روز كارگر به خشونت كشيده شد
اعتراض از كارگران، اشك آور از پليس
از ميدان تقسيم استانبول تا ميدان سرخ مسكو، از كوچهپسكوچههاي پاريس تا خيابانهاي سئول نخستين روز ماه مه رنگ و بوي واحدي داشت.
130 سال از روزهايي گذشته است كه كارگران امريكايي در شيكاگو براي به 8 ساعت كاري رساندن روزهاي خود راهي خيابانها شدند تا نخستين روز ماه مه هر سال به عنوان روز كارگر در سرتاسر جهان ثبت شود. روز كارگر در فرانسه و امريكا اينبار پرحاشيهتر از كشورهاي ديگر بود. طغيان جوانان فرانسوي در اعتراض به قوانين جديد كار از چندهفته پيش آغاز شد تا سرانجام در نخستين روز ماه مه به روز كارگر پيوند خورد. پايتختهاي كشورهاي اروپايي كه عمدتا شاهد برگزاري تظاهرات آرام بوده است امسال به آشوب كشيده شد. بحران اقتصادي، استيصالي را در جوانان قاره سبز ايجاد كرده كه گويا جز با مشتهاي گره كرده در خيابانهاي اصلي پايتختها آرام نميگيرد. در يك سوي ميدان جوانان و كارگران معترض ايستاده بودند و چشم در چشم آنها نيروهاي امنيتي كه صورتهاي خود را با كلاه پوشانده بودند و در دستهايشان يا گازاشك آور بود يا ماشينهاي آبپاش. دولت فرانسه بدون توجه به اعتراضها طرح اصلاحات كار را تا چند روز آتي به پارلمان تقديم خواهد كرد و همين بيتفاوتي بر خشم فرانسويها افزوده است. پليسهاي ضدشورش در كشورهاي متفاوت همزمان با روز كارگر به خيابان آمدند و رقم بازداشتيهاي اعلامي رو به افزايش است. نخستوزير فرانسه معترضان را افراد دردسرساز خوانده و تاكيد كرده است كه مقامهاي امنيتي واكنش تندي به اين افراد نشان خواهند داد. راست هستيد يا چپ؟ اين سوال در بسياري از كشورهاي اروپايي روز كارگر را به آشوب كشاند. در ايالت راكس آلمان، پليس براي مهار معترضان متوسل به استفاده از آب پرفشار شد. در شهر پلاوئن اين ايالت، معترضان جناح راست با همتاهاي خود از جناح چپ روبه رو شدند و تنش آغاز شد. پليس آلمان تمام تلاش خود را براي جداكردن طرفداران اين دو طيف به كار گرفت. دعواي راست و چپ در ايتاليا نيز پاي نيروهاي امنيتي را به ماجرا باز كرد. معترضان چپ افراطي با طرفداران حزب حاكم كه نخستوزير فعلي ايتاليا رياست آن را بر عهده دارند، درگير شدند. در انگليس، جرمي كوربين، رييس حزب كارگر به ميان راهپيمايي هزار نفري به مناسبت روز كارگر آمد و پيشرفت جريانهاي راست افراطي در سرتاسر اروپا را محكوم كرد. كوربين كه در بالاترين نقطه محل راهپيمايي ايستاده بود تاكيد كرد كه حزب كارگر در برابر جريانهاي راست افراطي و نژادپرستي متحد است. كوربين نخستين رهبر حزب كارگر است كه در روز كارگر در ميان معترضان حاضر و سخنراني ميكند.
در مسكو روز كارگر با حاشيههاي كمتري برگزار شد. در مسكو حدود 100 هزار نفر در ميدان سرخ براي يك رژه مفرح گردهم آمدند. روز كارگر در كرهجنوبي با آرامش چنداني برگزار نشد. در سئول كه از نرخ بالاي بيكاري جوانان رنج ميبرد، تغييرات احتمالي مدنظر دولت براي اصلاح قانون كار موجي از نارضايتيها را به راه انداخته كه با روز كارگر پيوند خورد. معترضان ميگويند قوانيني كه خانم رييسجمهور براي اصلاح قانون كار در سر دارد، راه را براي اخراج كارمندان توسط كارفرما باز ميكند. معترضان در سئول فرياد ميكشيدند: با هم عليه طرح شيطاني فرياد بزنيم.
در برزيل هم روز كارگر با ناآراميها در خصوص بركناري ديلماروسف همراه بود. روسف از اين روز براي به خيابان خواندن طرفداران خود و مخالفان استيضاح استفاده كرد. روسف به هزاران نفر از طرفداران خود وعده داد كه اصلاحات اجتماعي را پيش خواهد برد، ميزان ماليات بردرآمد طبقه متوسط را كاهش خواهد داد و منازل با قيمت ارزان براي طبقه پايين خواهد ساخت. مخالفان نيز در روز كارگر سخنان و وعدههاي وي را نااميدكننده خواندند. در استانبول تعداد نيروهاي امنيتي در حالت آمادهباش از معترضاني كه به مناسبت روز كارگر به خيابانها آمده بودند، بيشتر بود. بسياري از راههاي منتهي به خيابانهاي اصلي مسدود شد تا حجم معترضاني كه در يك مكان جمع ميشوند، كاهش پيدا كند. تدابير امنيتي در ميدان تقسيم دربالاترين حد خود قرار داشت و اين در حالي بود كه معترضان تمام تلاش خود را براي ورود به ميدان به كار گرفتند. بسياري از سفارتخانهها از جمله سفارتخانه امريكا به شهروندان خود در استانبول در خصوص رفت و آمد در شهر در روز كارگر هشدار امنيتي داده بودند. گفته ميشود كه پليس تركيه قريب به 200 نفر را در روز كارگر بازداشت كرده است. روز كارگر در امريكا با بيشترين حاشيهها همراه بود. رقابتهاي انتخابات رياستجمهوري در امريكا بر هر اتفاقي در امريكا سايه انداخته است. راهپيماييها در لسآنجلس، با حضور صدها تن از مردم امريكا در خيابانهاي اين شهر همراه بود و شعارهايي كه همگي دونالد ترامپ، نامزد پيشرو جمهوريخواهان در انتخابات رياستجمهوري را نشانه رفته بودند. برنامههاي ضدمهاجرت «غيرقانوني» ترامپ كه شامل ساخت ديوار در مرز امريكا با مكزيك ميشود، بسياري از امريكاييها را عصباني كرده است. لسآنجلس دومين شهر پرجمعيت امريكا است و جمعيت وسيعي از مهاجران را در خود جاي داده است. اين شعارها در روز كارگر چند روز پس از آن صورت گرفت كه معترضان در مقابل يكي از پايگاههاي مبارزات انتخاباتي دونالد ترامپ، نامزد پيشرو جمهوريخواهان در انتخابات رياستجمهوري امريكا در «كوستا مسا» واقع در ايالت كاليفرنيا شيشههاي يكي از خودروهاي پليس را شكسته و ترافيك ايجاد كردند. برخي معترضان تصاويري از چهره ترامپ را كه زير آن نوشته شده بود «ترامپ را رها كن» در دست داشتند. سياستهاي اعمالي ترامپ در خصوص مهاجران، كارگران و زنان خشم جامعه متوسط امريكا را برانگيخته است.