرد. مخالفان مي‌خواستند جلسه مجلس را از نصاب خارج كنند اما تنها 20 نفر پاي جايگاه هيات‌رييسه حاضر شدند، در‌حالي‌كه براي آبستراكسيون حداقل 97 نماينده بايد حاضر به ترك مجلس مي‌شدند. مخالفان وقتي آبستراكسيون را ناممكن ديدند با تجمع مقابل جايگاه هيات‌رييسه شروع به سر و صدا كردند تا وقت جلسه را بگيرند كه اين كارشان نظم نيم بند ديروز مجلس را براي دقايقي مختل كرد و تنها هياهو بود كه از تريبون مجلس به گوش مي‌رسيد.
تنها صداي مجلس از صدا و سيما پخش شد
در طول تمام مدتي كه كميسيون ويژه برجام در حال بررسي برجام بود صدا و سيما سعي كرد تا اين جلسات را پوشش دهد. اما عملكرد صدا و سيما نه‌تنها در اين مورد كه درباره پخش مستندهاي خاص و هدفمند عليه برجام هم مساله‌ساز و مورد انتقاد بسياري از جمله نمايندگان مجلس قرار گرفت. ديروز اما در حالي‌كه صدا و سيما جلسه علني ديروز مجلس را به صورت زنده از شبكه شش سيما پخش مي‌كرد در ميانه جلسه پخش تصاوير زنده از مجلس متوقف شد و تنها صداي مجلس روي يك عكس از صحن علني پخش مي‌شد و زير‌نويسي به اين مضمون در حال پخش بود؛ «علت پخش نشدن تصاوير مستقيم مجلس مخالفت مسوولان ذي‌ربط مجلس بوده است». در اين ميان اما شنيده‌ها از برخي نمايندگان حاكي از اين است كه تنها كسي كه از قبل در جريان پخش مستقيم جلسه ديروز از صدا و سيما بوده است عليرضا زاكاني، رييس كميسيون ويژه برجام و از نمايندگان سرسخت مخالف برجام بوده است و ساير نمايندگان از اين تصميم صدا و سيما بي‌خبر بودند. شايد مخالفان پخش تصاوير جنجال‌هاي ديروز از تلويزيون را به نفع خود نمي‌دانستند.
پزشكي كه مراقب صالحي بود
بي‌شك علي‌اكبر صالحي، ديروز يكي از سخت‌ترين روزهاي خود را گذراند؛ روزي به مراتب سخت‌تر از لحظات نفسگير مذاكرات در لوزان و ژنو. شايد صالحي هرگز فكرش را هم نمي‌كرد اين‌گونه بي‌پرده و در مجلس توسط نمايندگان تهديد به مرگ شود و همين موضوع بود كه او را به‌شدت تحت تاثير قرار داد تا زماني كه در جايگاه قرار گرفت سخنان خود را با بغض و بسيار آتشين آغاز كرد و از تهديد به مرگش در تريبون رسمي مجلس سخن گفت. مخالفان به‌قدري سر و صدا به راه انداخته بودند كه صالحي براي اينكه حرف‌هايش را بزند مجبور به فرياد زدن بود. در آن ميان اما كاظم جلالي تلاش مي‌كرد او را آرام كند و براي او ليوان آب مي‌آورد. روح‌الله حسينيان، صالحي را تهديد به مرگ كرده بود و همين مساله باعث شد تا مرد متين و آرام از كوره دربرود و عصبانيتش را بروز دهد. به گزارش خبرآنلاين عابد فتاحي نماينده اروميه كه پزشك است گفته بود احتمال از حال رفتن صالحي به دليل فشار بالاي عصبي وجود داشت. شايد به همين دليل بود كه عابد فتاحي، تمام مدتي كه صالحي در جايگاه بود مانند پزشكي كه مراقب بيمارش است در كنار او بود و لحظه‌اي او را تنها نگذاشت.