كوله‌پشتي كتاب
هرمان هسه
اسدالله امرايي
«تا وقتي هوا هنوز روشن بود، مطالب مضحكي را از كتابكي كه «آواي موزها از شكم بربط سرزمين آلمان» نام داشت و شامل ترانه‌هاي كم‌ارزش و خنده‌آوري بود و با گراورهاي چاپ چوبين تزيين شده بود براي هم مي‌خوانديم، اما اين كار با تاريك شدن هوا به
آخر رسيده بود.
غذامان را كه خورديم، دل كنولپ هواي موسيقي كرد و من سازدهني خود را از جيبم درآوردم و خرده‌هاي نان را از آن تكاندم و چند آهنگ بسيار شنيده را بار ديگر نواختم.» كنولپ، قهرمان داستان هرمان هسه در اين داستان تصميم مي‌گيرد كه به جاي سرگرم شدن به دغدغه‌ها و مشكلات زندگي شهري سر به صحرا بگذارد و در آرامش صحرا رندگي‌اش را ادامه دهد. هرمان هسه، اديب، نويسنده و نقاش آلماني- سوييسي است كه در سال ۱۹۴۶ جايزه نوبل
ادبيات گرفت. «پيتر كامنسيند»، «زير چرخ»، «دميان»، «گرترود»، «گرگ بيابان»، «سفر به شرق» و «بازي مهره شيشه‌اي» برخي از آثار اوست. كتاب «داستان دوست من» نوشته هرمان هسه با ترجمه سروش حبيبي نخستين‌بار در سال ۸۲ از سوي نشر ققنوس منتشر شده بود. سيدارتها كه با عنوان سيذارتها يا سيذارتا هم ترجمه شده بود يكي از مشهورترين و پُرفروش‌ترين كتاب‌هاي هسه است كه با ترجمه سروش حبيبي در انتشارات ققنوس منتشر شده. گرگ بيابان و ديگري، زير دنده‌هاي چرخ را نشر فردوس با ترجمه قاسم كبيري منتشر كرده است. گرگ بيابان تاكنون شش‌بار تجديد‌چاپ شده، زير دنده‌هاي چرخ هم به چاپ دوم رسيده. مجموعه داستان «خواب ني‌لبك» هرمان هسه هم در نشر ماهي منتشر شده است. داستان‌هايي كه در نگاه به شرق او ريشه دارد و گرايش‌هاي عرفاني او در نقطه مقابل ماترياليسم قرار مي‌گيرد كه در دوران زندگي هسه از انديشه‌هاي
رايج بود.
اين نوع نگاه در همه آثار هرمان هسه حضور چشمگير دارد «قصه‌گوي پير شبي بر سكوي ساحل چنين سخن آغاز كرد: اي سروران ارجمند، امشب اگر بخواهيد، مي‌خواهم قصه‌اي بسيار قديمي براي‌تان نقل كنم، قصه بانويي زيبا و زرخريد گورزادش را، قصه مهر و وفا و خيانت و عشق و مرگ، قصه‌ها و شرح ماجراهاي نو و كهن همه گرد همين موضوع مي‌گردد.» هسه در ايران نام شناخته شده‌اي است و نگاه به شرق او باعث شده كه بازار كتاب ايران نسبت به اين نويسنده واكنش همدلانه‌اي نشان دهد. نخستين ترجمه از آثار اين نويسنده در سال 1333 منتشر شد.
خسرو رضايي، رمان دميان را ترجمه و منتشر كرد. تا به امروز تقريبا تمام آثار داستاني هسه، به فارسي ترجمه شده‌اند. زنده‌يادان پرويز داريوش، جاهد جهانشاهي، سروش حبيبي، عبدالحسين شريفيان و رضا نجفي، محمد بقايي، پريسا رضايي، قاسم كبيري و علي عبداللهي در ترجمه آثار اين نويسنده كوشيده‌اند. علي عبداللهي مجموعه عاشقانه‌هاي هرمان هسه را در نشر هيرمند منتشر كرده است:«لميده زير كاج‌هاي نقره‌اي
در ياد گذشته‌ها
هنگامي كه در نخستين ترانۀ كودكي‌ام
عطر همين جنگل مي‌دويد.
آنجا -- من غنوده بر خزه‌ها
با آزرم و نشاط كودكي
غرقه در روياي دختري باريك ميان و گيسو طلايي: نخستين گل سرخِ حلقه گلم.
زمان گذشت، رويا، كهنه شد و
از من دور گشت. روياي ديگر از راه رسيد - ! ديرزماني است كه او نيز بدرود گفت!