مديران بويينگ در راه سازمان هواپيمايي ايران

گروه اقتصادي |بيش از يك ماه پيش بود كه مديران هوايي كشورهاي مختلف جهان به تهران آمدند تا مذاكرات خودبراي فروش هواپيما به ايران و البته خدمات هوايي را وارد فاز جدي‌تري كنند؛ همايشي كه با جاي خالي بويينگ برگزار شد و حرف و حديث‌هايي را براي عدم حضور اين برند امريكايي در ايران بر سر زبان‌ها انداخت. البته چندي بعد دولت امريكا مجوز حضور براي شركت‌هايش در ايران را صادر كرد تا مسوولان بويينگ ديگر هيچ بهانه‌اي براي عدم حضور در ايران نداشته باشند؛ موضوعي كه ظاهرا بيش از گذشته جدي شده است و در آينده نزديك مديران بويينگ براي مذاكر ات نهايي براي ورود هواپيماي‌شان به آسمان ايران پاي ميز مذاكره مي‌نشينند. اين موضوع به تاييد عباس آخوندي وزير راه و شهرسازي هم رسيده است و گويا مسوولان بويينگ با دعوتنامه رسمي ايران راهي تهران خواهند شد. موضوعي كه وزير راه‌ و شهرسازي دولت يازدهم آن را جداي از مذاكرات با ايرباس نمي‌داند و با بيان اينكه مذاكرات با ايرباس در حال پيگيري است، مي‌گويد: «با توجه به موافقت دولت امريكا از بويينگ براي سفر به ايران جهت آغاز مذاكرات خريد هواپيما دعوت كرده‌ايم و مسوولان بويينگ نيز در پي موافقت دولت امريكا، براي آغاز مذاكرات خريد هواپيما به ايران مي‌آيند. پس از ممنوعيت فروش هواپيما و قطعات و تجهيزات آن به ايران توسط دولت امريكا در جريان تحريم‌ها و در پي فرسوده شدن هواپيماهاي ايرباس و بويينگ، شبكه هوايي با مشكلات زيادي روبه‌رو شده بود. اما اين توافقات و همچنين افزايش مسيرهاي هوايي ايران به ۷۷ هزار و ۱۰۰ كيلومتر، نويد افقي روشن از پيشرفت در سيستم هوايي كشور مي‌دهد. وي در همين حال مي‌گويد: « قرارداد خريد ايرباس در مرحله پيش قرارداد قرار دارد مراحل دريافت مجوزها در داخل در حال انجام است ضمن آنكه كمپاني سازنده هم در حال دريافت مجوزهاي بين‌المللي است. همچنين مراحل اداري اين خريد بر اساس فرآيندها و اخذ مجوزهاي مربوطه توسط ايرباس در حال پيگيري است. مذاكره جديدي با ايرباس نداريم و فرآيندهاي اداري اين مساله در حال طي شدن است.»اين وزير كابينه همچنين مي‌افزايد: « در فاز اول افتتاح مديريت آسمان ايرانشهر به دستاوردهايي مانند كاهش مصرف سوخت، كاهش آلاينده‌هاي زيست‌محيطي از سوي هواپيماها، افزايش زمان تعويض قطعات موتور و كاهش مدت‌زمان سفر هوايي مي‌رسيم. همه تلاش خود را براي بهره‌برداري حداكثري از فضاي ايران انجام مي‌دهيم، برنامه ما اين است تا طول مسيرهاي هوايي در آسمان ايران كوتاه شود تا در شرايط رقابتي امكان رقابت براي شركت‌هاي ايراني وجود داشته باشد.»وي با اشاره به اينكه در راستاي افزايش ايمني همه خطوط جديد هوايي يك‌طرفه مي‌شود، مي‌گويد: «با اين روش از خطر روبه‌رو شدن هواپيماها ممانعت به عمل مي‌آيد ضمن اينكه در فرودگاه‌ها از هفت بخش كنترلي به ۱۱ بخش كنترلي مي‌رسيم. ايران به هاب منطقه تبديل مي‌شود و كاهش نقاط پرواز ممنوع با دستگاه‌هاي مربوطه و صرفه اقتصادي براي ايرلاين‌ها از دستاوردهاي اين موضوع است.»