تاريخ در هفته پيش رو
از كشتار دانشجويان در رژيم پهلوي
تا روز جهاني حقوق بشر
14 آذر/درگذشت نلسون ماندلا، رييس‌جمهور سابق آفريقاي جنوبي
نلسون روليهلاهلا ماندلا، نخستين رييس‌جمهور آفريقاي جنوبي است كه در انتخابات دموكراتيك عمومي برگزيده شد. وي پيش از رياست‌جمهوري از فعالان برجسته مخالف آپارتايد در آفريقاي جنوبي و رهبر كنگره ملي آفريقا بود. او به خاطر دخالت در فعاليت‌هاي مقاومت مسلحانه مخفي محاكمه و زنداني شد. مبارزه مسلحانه، براي ماندلا، آخرين راه چاره بود؛ او همواره پايبند به عدم توسل به خشونت بود. وي را در آفريقاي جنوبي اغلب تحت عنوان ماديبا مي‌شناسند، اين عنوان افتخاري را بزرگان خاندان ماندلا به وي داده‌اند. اين عنوان ديگر مترادف با نام نلسون ماندلاست. بسياري از مردم آفريقاي جنوبي نيز به‌نشانه احترام وي را مخولو (پدربزرگ) صدا مي‌زنند. ماندلا كتاب‌ها و مقالات متعددي منتشر كرده است. خاطرات وي با نام راه دشوار آزادي با ترجمه مهوش غلامي به فارسي ترجمه شده است. آخرين كتاب در مورد وي با نام انگليسي Conversation with Myself - «خودگويي‌هاي من»- كه در سال ۲۰۱۱ از سوي بنياد ماندلا مشتمل بر ناگفته‌هاي زندگي وي انتشار يافته در سال ۱۳۹۰ در زبان فارسي با عنوان پندارها و گفتارها با ترجمه علي‌اكبر عبدالرشيدي انتشار يافته است.
جوايز و افتخارات: عفو بين‌الملل سفير جايزه وجدان (۲۰۰۶) / جايزه صلح نوبل (۱۹۹۳) / عضو افتخاري حكم افتخاري كانادا / حكم افتخاري سنت جورج / مدال آزادي رياست‌جمهوري / جايزه صلح لنين (۱۹۹۰) / بهارات رانتا (۱۹۹۰) / حكم لياقت (۱۹۹۵) / آزادي شهر از ژوهانسبورگ (۲۰۰۴) / وي روز پنجشنبه ۵ دسامبر ۲۰۱۳ (۱۴ آذر ۱۳۹۲) در شهر ژوهانسبورگ در آفريقاي جنوبي درگذشت. جيكوب زوما، رييس‌جمهور آفريقاي جنوبي در بيانيه‌اي تلويزيوني اين خبر را اعلام كرد و گفت كه آقاي ماندلا اكنون «ما را ترك كرده است.» زوما گفت كه ماندلا در ساعت هشت و ۲۰ دقيقه به وقت محلي درحالي كه اعضاي خانواده‌اش در كنارش بودند در آرامش درگذشت.
16 آذر/كشتار دانشجويان معترض به حضور امريكاييان در دانشگاه تهران
بعد از كودتاي 28 مرداد 1332، رژيم شاه كه توانسته بود با كمك اربابان بر اريكه قدرت بازگردد، درصدد برآمد تا پايه‌هاي حكومت خود را تثبيت كند، اما غافل از اينكه مردم در نخستين فرصت، خشم و انزجار خويش را نشان خواهند داد. سه ماه و نيم بعد، نيكسون، معاون رييس‌جمهور امريكا، راهي ايران شد تا نتيجه سرمايه‌گذاري 21 ميليون دلاري سازمان جاسوسي سيا را كه در راه كودتا و سرنگوني دولت مصدق هزينه كرده بود، از نزديك مشاهده كند. در اعتراض به اين سفر، دانشجويان دانشگاه‌هاي تهران، تظاهرات پرشوري عليه رژيم كودتا برپا كردند كه اين اعتراضات در روز پانزدهم آذر، به خارج از دانشگاه كشيده شد. صبح روز 16 آذر 1332، گارد شاهنشاهي براي نخستين بار وارد صحن دانشگاه شد تا فرياد مخالفان را در گلو خفه كند. به دنبال آن، تعدادي از ماموران نيروي ويژه گارد شاهنشاهي رژيم پهلوي، سه نفر از دانشجويان معترض به نامهاي مصطفي بزرگنيا، احمد قندچي و مهدي شريعت رضوي را به شهادت رساندند. رژيم، در روز بعد بدون توجه به اين جنايت خود، دكتراي افتخاري حقوق را در اين دانشگاه به نيكسون اعطا كرد. از آن تاريخ، به ويژه پس از پيروزي انقلاب اسلامي، اين روز به عنوان روز دانشجو نام گرفته است.
به همين مناسبت در دوشنبه شانزدهم آذر ماه مي‌توانيد ميزگردي با حضور عباس عبدي و مقصود فراستخواه را در صفحه سياستنامه ملاحظه كنيد.
17 آذر/تاسيس «تهران جديد» در زمان سلطنت ناصرالدين شاه قاجار
با آغاز سلسله قاجاريه، تهران به عنوان پايتخت كشور، معرفي شد و پادشاهان در آن، اقامت داشتند. اين روال بيش از 70 سال ادامه يافت تا اينكه در بيست و يكمين سال سلطنت ناصرالدين شاه قاجار، بر اثر فزوني جمعيت، وي تصميم گرفت كه شهر را وسعت داده و شهري با نام خود در كنار تهران قديم يا عتيق بنا كند. از اين رو، در اين روز برابر با يازدهم شعبان 1284ق كلنگ توسعه تهران و احداث شهر جديد با نام دارالخلافه ناصري را به زمين زد و از اين پس، تهران به اين نام خوانده مي‌شد. بدين‌ترتيب، شهر تهران از اطراف توسعه يافت و خندقهايي در جهات مختلف ايجاد شد. همچنين در هر طرف شهر، سه دروازه با شكلهاي زيباي مشرق زميني و كاشي‌كاري و مناره كوچك ساخته شد و شهر، وسعت يافت.
18 آذر/معرفي عراق به عنوان متجاوز از سوي سازمان ملل متحد (1370ش)
11سال پس از آغاز جنگ هشت ساله تحميلي رژيم بعث عراق عليه ايران و سه سال پس از صدور قطعنامه 598 شوراي امنيت و اتمام جنگ و با تلاشهاي پيگير سياسي مسوولان نظام جمهوري اسلامي، حقانيت ايران در دفاع مشروع به اثبات جامعه جهاني رسيد. خاوير پرز دكوئيار، دبيركل وقت سازمان ملل متحد در 18 آذر 1370 طي يك گزارش رسمي به شوراي امنيت اعلام كرد كه عراق در 31شهريور 1359 به ايران حمله كرده و متجاوز است. اعلام اينكه در جنگ تحميلي، عراق آغازگر و مسوول جنگ بوده يك پيروزي بزرگ سياسي است. اين دفاع و نبرد، در حالي ادامه و پايان يافت كه جهانيان، باني جنگ را ميشناختند و حتي به كمك او شتافته بودند. آنان زماني به خود آمدند كه سلاحهاي ارسالي به عراق، عليه خودشان به كار گرفته شد و عراق، منطقه خليج فارس را درگير جنگي مهيب و عظيم كرد. متجاوز بودن عراق، گرچه بسيار دير اعلام شد، اما از پيروزيهاي مهمي است كه در تاريخ كشورمان به عنوان واقعهاي بزرگ ثبت شده است.