مسوولان سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري اعلام كردند
افزايش 5 درصدي سفر و اقامتهاي نوروزي
تعطيلات نوروز در حوزه گردشگري مساوي است با اوج فعاليت و رصد آمارها و سنجش كميت و كيفيت خدمات در اين حوزه. با پايان تعطيلات و ترافيك بازگشت مسافران نوروزي به شهرهايشان نوبت به ارزيابي خدمات ارايه شده در طول 13 روز ابتدايي سال ميرسد. حوزه گردشگري و ميراث فرهنگي در نوروز 95 شاهد اتفاقات نويي بود. از نوروزگاههايي كه در شهرهاي منتخب در سراسر كشور برپا بودند تا شب فرهنگي پايتخت و بازديد شبانه از بعضي اماكن تاريخي تهران از جمله موزه ملي ايران. حضور و بازديد از اماكن تاريخي از لحظه تحويل سال تا آخرين دقايق تعطيلات و روز سيزدهم نوروز ادامه داشت.
هر چند تصاويري كه در اين رابطه منتشر شده نگرانيهايي را هم در پي داشت، چرا كه حضور و بازديدهاي بيرويه از بناهاي تاريخي علاوه بر اينكه ميتواند اتفاق خوبي در حوزه فرهنگي كشور محسوب شود، چنانچه همراه با فرهنگ درست بازديد از اين اماكن نباشد موجب آسيب هم خواهد شد. البته بعضي از بناهاي تاريخي با ايجاد محدوديتهايي براي ورود گردشگران سعي دارند تا از بروز آسيبهاي ناشي از ازدحام جمعيت در اين بناها پيشگيري كنند، اما با اين حال باز هم جاي خالي يك مديريت درست در روزهايي شبيه نوروز كه اماكن تاريخي با ازدحام گردشگران روبهروست، ديده ميشود.
تهران بهاري
تهران يكي از شهرهاي مسافر فرست است كه در نوروز روزهاي آرام و خلوتي را تجربه ميكند، اما با برنامههايي كه در نوروز 95 در مراكز فرهنگي و تاريخي آن اجرا شد، خبري از آرامش و سكوت نبود. شهردار تهران در روز يازدهم فروردين با حضور در ميدان مشق، از پروژه نوسازي انجام شده در بخشي از اين محوطه تاريخي رونمايي كرد، هر چند كه برخي رسانهها نوشتند كه پس از پنجاه سال اين ميدان توسط شهرداري افتتاح شده است. اين در حالي است كه شهرداري تنها بخشي از اين محوطه را در خيابان كوشك مصري فضاسازي شهري كرده و بخشي از بناهاي موجود را مرمت كرد، اما تبليغات سطح شهر اين حس را القا ميكرد كه شهرداري پس از پنجاه سال تمامي فضاي اين ميدان را بازسازي كرده و درهاي اين ميدان را به روي مردم گشوده است. اين به تعبير شهردار تهران افتتاح، در پي كليد خوردن پروژهاي بود كه در خيابان موازي خيابان «ملل متحد» (خيابان اصلي ميدان مشق) بود. شهرداري تهران در روزهاي پاياني سال بدون اعلام قبلي اقدام به آغاز پروژه سنگفرش خيابان سي تير كرد. پروژهاي كه به گفته جبرئيل نوكنده، سرپرست موزه ملي ايران تاثيراتي در ميزان ورود گردشگران به موزه ملي ايران داشته است و باعث كاهش روزانه بيش از 500 نفر از گردشگران موزه ملي ايران ميشود. هر چند كه به اعتقاد نوكنده هر علاقهمند، گردشگر و بازديدكنندهاي كه مقصدش موزهها و بناهاي تاريخي در اين خيابان تاريخي است، با وجود محدوديتها ميتواند خود را به مقصد برساند، اين اقدام شهرداري، در آيندهاي نزديك به نفع مردم ساكن اين خيابان و بناهاي تاريخي قرار گرفته در آن خواهد بود. علاوه بر اينها در محدوده تاريخي و فرهنگي تهران اتفاق ديگري هم افتاد، اتفاقي كه باعث شد تهرانيها و كساني كه به تهران سفر كرده بودند تجربه تازهاي را در خاطراتشان ثبت كنند. موزه ملي ايران در شب فرهنگي پايتخت كه همزمان با دهم فروردين ميزبان حدود 10 هزار گردشگر بود كه براي بازديد از نمايشگاه «تهران؛ كهن شهر من» و همچنين آثار مكشوفه در منطقه مولوي و بانوي هفته هزار ساله به اين موزه آمدند. گردشگراني كه قبل از ورود به موزه ملي ايران از بافت قديمي تهران و آثار باقي مانده در اين محدوده بازديد كرده بودند تا ساعت 23 از آثار موجود در موزه ملي ايران بازديد كردند. اما بازديد مردم از جاذبههاي گردشگري تهران تنها محدود به مكانهاي فرهنگي و تاريخي نبود، طبق اعلام مهدي محمودجانشين رييس ستاد گردشگري
نوروز 95 شهرداري تهران بررسيها نشان ميدهد بازديد از برج ميلاد در صدر علاقهمندي گردشگران نوروزي بوده است و محبوبترين تور گردشگري تهران تور «سه برج» بوده است كه بازديد از سه برج آزادي، طغرل و برج ميلاد را شامل شده است. نوروزگاه تهران در باغ موزه قصر برپا بود و تماشاي آيين كهن نوروز در اين مجموعه نيز توانست گردشگران زيادي را به اين نقطه از تهران بياورد.