آخوندي در حالي كه از افتتاح ۷ هزار كيلومتر مسير هوايي جديد در كشور خبر مي‌داد، افزود: «‌‌آسمان كشور ما بايد وضعيت رقابتي داشته باشد، ايران بر سر راه چهارراه ترانزيتي دنيا است، اما مهم آن است كه براي استفاده از اين مزيت، امكانات رقابتي خود را افزايش دهيم. زماني در رقابت موفق هستيم كه سهولت دسترسي به دالان‌هاي هوايي ايران براي دنيا فراهم شود، مسيرها كوتاه شده و قيمت تمام‌شده كاهش يابد و به دستاورد برد ـ برد برسيم.»وي به انديشه ايرانشهري اشاره مي‌كند و مي‌گويد: «ايرانشهر از سند تا فرات و از جيحون تا خليج‌فارس را در برمي‌گيرد، در اين حوزه تمدني، ايران مركز اقتدار، امنيت فرهنگ، سياست و اقتصاد بوده است، ما به دنبال آن هستيم كه ايران به مركز تعادل منطقه برگردد و به دنبال استفاده از اين فرصت‌ها هستيم. عده‌اي از قدرت‌هاي جهاني تصور كردند مي‌توانند اين مركز تعادلي را تضعيف كنند، اما فهميدند كه عملي ناپايدار است و قطعا ايران مركز تعادل كل منطقه است. وقتي اين نقش مركزيت را داريم بايد مسووليت آن را بپذيريم، قطعا به فكر اين هستيم كه ايران به هاب منطقه تبديل شود.»آخوندي كه قصد ندارد هواپيماهاي جديد را تنها براي ناگان ماهان و ايران اير در نظر بگيرد با تاكيد بر اينكه نوسازي بنگاه‌ها در صنعت هوايي دنبال مي‌شود، گفته است: «ايرلاين‌هاي هوايي كشور بايد تا پايان تيرماه سال آينده افزايش سرمايه جدي داشته باشند تا هم از نظر نيروي انساني و هم تعداد ناوگان قدرت رقابتي با همتاهاي خود را داشته باشند. در راستاي افزايش ايمني همه خطوط جديد هوايي يك طرفه مي‌شود و از خطر روبه‌رو شدن هواپيماها ممانعت به عمل مي‌آيد ضمن آنكه در فرودگاه‌ها از 7 بخش كنترلي به 11 بخش كنترلي دست مي‌يابيم. ايران به هاب منطقه تبديل خواهد شد، كاهش نقاط پرواز ممنوع با دستگاه‌هاي ذي‌ربط و صرفه اقتصادي براي ايرلاين‌ها از دستاوردهاي اين موضوع است.»پيش از اين اعلام شده بود كه بويينگ ۷۳۷، ۷۷۷ و ۷۸۷ سه مهمان جديد آسمان ايران هستند كه قرار است به واسطه مجوز شركت بويينگ به ايران برسند. پس از لغو تحريم‌هاي هوايي عليه ايران، حالا راه ورود خريد هواپيما به ايران باز شده است و شركت‌هاي توليد‌كننده نيز يكي پس از ديگري ليست فروش خود را روي ميز ايران قرار مي‌دهند. موضوع ورود بويينگ به ايران آن هم در شرايطي جدي شده است كه در نخستين روزهاي اسفندماه سال جاري فرهاد پرورش مديرعامل ايران اير از احتمال لغو ورود ايرباس 380 به ايران خبر داده بود و حالا مذاكرات با بويينگ جدي‌تر شده و برخي گمانه‌زني‌ها احتمال تغيير نگاه ايران به ايرباس را گوشزد مي‌كنند و عتقدند شايد در سبد خريد ايران، كفه ترازوي