«اعتماد» احتمال حضور نظامي كشورهاي مختلف در ليبي را بررسي ميكند
نقشه راه ليبي در كاخ سفيـد
ميثم سليماني/ برخي خبرهاي مهم در جهان معمولا از يك اصل پيروي ميكنند؛ ابتدا تكذيب و بعد با گذشت اندك زماني تاييد ميشوند. به نظر ميرسد خبر ورود نيروهاي روسي، امريكايي و بريتانيايي به ليبي از اين دست خبرها باشد. روزنامه الشرق الاوسط روز گذشته به نقل از منابع امنيتي ليبي گزارش داد كه به خواسته دولت تازه تشكيل شده ليبي تعدادي از نيروهاي انگليسي، روسي و امريكايي در شرق اين كشور و در منطقه طبرق مستقر شدهاند تا به توصيه ارتش ملي اين كشور در ماموريتهاي شناسايي تروريستها آنها را همراهي كنند. اما ارتش ليبي در نخستين واكنش طي بيانيهاي اين خبر را تكذيب و اعلام كرد كه تنها ارتش ليبي است كه از حكومت وحدت ملي حمايت ميكند و تمامي مناطق شرقي و تمامي وروديها به اين منطقه توسط نيروهاي مبارز تحت امر ارتش حفاظت ميشود. با اين حال بررسي شواهد و گفتههاي مقامات مختلف نظامي و خبرهاي پراكنده، خبر الشرق الاوسط را تلويحا تاييد ميكنند، هر چند احتمال ميرود اين خبر در جزييات متفاوت باشد.
اكنون در داخل امريكا روز به روز نگرانيها در مورد گسترش تهديد داعش در ليبي رو به افزايش است و آنگونه كه نيويورك تايمز گزارش داده است امريكا پروازهاي شناسايي و جمعآوري اطلاعات خود را براي آمادگي حملات احتمالي هوايي در ليبي آغاز كرده و كماندوهايي را هم براي جمعآوري اطلاعات به اين منطقه اعزام كرده است. با اين وجود هنوز هيچ تصميمگيري رسمي در مورد زمان انجام هرگونه عمليات در ليبي صورت نگرفته است. اما با قرار دادن اين خبر در كنار گزارش الشرق الاوسط به نظر ميرسد امريكا و متحدان آن در حال گسترش عملياتهاي شناسايي خود در داخل خاك ليبي هستند و بهزودي ميتوان منتظر اعلام رسمي آغاز عمليات امريكا و متحدان آن در ليبي بود.
ژنرال جوزف دانفورد، رييس ستاد مشترك ارتش امريكا نيز در سخناني عنوان كرد كه نه در ساعتهاي آينده اما در هفتههاي آينده در مورد عمليات نظامي عليه داعش تصميمگيري خواهد شد. دانفورد در بازگشت از سفر پاريس به يكي از خبرنگاران گفت كه اقدام نظامي ما در ليبي عليه داعش در راستاي بهبود روند سياسي در اين كشور است. وي افزود رييسجمهور همواره تصريح كرده است كه ما بايد از اختيار نظامي خود استفاده كنيم. رييس ستاد مشترك ارتش امريكا همچنين عنوان داشت كه مبارزه با داعش در ليبي يك فوريت است كه بايد تا قبل از نفوذ آن در سراسر شمال آفريقا جلوي آن گرفته شود.
با اين حال گزارشهاي ديگري نيز از عمليات مخفي تيمي ويژه متشكل از يگانهاي ايالات متحده و بريتانيا براي شناسايي رهبران افراطگرايان در ليبي حكايت دارند. پيشتر نيز تيمهاي جداگانهاي از نيروهاي عملياتي ويژه امريكا از سال گذشته ماموريت داشتند كه گروههاي شبه نظامي غير قابل اعتماد را در ليبي شناسايي كنند و يك تقسيمبندي از مناطق، قبيلهها و نيروهاي مختلف در اين كشور ارايه دهند.
در هفتههاي گذشته نيز فرماندهان نظامي در مورد تهديد داعش در ليبي اخطارهاي فراواني داده بودند. برآوردها حاكي از آن است كه در حال حاضر حدود سه هزار نيروي داعش در ليبي حضور دارند و اكنون داعش در حال نيروگيري و استخدام افراد بيشتر در ليبي به جاي عراق و سوريه است كه مرزهاي آن بهشدت كنترل ميشوند و به نظر ميرسد داعش در حال پياده كردن شيوه عراق در ليبي است. بررسي نقشهاي كه نيويورك تايمز از اخبار و اطلاعات موجود از حضور داعش در ليبي منتشر كرده نيز نشان ميدهد داعش توانسته بيش از 150 مايل از خط ساحلي مديترانه را در نزديكي سرت زادگاه معمر قذافي به دست بياورد. مطابق اطلاعات به دست آمده از سوي ماموران اطلاعاتي امريكا، ابوعلي انباري يكي از فرماندهاي سابق ارتش عراق در زمان صدام حسين خود را به وسيله قايق از عراق به ليبي رسانده و در حال سازماندهي داعش در ليبي است. همچنين يكي از مقامات ارشد داعش در سوريه به نام ابو عمر نيز طي هفته گذشته وارد خاك ليبي شده است. همچنين گفته ميشود يكي از مقامات ارشد داعش به نام «وسام نجم عبد زبيد» نيز كه به عنوان فرمانده ارشد داعش در ليبي خدمت ميكرد در حمله هواپيماهاي امريكايي در نوامبر گذشته كشته شده است اما اين خبر بهطور رسمي تاييد نشده است. با اين حال شرايط نابسامان در خاك ليبي باعث شده كه در ماههاي گذشته داعش بتواند در ليبي پيشروي داشته باشد و حملات خطرناكي را ترتيب دهد. از سوي ديگر كارشناسان معتقدند كه شكستهاي پي در پي داعش در سوريه و عراق باعث شده تا اين گروه تروريستي تمركز خود را روي انتقال نيروهاي خود به ليبي بگذارد.
در همين حال نيز خبرهايي به گوش ميرسد كه مشاوران ارشد امنيت ملي و سياست خارجي اوباما در طول هفتههاي گذشته جلسات متعددي را براي بررسي طيف وسيعي از گزينههاي ديپلماتيك و نظامي براي ليبي برگزار كردهاند و بريتانيا نيز حتي پيشنهاد اعزام هزار نيرو براي آموزش نيروهاي نظامي ليبيايي را ارايه داده كه تاكنون دولت ليبي اين پيشنهاد را رد كرده است.
گفتني است از سال 2011 كه حملات هوايي نيروهاي بينالمللي موجب فروپاشي رژيم معمر قذافي در ليبي شد، اين كشور درگير مسائل داخلي بوده است و نتوانسته مسائل داخلي خود را حل كند. حال پس از ماهها بحث و گفتوگو ميان گروههاي مختلف داخلي در ليبي با ميانجيگري سازمان ملل، دولتي ملي در ليبي شكل گرفته است كه مورد تاييد محافل بينالمللي و كشورهاي مختلف است و احتمال ميرود با جلو رفتن روند سياسي در ليبي كشورهايي از جمله امريكا و بريتانيا و فرانسه بهدنبال حضور نظامي و جلوگيري از گسترش داعش و برقراري ثبات در اين كشور باشند تا اتفاقي كه در عراق رخ داد در ليبي نيفتد.