نگاهي به اختيارات رييس جمهور براي اعطاي «نشان‌هاي عمومي و تخصصي»
در دولت‌هاي قبل چه شخصيت‌هايي «نشان» گرفتند؟
گروه سياسي| در قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران آمده است كه هر رييس‌جمهور مي‌تواند در طول دوران رياست خود هر سال به 45 نفر نشان‌هاي عمومي و تخصصي درجه يك، دو يا سه اعطا كند. از عالي‌ترين نشان‌هاي جمهوري اسلامي ايران، نشان انقلاب اسلامي است. نشاني كه تنها به رييس‌جمهورها اعطا مي‌شود. در اين ميان نشان‌هاي تخصصي و عمومي عبارتند از: «نشان‌هاي تخصصي «دانش»، «پژوهش»، «لياقت»، « مديريت»، «عدالت» و نشان‌هاي عمومي «سازندگي»، «خدمت»، «كار و توليد»، «شجاعت»، «ايثار»، «تعليم و تربيت»، «فرهنگ و هنر» و «ادب پارسي». ديروز حسن روحاني به محمد جواد ظريف وزير امور خارجه، علي اكبر صالحي رييس سازمان انرژي اتمي و حسين دهقان وزير دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح نشان درجه يك لياقت و شجاعت اعطا كرد. در طول تاريخ جمهوري اسلامي ايران و اعطاي نشان‌ها از سوي رييس‌جمهورها، بيشترين حاشيه و انتقاد را براي واگذاري نشان‌ها، دولت‌هاي نهم و دهم داشته‌اند. براي نمونه يكي از اين نشان‌ها كه بيشترين انتقاد را در پي داشت، اعطاي نشان درجه يك فرهنگ و هنر از سوي محمود احمدي‌نژاد به اسفنديار رحيم مشايي در 20 اسفندماه 1391 بود. همچنين روز 22 خرداد ماه 1392 يعني زماني كه دو روز مانده بود به برگزاري يازدهمين دور از انتخابات رياست‌جمهوري، احمدي‌نژاد در اقدامي عجولانه كه همراه با حاشيه‌هاي فراواني بود به 12 نفر از همكاران خود در دولت نشان خدمت اعطا كرد. احمدي‌نژاد علاوه بر چهره‌ها و دوستان خود، به خانواده شهدا، ايثارگران و جانبازان نيز نشان‌هايي اهدا كرد
70نشان در طول چهار سال
در دوره دوم رياست احمدي‌نژاد بيش از 70 نشان از سوي رييس‌جمهوري به چهره‌هاي مختلف اعطا شد كه از اين جمله مي‌توان به اين موارد اشاره كرد: در ششم تيرماه 1388 آيت‌الله محمدي گلپايگاني نشان درجه يك «عدالت» را دريافت كرد. در 11 اسفندماه ما 1388 علي اكبر ولايتي و مهدي گلشني نشان درجه يك دانش را دريافت كردند. يكي از جنجالي‌ترين نشان‌هايي كه در سال 1389 از سوي احمدي‌نژاد اعطا شد و انتقادات فراواني با خود به همراه داشت، اعطاي نشان عالي جمهوري اسلامي در تاريخ 10 مهرماه به بشار اسد بود. در دولت احمدي‌نژاد تنها يك بار نشان عالي اهدا شد كه آن يك بار هم دريافت‌كننده آن بشار اسد، رييس‌جمهور سوريه بود. رييس‌جمهور ديگري كه از رييس دولت ايران در سال 1389 نشان دريافت كرد. رييس‌جمهوري ونزوئلا هوگو چاوز بود. او در 28 مهرماه نشان ورزش باستاني و شمشير ايراني را دريافت كرد. علاقه محمود احمدي‌نژاد به امريكاي جنوبي بر كسي پوشيده نبود. او براي اينكه اين علاقه را بيش از پيش ثابت كند به سفير اين كشور نيز در 15 شهريورماه 1391 نشان عالي جمهوري‌اسلامي را تقديم كرد. در 19 ارديبهشت ماه 1392 نشان درجه يك خدمت به عبدالرضا شيخ الاسلامي، رييس دفتر محمود احمدي‌نژاد و وزير سابق كار، رفاه و تعاون تقديم شد. 22خردادماه 1392 نشان خدمت از سوي محمود احمدي‌نژاد به محمدرضا رحيمي اعطا شد، شخصي كه اكنون به جرم ارتشا و تحصيل مال از طريق نامشروع در زندان به سر مي‌برد. از ديگر افرادي كه نشان خدمت دريافت كرده‌اند، مي‌توان از علي اكبر صالحي وزير امور خارجه، رستم قاسمي وزير نفت، مهدي غضنفري وزير صنعت، معدن و تجارت، سيد شمس‌الدين حسيني وزير امور اقتصاد و دارايي و محمدرضا فرزين دبير ستاد هدفمندسازي يارانه‌ها اشاره كرد. همچنين غلامحسين الهام سخنگوي دولت نيز در سال 1392 نشان درجه 2 خدمت را دريافت كرد. در دولت اصلاحات وضعيت اعطاي نشان‌ها متفاوت بود. در دولت هشتم نشان‌ها به واسطه دوستي و آشنايي اعطا نمي‌شد بلكه با در نظر گرفتن صلاحيت‌ها و خدمات آن افراد به كشور اعطا مي‌شد. از جمله افرادي كه نشان‌هاي درجه يك دانش و درجه 2 دانش دريافت كردند به ترتيب مي‌توان از دكتر محمدابراهيم باستاني پاريزي، دكتر كاظم معتمدنژاد، دكتر ايرج فاضل، دكتر حسن حبيبي، دكتر حسين مهرپور محمدآبادي و دكتر علي محمد هنجني نام برد.