بويينگ سنگين‌تر از ايرباس شود. دوم اسفندماه سال جاري بود كه فرهاد پرورش مديرعامل شركت هواپيمايي ايران اير اعلام كرد: «در صورتي كه شرايط و مقدمات لازم براي وارد‌كردن ايرباس 380 فراهم نشود قرار‌داد خريد اين هواپيما با يك هواپيماي ديگر تعويض مي‌شود. در طول روزهاي گذشته متاسفانه انتقادات زيادي درباره چرايي خريد ايرباس 380 مطرح شده است. اين در شرايطي است كه ايران در طول دوران طولاني تحريم‌ها نتوانست هواپيماي زيادي وارد كند و اين موضوع شرايط ناوگان را با دشواري جدي مواجه كرده است. حالا بايد منتظر ماند و ديد كه ۱۳۸ هواپيماي خريداري شده از فرانسه و تعدادي هواپيماي ديگر كه هنوز جزييات آنها اعلام نشده است، چه زماني به ايران مي‌رسند.»چندي پيش يك روزنامه امريكايي رسما اعلام كرد دولت امريكا به شركت هواپيمايي بويينگ مجوز داده تا مذاكرات خود را با ايرلاين‌هاي ايراني باز كند؛ مجوزي كه مي‌تواند در طول ماه‌هاي آينده به ايجاد نخستين قرار‌دادهاي تجاري بين شركت‌هاي هواپيمايي ايران و امريكا پس از چند دهه منجر شود. ايران‌اير كه در سال‌هاي نه چندان دور به عنوان يكي از اصلي‌ترين مشتري‌هاي شركت بويينگ به حساب مي‌آمد در طول هفته‌هاي گذشته قرار‌داد خريد تعداد زيادي از هواپيماهاي شركت ايرباس را به ثبت رسانده اما با اين وجود همچنان نياز جدي به تامين هواپيماهاي جديد دارد. با توجه به سابقه خوب همكاري‌ها ميان ناوگان هوايي ايران و توليدات شركت بويينگ به نظر مي‌رسد در صورتي كه دولت امريكا به شكل قطعي محدوديت‌هاي موجود بر سر راه بويينگ را بردارد، احتمال نهايي شدن توافق‌هايي براي خريد هواپيماهاي جديد بويينگ وجود خواهد داشت. با توجه به اينكه بويينگ يكي از قديمي‌ترين توليد‌كننده‌هاي هواپيماهاي مسافرتي در جهان به حساب مي‌آيد، تاكنون مدل‌هاي فراواني از هواپيماهاي اين شركت وارد بازار‌هاي جهاني شده، اما به نظر مي‌رسد در صورت فراهم شدن شرايط براي ايران گزينه‌هاي پيش‌روي كشور روي چند مدل خاص از توليدات اين غول هواپيمايي امريكا متمركز خواهد شد. بويينگ۷۸۷ كه مدرن‌ترين توليد شركت هواپيمايي بويينگ به حساب مي‌آيد، پس از تاخيري چند باره سرانجام در سال ۲۰۱۱ نهايي شد. اين جت مسافربري دو موتوره و پهن پيكر شركت بويينگ كه تعداد صندلي‌هايش بين ۲۱۰ تا ۳۳۰ نفر تخمين زده مي‌شود با توجه به سوخت‌گيري پايين و توليد بسيار مدرني كه دارد بسيار مورد توجه بوده است تا جايي كه بويينگ اعلام كرده سريعا آمار پيش‌فروش به اين مدل از هواپيما اختصاص پيدا كرده است تا جايي كه تاكنون ۸۰۰ فروند از آن پيش‌فروش شده است و در اين بين يك شركت ايرلاين ژاپني با ۵۵ سفارش اصلي‌ترين مشتري اين بويينگ به حساب مي‌آيد. طراحي مدرن و مصرف سوخت پايين جزو گزينه‌هاي جدي است كه مي‌تواند براي ايرلاين‌هاي ايراني مهم بوده و در عمل به توافق براي خريد اين هواپيما منجر شود.