ظريف وارد نيكاراگوا شد
سفر به سرزمين حامي برنامه صلح‌آميز هسته‌اي ايران
تور امريكاي لاتين محمد جواد ظريف، وزير امور خارجه كشورمان در دومين مقصد خود شامگاه دوشنبه به وقت محلي، او و هيات اقتصادي و سياسي همراه را به ماناگوا، پايتخت نيكاراگوا رساند. برنامه كاري رييس دستگاه ديپلماسي ايران در نخستين مقصد هاوانا، پايتخت كوبا بسيار فشرده بود. دومينوي ديدارهاي سياسي و اقتصادي در حالي به يادداشت تفاهم همكاري بازرگاني ميان اتاق‌هاي بازرگاني دو كشور ختم شد كه مقام‌هاي كشورهاي مهمان و ميزبان هر دو بر اين اصل تاكيد داشتند كه دو طرف در شرايط خروج از سايه تحريم‌هاي ظالمانه امريكا مي‌توانند فصل جديدي دراين رابطه را تجربه كنند. فصلي كه در آن ايران بتواند به اولويت نخست اقتصادي خود كه اقتصاد مقاومتي است دست پيدا كند و همزمان كوبايي‌ها نيز با كمرنگ شدن سايه تحريم‌هاي رنگارنگ امريكا پس از نيم قرن بتوانند به احياي اقتصاد خود روي آورند. در آخرين ساعات حضور وزير امور خارجه ايران در هاوانا وي ديداري صميمانه با رائول كاسترو، رييس‌جمهوري كوبا داشت. مردي كه پس از برادر بزرگ‌ترش فيدل، ميراث او را كه كوبايي انقلابي بود تحويل گرفته است و البته اندك اندك موانع موجود بر سر راه رابطه با امريكا را برمي‌دارد. رائول كاسترو براي ديدار با ظريف از دقايقي پيش از رسيدن هيات سياسي ايران منتظر وي بود و رايزني‌هاي دو طرف قريب به دو ساعت طول كشيد. تقويت همكاري‌هاي دوجانبه و بين‌المللي و نيز تحولات منطقه امريكاي لاتين و خاورميانه سوژه رايزني‌هاي دو طرف بود. رييس دستگاه ديپلماسي ايران در حالي هاوانا را ترك كرد كه در مجموع ديدارهاي روز دوشنبه در كوبا، طرفين در خصوص توسعه رابطه دوجانبه در حوزه‌هاي انرژي، بهداشت و درمان، همكاري‌هاي بانكي و نيز برگزاري كميسيون مشترك اقتصادي در آينده نزديك به تفاهم رسيدند.
ظريف در سرزمين درياچه و آتشفشان
پس از حضور در كشوري كه سيگار برگ آن در جهان شهره عام و خاص است ظريف راهي كشور درياچه و آتشفشان شد، نيكاراگوا؛ جمهوري واقع در امريكاي مركزي. كشوري با مساحت اندكي بيش از 130000 كيلومتر مربع كه مابين اقيانوس آرام در غرب و درياي كاراييب در شرق قرار گرفته است. از يك سو هم مرز با هندوراس در شمال است و از جنوب نيز هم مرز با كاستاريكا. دو نوار آبي كه بر پرچم اين كشور ديده مي‌شود نيز نمادهاي دو اقيانوسي هستند كه با آن مرز مشترك دارند. نيكاراگوا كه برخي از آن با عنوان يكي از كم‌توريست‌ترين كشورها نام مي‌برند تنها شش و نيم ميليون نفر جمعيت دارد. عمده جمعيت آن را مخلوطي از سفيدپوست‌ها و بومي‌ها تشكيل داده‌اند. اين كشور نيز مانند كوبا داغي از استعمار اسپانيا را بر پيشاني دارد اما از 15سپتامبر 1821 استقلال را تجربه كرده است. 58 درصد از مردم اين كشور را كاتوليك‌ها شامل مي‌شوند و اين در حالي است كه جمعيت بي‌دين‌ها نيز 15 درصد است. نيكاراگوا با وجود بحران‌هاي اقتصادي كه پشت سرگذاشته است در حال حاضر نرخ رشد اقتصادي 4 و نيم درصدي را تجربه مي‌كند و توليد ناخالص ملي اين كشور 12 ميليارد دلار اعلام شده است. نرخ بيكاري 5 و سه دهم درصدي در اين كشور بر ميزان فقر نيز تاثيرگذار بوده و بر اساس آخرين آمار 29 درصد مردم زير خط فقر به سر مي‌برند. در حالي كه بر اساس تازه‌ترين آمار ميزان ذخاير ارزي در اين كشور نزديك به 3 ميليارد دلار اعلام شده است اما بدهي‌هاي خارجي نيكاراگوا بالغ بر 4 ميليارد دلار اعلام شده است. ايران و نيكاراگوا در حالي صبح