مهندس محمدرضا نعمت‌زاده و دكتر محمد ستاري فر نيز نشان درجه يك لياقت و مديريت را از رييس دولت اصلاحات دريافت كردند. از ديگر نشان‌هايي كه توسط دولت هشتم اعطا شد، نشان عالي استقلال بود. نشاني كه به آخرين نخست وزير جمهوري اسلامي به درخواست رياست‌جمهوري اعطا شد. نشان ديگري كه در طول تاريخ جمهوري اسلامي ايران به يكي از چهره‌هاي تاثيرگذار در انقلاب و يار امام خميني (ره) اعطا شده است، نشان درجه يك فتح است كه مقام معظم رهبري به آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني اعطا كرده است. هاشمي در خاطرات خود مربوط به روز 8 ارديبهشت ماه 1369 در رابطه با چگونگي اعطاي اين نشان اينطور نوشته است: آقاي سيدحسن فيروزآبادي، [رييس ستاد فرماندهي‌كل قوا] و محمد فروزنده، [جانشين ستاد فرماندهي‌كل قوا]، از سوي رهبري، چك يك ميليون توماني را كه همراه نشانِ درجه‌يك فتح است، براي من آوردند. »
مزاياي دريافت نشان‌هاي مختلف چيست؟
بر اساس ماده 22 آيين‌نامه اعطاي نشان‌هاي دولتي، دارندگان نشان از مزاياي زير برخوردار مي‌شوند: الف: مزاياي مادي شامل: نشان عالي استقلال: 200 سكه بهار آزادي، نشان عالي آزادي: 200 سكه بهار آزادي، نشان‌هاي تخصصي و عمومي درجه يك: 100 سكه بهار آزادي، نشان‌هاي تخصصي و عمومي درجه دو: 75 سكه بهار آزادي، نشان‌هاي تخصصي و عمومي درجه سه: 50 سكه بهار آزادي. ب: مزاياي غير مادي شامل شركت در مراسم و آيين‌هاي رسمي، چاپ نام و مشخصات دارندگان نشان در مجموعه‌هاي ادواري، نصب تصوير و لوح يادبود در شهرداري زادگاه يا موسسه و محل خدمت و اولويت در برخورداري از فرصت‌هاي مطالعاتي و دريافت امكانات لازم براي اجراي طرح‌هاي پژوهشي و تحقيقاتي. بر اين اساس، دكتر ظريف، دكتر صالحي و سردار دهقان، هر كدام 100 سكه بهار آزادي، دكتر عراقچي و دكتر تخت‌روانچي هر كدام 75 سكه بهار آزادي و شش مقامي كه نشان درجه سه دريافت كردند، هركدام 50 سكه بهار آزادي دريافت خواهند كرد كه جمعا 750 سكه بهار آزادي خواهد شد. علاوه بر اين هداياي مادي، اين افراد مشمول مزايا غيرمادي‌اي نيز خواهند شد كه از جمله آنها، نصب تصوير و لوح يادبودشان است كه احتمالا بسته به خواست ايشان، در شهرداري زادگاه يا موسسه و محل خدمت صورت خواهد گرفت. اتفاقي كه اگر از وقوع آن در روزهاي آتي شنيديد، شگفت‌زده نشويد، چراكه بخشي از افتخاري است كه امروز نصيب ايشان شده و بعدا محقق خواهد شد.