گامهاي واشنگتن براي سرعتدهي
به انجام تعهدات
رييسجمهور بعدي برجام را پاره نخواهد كرد
گروه ديپلماسي| رايزنيهاي پي در پي و فشرده محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه كشورمان با مقامهاي امريكايي براي رفع موانع پيشروي اجراي برجام اندك اندك در حال نتيجه دادن است. روز سهشنبه بود كه ظريف در اجلاس اسلوفروم انتقاداتي نسبت به نقش امريكا در برجام بيان كرد و گفت: امريكا روي كاغذ تحريمها را برداشته است اما تاثيرات رواني ناشي از سالها وضع اين تحريمها همچنان وجود دارد و من معتقدم كه امريكا بايد نقش بسيار فعالتري در برداشتن جو رواني تحريمها ايفا كند. علاوه بر اين اظهار نظر رسمي، ظريف روزهاي سهشنبه و چهارشنبه ملاقاتهايي جداگانهاي با فدريكا موگريني، مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا و جان كري، وزير امور خارجه ايالات متحده داشت. پس از آن ديدار، جان كري در جمع خبرنگاران درباره ديدارش با همتاي ايراني گفت: امريكا براي نمايش حسن نيت خود به ايران بايد بيشتر تلاش كند. رهبر عالي (ايران) و وزير امور خارجه ظريف فشار ميآورند تا اطمينان حاصل كنند كه ايران آنچه را طبق توافق محق است به دست آورد، هرچه سريعتر كسب كند. با اين حال، پيام ايران براي ملموس شدن آثار رفع تحريمها و فعالتر شدن امريكا براي اجراي تعهداتش بر اساس برجام فراتر از ميز مذاكره ظريف و كري رفته است و اينك مقامهاي بلندپايه كاخ سفيد و وزارت خزانهداري امريكا نيز سخناني را گفتهاند كه نشان از تحرك دولت اين كشور براي اجرايي ساختن تعهداتشان در چارچوب برجام دارد. در اين راستا، انديشكده شوراي آتلانتيك امريكا روز پنجشنبه نشستي با عنوان «آيا امريكا ميتواند با ايران كار كند: چالشها و فرصتها» برگزار كرد؛ نشستي كه جان اسميت، مدير اجرايي دفتر كنترل داراييهاي خارجي وزارت خزانهداري امريكا (اوفك) از جمله سخنرانان آن بود و بن رودز، معاون مشاور امنيت ملي كاخ سفيد در پايان آن سخنراني كرد. جام اسميت در اين نشست اعلام كرد وزارت خزانهداري براي تسريع رسيدگي به درخواستهاي تجارت با ايران، نيروهاي بيشتري را به اين كار اختصاص داده است. او در سخنانش به درخواستهاي بسياري كه اين روزها براي سرمايهگذاري يا تجارت با ايران دريافت كرده است، اشاره ميكند و ميگويد: از زمان اجراي برجام تاكنون، صدها تقاضانامه براي گرفتن مجوز تجارت يا سرمايهگذاري در ايران دريافت كردهايم. هر يك از اين درخواستها بايد مطابق با مقررات پيچيده كه همپوشاني هم دارند توسط كاركنان دفتر كنترل داراييهاي خارجي ارزيابي شود. وي افزود: براي حل اين مساله، بخش صدور مجوز خود را تقويت كرده و بازرسان بيشتري را در اين بخش اضافه كردهايم. براي اين منظور يك سرپرست قرار دادهايم تا به تسريع روند صدور مجوز كمك كند.
از سوي ديگر، بن رودز در اختتاميه اين نشست به ديگر شبهات مربوط به برجام سخن گفت. تنها چند روز پس از آنكه مقام معظم رهبري بيان كردند كه در صورت نقض عهد امريكا در برجام، تهران دست به عمل متقابل ميزند، معاون مشاور امنيت رييسجمهور امريكا امريكا گفت واشنگتن به برنامه جامع اقدام مشترك پايبند خواهد ماند. او گفت: معماري توافق هستهاي با ايران، بازدارندههاي زيادي براي رييسجمهور آتي قرار داده تا آن را پاره نكند. اينكه رييسجمهور آتي تصميم بگيرد كه يكي از نخستين كارهايش تسريع بحراني در خاورميانه باشد كه بهطور بالقوه ميتواند به اشاعه هستهاي يا جنگي ديگر منجر شود، تصميم چندان عاقلانهاي به شمار نميآيد. رودز در مورد اظهارات «دونالد ترامپ» نامزد جمهوريخواهان در انتخابات رياستجمهوري امريكا كه گفته يا توافق را پاره ميكند يا آن را شديدتر اجرايي ميكند، گفت: «شما (رييسجمهور آينده) در حالي كاخ سفيد را تحويل ميگيريد كه تمام تعهدات كلان هستهاي كامل شده است، ذخاير آنها از كشور خارج شده، رآكتور اراك بازطراحي شده، در فردو غنيسازي انجام نميشود و تمام سانتريفيوژها تحت نظارت آژانس بينالمللي انرژي اتمي هستند. آن وقت است كه بايد تصميم بگيريد كه آيا ميخواهيد تمام اين محدوديتها بر برنامه هستهاي ايران را برچينيد؟» وي همچنين تاكيد كرد كه اگر امريكا زير توافق هستهاي بزند، شركاي خود در گروه موسوم به 1+5 را ميرنجاند و قطعا رييسجمهور آينده نميخواهد با چنين وضعي مواجه شود.