روز سه‌شنبه به وقت محلي همايش اقتصادي و تجاري را آغاز مي‌كنند كه صادرات و واردات اصلي‌ترين بده و بستاني است كه دو طرف مي‌توانند با هم داشته باشند. مهم‌ترين محصولات صادراتي نيكاراگوا، قهوه، گوشت، طلا، شكر، آجيل، ميگو، تنباكو، سيگار، منسوجات و كتان است. در حالي كه كشورهاي امريكاي لاتين به ادبيات ضدامريكايي و سياست‌هاي ضد استعماري شهرت دارند اما در دولت دانيل اورتگا از جبهه ملي رهايي‌بخش ساندنيست‌ها، اصلي‌ترين شريك تجاري نيكاراگوا، امريكاست. سهم تجارت امريكا با نيكاراگوا بالاتر از 50 درصد است و پس از آن كشورهاي مكزيك، كانادا، ونزوئلا و السالوادور مهم‌ترين شركاي صادراتي به حساب مي‌آيند. در حالي كه هيات اقتصادي بالغ بر 60 نفر وزير امور خارجه ايران را همراهي مي‌كنند ميزان كل واردات نياكاراگوا بيش از 6 ميليارد دلار در سال است و مهم‌ترين كالاهاي وارداتي نيز ماشين و تجهيزات، مواد خام و فرآورده‌هاي نفتي هستند. مهم‌ترين شريك وارداتي نيكاراگوا نيز امريكا است. رابطه سياسي ايران و نيكاراگوا در چندسال اخير به خصوص از زماني كه ساندنيست‌ها مجددا در سال 2007 به قدرت رسيدند، بهبود يافته است. دانيل اورتگا نيز در سال 2011 براي دومين بار به مدت 5 سال به عنوان رييس دولت انتخاب شد و تا انتهاي سال 2016 در قدرت خواهد بود.
تهران – ماناگوا، رابطه‌اي فوق‌العاده حسنه
«به خانه دوم خود در ايران خوش آمديد». اين جمله‌اي بود كه ظريف هنگام ميزباني از همتاي نيكاراگو‌اي خود در تهران در ارديبهشت ماه 93 به كار برد. در آن زمان هم در حالي كه ايران هنوز با اجرايي شدن برجام از شر تحريم‌هاي رنگارنگ رها نشده بود اما وزير امور خارجه ايران در همان بازه زماني و همان ملاقات هم تاكيد كرده بود كه دولت تدبير و اميد با جديت و قدرت و با اراده سياسي در حال گسترش و تقويت روابط خود با نيكاراگوا و «دانيل اورتگا» رييس‌جمهوري اين كشور است. وزير امور خارجه ايران در همان ديدار با تاكيد بر اينكه دو كشور در فراز و نشيب‌هاي 30 سال گذشته همواره در كنار هم ايستاده‌اند از حمايت‌هاي دولت نيكاراگوا از ايران در صحنه بين‌المللي سپاسگزاري كرده بود. ظريف در حالي ديروز با هياتي اقتصادي وارد ماناگوا شده است كه در سال 93 و پيش از برداشته شدن تحريم‌ها از بخش خصوصي ايران دعوت كرده بود تا امكانات گسترده فعاليت در حوزه‌هاي مختلف اقتصادي نيكاراگوا را مدنظر قرار دهند. وي همچنين ابراز اميدواري كرده بود كه روابط گسترده سياسي دو طرف با پيوندهاي اقتصادي تقويت شود. وزير خارجه نيكاراگوا نيز در آن ديدار خود از تهران با اشاره به حمايت كشورش از ايران گفت: ما هميشه در سازمان ملل يكي از محورهاي اصلي سخنان خود را در دفاع و حمايت از برنامه انرژي صلح‌آميز هسته‌اي ايران قرار‌داده‌ايم، چرا كه ايران هيچگاه در اين زمينه خطايي مرتكب نشده و ما هميشه پشتيبان و حامي تحقق اين حق بوده و در خدمت ايرانيان هستيم. تهران و ماناگوا در سه سال گذشته رفت و آمدهاي محدودي داشته‌اند. معاون رييس‌جمهور اين كشور براي حضور در مراسم تحليف رياست‌جمهوري حسن روحاني و ديدار با رييس‌جمهور در مرداد ماه 92 به تهران آمد و كمتر از يك سال بعد هم تهران در ارديبهشت 93 ميزبان وزير امور خارجه اين كشور بود. مهرماه سال 93 نيز علاءالدين بروجردي، رييس كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس به نيكاراگوا سفر كرد. اكنون به نظر مي‌رسد كه ظريف در روزهاي پساتحريم به فكر همكاري‌هاي اقتصادي و سياسي بيشتر با ماناگوا است.
