حالا نوبت برداشتن بار ذهني تحريم است
غلامرضا ظريفيان ٭
در بحثهاي روانشناسي، پيش از اينكه آثار عيني مفهوم محروميت مطرح باشد به آثار ذهني آن توجه ميشود، مانند آدمي كه در اتاقي نشسته و قصد خروج ندارد اما اگر در اين اتاق بسته شود و او فكر كند كه نميتواند اجازه خروج داشته باشد، بار ذهني تحميل شده بر او بيشتر از آثار واقعي آن است. تحريم هم براي ما همينگونه بود و حالا برداشته شدن آن علاوه بر تاثيرات عملي، بار ذهني و تاثيرات مختلف رواني آن را تعديل ميكند. آموزش عالي يكي از متداولترين و پربسامدترين حوزهها در هر كشوري است، اين حوزه در ايران بر اثر تحريمها آسيب فراوان ديد و سياستهاي غيرعادلانهاي در مورد ارتباط محافل علمي ايران با ساير كشورها و حتي پذيرش دانشجويان نخبه ايراني در برخي رشتهها وضع شد و شركتهاي دانشبنيان هم با محدوديتهاي زيادي رو به رو شدند. قطعا رفع تحريمها ميتواند روي اين حوزه كه كانونيترين مركز ارتباطات تعاملي است تاثير بگذارد. تعاملات دانشبنيان نقش مهمي در ارزش افزوده مادي و معنوي ايجاد ميكند، بسياري از كشورها سرمايه خود را بر اساس اقتصاد دانش تنظيم ميكنند. پيوندي كه توسعه علمي و متعامل با توسعه ملي دارد يكي از عوامل مهم توسعه پايدار است. تصورم اين است كه در عرصه آموزش عالي، با برداشته شدن تحريمها بار ذهني كه بر دوش دانشگاهها و مراكز علمي هم بود برداشته ميشود و با برقراري ارتباطات تعاملي علمي ميتوانيم سرانجام فاصلههايي را كه در گذشته ايجاد شده بود جبران كنيم. از طريق ديپلماسي علمي ميتوانيم راه كاهش تنش را در پيش بگيريم، ظرفيتهاي علمي كشورمان را به دنيا معرفي كنيم و از ظرفيتهاي آنان بهره ببريم. ٭ استاد دانشگاه