گردشگري بينالمللي
با توجه به نا امنيهاي موجود در منطقه و كشورهاي همسايه و همچنين ايجاد كمپيني كه قبل از آغاز برنامهريزي مردم براي سفرهاي نوروزي از آنها ميخواست تا جهانگرديشان را با ايرانگردي آغاز كنند، شاهد كاهش ميزان سفرهاي خارجي و افزايش ورود گردشگران به ايران در ايام نوروز بوديم، مسعود سلطاني فر رييس سازمان ميراث فرهنگي در اين رابطه ميگويد: «با وجود كاهش 40 درصدي قيمت تورهاي به مقصد برخي كشورهاي همسايه، تمايل و رغبتي براي سفر به اين كشورها نيست، اين موضوع براي ما مطلوب است كه سفر گردشگران در مقاصد داخلي توزيع شود و عوايد و منافع حاصل از اين سفرها نصيب كشور شود.»مرتضي رحماني موحد، معاون گردشگري سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري در رابطه با جذب گردشگران خارجي به كشور گفت: «در دو سال اخير و با اقداماتي كه صورت گرفته در حوزه گردشگري خارجي شاهد رشد
12 درصدي آمار ورود گردشگران خارجي به ايران بوديم. در نوروز امسال بخشي از گردشگران خارجي به ايران سفر كردند، اين درحالي بود كه اغلب گردشگران خارجي ديگر ايام سال را براي سفر به ايران انتخاب ميكردند. با اين حال و با تعاملاتي كه صورت گرفته و افزايش شناخت، امسال گردشگران خارجي نوروز را براي زمان سفر خود به ايران برگزيدند.»
آمارهاي داخلي
مرتضي رحماني موحد در مورد آمار اقامت در شهرهاي مختلف اعلام كرد: « در نوروز امسال 46 ميليون نفر شب اقامت را در كشور تجربه كرديم كه اين آمار افزايش 5 درصدي را نسبت به سال قبل نشان ميدهد. ضمن اينكه بازديد از مراكز فرهنگي مذهبي 67 ميليون نفر بوده كه با رشد 47 درصدي همراه بوده است. حدود يك ميليون نفر در ايام نوروز در بخشهاي مختلف مربوط به گردشگري به مسافران نوروزي خدمات ارايه ميكنند.» رحماني موحد همچنين گفت: «از نخستين روز تعطيلات نوروز95 كه در موزهها به روي گردشگران نوروزي باز شد با استقبال گردشگران خارجي
از جمله كشور آلمان و سوئد مواجه بوديم.» در ميان جاذبههاي گردشگري سراسر كشور طبق اعلام محمود وفايي، دبير ستاد خدمات سفر استان كرمان، «باغ شاهزاده ماهان» رتبه اول جذب گردشگر را داشته است و بيش از 83 هزار نفر در نوروز امسال از باغ شاهزاده ماهان بازديد كردهاند. علاوه بر اين، مدير اداره كل موزهها از افزايش 10 درصدي ورود گردشگر به برخي بناهاي تاريخي در كشور خبر داد و گفت: «بر اساس آمار ارايه شده در بازديد گردشگران از موزهها و اماكن تاريخي سه شهر «شيراز»، «اصفهان» و «تهران»، اين استانها با افزايش
10 درصدي ورود بازديدكنندگان نسبت به مدت مشابه در سال گذشته رو به رو شدهاند.
گيلان همچنان اولويت اصلي سفر
چند سالي است كه متوليان گردشگري مردم را دعوت ميكنند تا در تعطيلات به ويژه روزهاي نوروز مقاصد سفرشان فقط در محدوده شمال كشور انتخاب نكنند و سعي كنند گزينههاي ديگري در نقاط ديگر كشور براي سفر در نظر بگيرند، با اين حال باز هم استان گيلان يكي از مهمترين مقاصد گردشگري ايرانيهايي بود كه قصد سفر داشتند. به اعتقاد سعيد شيركوند معاون سرمايهگذاري سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري گيلان با بهرهمندي ممتاز از سه مقوله ميراث فرهنگي، صنايع دستي و جاذبههاي گردشگري در اولويت گردشگران سراسر كشور قرار دارد. اما مسعود سلطاني فر معاون رييسجمهور ورييس سازمان ميراث فرهنگي با اشاره به وضعيت سفر در استانهاي كشور در چند روزه ابتداي سال 95، گفت: «آمارها نشان ميدهد كه در چند روز ابتداي تعطيلات، مقاصد گردشگري داخلي متنوعتر شده است. در روزهاي پاياني اسفندماه علاوه بر استانهاي مازندران، گيلان، خراسان رضوي، فارس، خوزستان كه همه ساله مقصد مسافران نوروزي هستند، استانهاي ايلام، لرستان، همدان، كردستان و كرمانشاه هم ميزبان گردشگران بسياري بودند.»
خبر خوب؛ خبر بد
اما در كنار تمام اتفاقاتي كه در روزهاي ابتدايي سال در حوزه ميراث فرهنگي افتاد شايد شنيدن خبر نجات پالميرا از چنگ داعش را بتوان يكي از خبرهاي خوب در اين حوزه دانست. هر چند كه ديدن ميزان تخريبهايي كه به دست داعش در اين شهر تاريخي اتفاق افتاده را ميتوان در رديف خبرهاي تاسف بار و ناراحتكننده دستهبندي كرد و شايد اين اتفاق بهانهاي باشد براي يونسكو و متوليان حفاظت از ميراث فرهنگي در تمام كشورها تا تدابير خاصي را براي شرايط اضطراري طراحي كنند تا در اين مواقع آسيب و تخريب كمتري متوجه آثار تاريخي و باستاني شود، آثاري كه تخريبشان هميشگي و غير قابل جبران است.