از ديدارهاي اقتصادي تا رايزني با رييس‌جمهور
دوم شهريور 95 در تقويم كارهاي سياسي وزير امور خارجه ايران با ايراد سخنراني در مجلس ملي نيكاراگوا و ديدار با نمايندگان آغاز شد. پس از آن وزير امور خارجه در همايش تجاري ايران و نيكاراگوا شركت كرد؛ همايشي كه در آن كليه وزرا، نهادهاي اقتصادي و تجاري از بخش دولتي و خصوصي و شركت‌هاي عمده نيكاراگوايي حضور داشتند. سومين برنامه وزير امور خارجه ايران ديدار با همتاي نيكاراگوايي خود در حاشيه همايش اقتصادي بود. ظريف همچنين پس از ضيافت ناهاري كه دولت كشور ميزبان به افتخار حضور وي ترتيب داد با دانيل اورتگا، رييس‌جمهور اين كشور ديدار كرد و با او به رايزني پرداخت. حضور وزير امور خارجه ايران و تيم سياسي و اقتصادي همراه در ماناگوا با رعايت تدابير شديد امنيتي از سوي دولت ميزبان همراه بود به گونه‌اي كه خودروهاي مخصوص انتقال هيات ايران از فرودگاه به هتل‌هاي محل اقامت در فاصله اندكي از هواپيما مستقر شده بودند و پسر رييس‌جمهور و معاون وي كه براي استقبال از وزير امور خارجه ايران آمده بودند نيز براي رعايت ايمني مهمان‌ها مراسم استقبال را با كمترين تشريفات انجام دادند. فضاي شهر نيز از فاصله فرودگاه تا محل اقامت وزير امور خارجه ايران امنيتي به نظر مي‌رسيد.
ظريف: خوشحالم كه در خانه مردم نيكاراگوا هستم
محمدجواد ظريف، وزير خارجه ايران صبح ديروز به وقت محلي در نخستين برنامه ديدارهايش با مقامات نيكاراگوا با حضور در مجلس ملي اين كشور با رييس مجلس و تعدادي از نمايندگان ديدار و در خصوص راه‌هاي گسترش همكاري‌ها به ويژه همكاري‌هاي پارلماني به گفت‌وگو پرداخت. ايريس مونتنگرو، رييس پارلمان نيكاراگوا در ديدار با ظريف ضمن خيرمقدم به وزير خارجه كشورمان به ظرفيت‌هاي جمهوري اسلامي ايران اشاره كرد و گفت: ايران باعث افتخار و مباهات ما است. يكي از نمايندگان پارلمان نيكاراگوا نيز در حاشيه ديدار ظريف در جمع خبرنگاران با تاكيد بر گسترش مناسبات ماناگوآ - تهران عنوان كرد: ايران بخشي از تاريخ بشريت است، نمي‌توانيم راجع به انسانيت صحبت كنيم بدون اينكه نامي از ايران نبريم. وزير خارجه كشورمان نيز در ابتدا عنوان كرد: بسيار خوشحالم كه در خانه مردم نيكاراگوا هستم. ظريف همچنين در جمع خبرنگاران گفت: بسيار خوشحالم در كشور انقلابي و مقام نيكاراگوا آمده‌ام و سفر را با ديدار نمايندگان مردم بزرگ نيكاراگوا آغاز كردم. وي ادامه داد: مردم ايران و نيكاراگوا به خاطر انقلاب‌‌شان و مقاومت‌شان در برابر فشار خارجي احساس نزديكي بسياري به يكديگر مي‌كنند و من امروز اميدوارم علاوه بر روابط بسيار قوي سياسي و مردمي كه ميان دو كشور و دو انقلاب وجود دارد، روابط اقتصادي گسترده‌اي هم با يكديگر برقرار كنيم. وي با اشاره به هيات اقتصادي همراه با خود گفت: با يك هيات بزرگ اقتصادي از بخش خصوصي و دولتي در نيكاراگوا هستيم و اميدواريم امروز زمينه‌هاي مختلف اقتصادي ميان دو كشور را به نتيجه برسانيم. ظريف در پاسخ به سوالي مبني بر اينكه ايران علاقه‌مند همكاري اقتصادي بيشتر با كدام بخش‌ها است؟ گفت: همراه با من، نمايندگان بخش‌هاي مختلف اقتصادي از بخش خصوصي حضور دارند. از بخش ساخت و ساز براي حضور در پروژه‌هاي مختلف و از جمله پروژه بين‌اقيانوسي. همچنين نمايندگان بخش‌هاي صنعت و معدن، كشاورزي و غذايي، علوم پيشرفته مانند نانوتكنولوژي، بيوتكنولوژي و بخش داروسازي جهت همكاري حضور دارند. وي افزود: همين‌طور در اين هيات، نمايندگان بخش بانكي و ضمانت صادرات براي ايجاد زمينه‌هاي لازم همكاري بخش‌هاي خصوصي حضور دارند و لذا در همه حوزه‌ها آمادگي داريم. وزير امور خارجه گفت: هدف اصلي اين سفر همكاري در جهت گسترش روابط و كمك به توسعه دو كشور و دو انقلاب است.