اعتياد كودكان و زنان؛ نگراني عمده متوليان مقابله با سوءمصرف مواد مخدر
اعتماد|فعاليت‌هاي مستمري كه طي ماه‌هاي گذشته براي حمايت‌هاي اجتماعي، ايجاد پوشش بيمه درمان و رصد وضعيت اعتياد در گروه‌هاي خاص صورت گرفته مي‌تواند نشان از به صدا درآمدن زنگ خطري باشد كه متوليان مقابله با اعتياد همواره درباره آن هشدار داده‌اند. تمركز مافياي مواد مخدر بر جلب دو گروه خاص؛ كودكان و زنان به عرصه اعتياد به دليل آنكه اين دو گروه، نسبت به بزرگسالان و مردان، ماندگاري بيشتر در اعتياد و دردسر كمتري از بابت رفتارهاي جامعه گريز را مصور مي‌كنند. البته فعاليت‌هاي به فعل درآمده براي اين دو گروه شايد تناسبي با مشاهدات متوليان نداشته باشد چنانكه با وجود اذعان مسوولان به افزايش اعتياد در گروه سني كمتر از 18 سال، تنها مركزي كه بر اساس استانداردها و موازين علمي، درمان كودكان معتاد را در دستور كار خود قرار داده، فعلا و به صورت آزمايشي در استان سيستان و بلوچستان مشغول فعاليت است تا پس از تثبيت نتايج، احداث چنين مراكزي به سطح كشور تعميم يابد. البته دو روز قبل، فاطمه دانشور، رييس كميته اجتماعي شوراي شهر تهران خبر داد كه بر اساس مصوبه اين شورا، در سال آينده از چهار مركزي كه توسط شهرداري تهران براي درمان اعتياد راه‌اندازي خواهد شد، يك مركز به درمان كودكان معتاد [افراد زير 18 سال] اختصاص مي‌يابد. با اين حال راه‌اندازي اين مراكز كه هنوز براي مجوز آنها، مراوده جدي و رسمي با وزارت بهداشت يا سازمان بهزيستي كشور (كه طبق آيين نامه ماده 15 اصلاحيه سال 89 قانون مبارزه با مواد مخدر، تنها نهادهاي مسوول در صدور مجوز و اعطاي اجازه قانوني براي فعاليت يك مركز درمان اعتياد هستند) صورت نگرفته، مي‌تواند فقط در حد يك پيشنهاد تلقي شود چنانكه روز گذشته هم عليرضا جزيني، قائم مقام دبيركل ستاد مبارزه با مواد مخدر در واكنش به اظهارات دانشور درباره احداث كمپ ترك اعتياد كودكان در شهر تهران گفت كه اين موضوع هنوز به تصويب نرسيده است. محسن روشن پژوه، معاون پيشگيري و درمان اعتياد سازمان بهزيستي كشور در گفت‌وگو با «اعتماد» تاييد مي‌كند كه مشاهدات كارشناسان اين سازمان خبر از نياز به ظرفيت‌سازي با حجم بيشتر براي درمان اعتياد گروه سني كمتر از 18 سال داده است. او ضمن آنكه از ورود هر نهاد دولتي يا غير‌دولتي براي كاستن بار اعتياد استقبال مي‌كند مي‌گويد: «هر نهادي در اين زمينه مي‌تواند ورود و به ما كمك كند مشروط بر آنكه استانداردها رعايت شود. الگوي مصرف و جمعيت مصرف‌كننده به ما نشان مي‌دهد كه بايد براي درمان كودكان و نوجوانان، مراكز و روش‌هاي جداگانه‌يي داشته باشيم. از سال قبل هم با توجه به اين ضرورت، پروتكلي شامل استاندارد درمان افراد كمتر از 17 سال تدوين كرديم و با مشاركت ستاد مبارزه با مواد مخدر و وزارت بهداشت، مركزي به صورت آزمايشي براي درمان كودكان معتاد در شهر زاهدان راه‌اندازي شده است. البته تحليل وضعيت به ما نشان داده كه در حال حاضر شرايط از نظر تعداد مراكز درمان سرپايي و مراكز اقامتي براي ساير گروه‌هاي سني مناسب است اما با توجه به تغيير الگوي مصرف، براي گروه‌هاي خاص مانند زنان و نوجوانان كمتر از 18 سال بايد ظرفيت‌هاي بيشتري در نظر بگيريم. ضمن آنكه محل درمان اعتياد كودكان به دليل شرايط خاص اين گروه سني بايد مشمول ملاحظات خاص بوده و بيشتر، به يك بيمارستان شبيه باشد.»آخرين مطالعه رسمي درباره شيوع اعتياد، شيوع‌شناسي ملي است كه سال 90 نتايج آن منتشر شد. بر اساس نتايج اين شيوع‌شناسي 10 درصد معتادان، زن و 56/13 درصد معتادان در گروه سني 15 تا 19 سال قرار دارند. اما آذر ماه امسال، سومين مرحله شيوع‌شناسي اعتياد در جمعيت دانش‌آموزان مقطع سوم راهنمايي تا چهارم دبيرستان 31 استان كشور آغاز شد تا بر اساس نتايجي كه در خرداد ماه سال 94 منتشر مي‌شود، تصميم‌گيري براي چگونگي ايجاد مراكز كشوري در حوزه درمان اعتياد گروه سني كمتر از 18 سال تسهيل شود. مرحله اول شيوع‌شناسي در جمعيت دانش‌آموزي در سال 81 تاييد كرد كه شيوع اعتياد در جمعيت دانش‌آموزان همين مقاطع تحصيلي، 5 /0 درصد است كه در مرحله دوم شيوع‌شناسي و در سال 90، اين رقم به يك درصد افزايش يافته بود. با وجود آنكه به گفته روشن پژوه، هنوز آمار دقيقي از تعداد معتادان در گروه سني كمتر از 18 سال در دست نيست اما الگوي غالب مصرف در جمعيت معتادان كشور تاييد مي‌كند كه اعتياد در اين گروه سني هم مي‌تواند از همين الگو پيروي كرده و ترياك و هرويين، پر طرفدارترين مواد مصرفي در اين گروه سني باشد.