تازهترين پروژه مجيد مجيدي در هند فيلمبرداري ميشود
مجيدي: در غرب، سينما ابزاري
براي ابلاغ فرهنگ است
بهار سرلك
مجيد مجيدي پيش از اكران فيلم «محمد رسولالله» با انتقاد و اعتراض مخالفان اين فيلم مواجه شد؛ شيوخ اسلامي در كشورهاي عربستان، مصر، كويت، تركيه و ديگر كشورهاي اسلامي مجيدي را متهم به تصوير كردن چهره حضرت محمد (ص) كردند و خواهان ممنوعيت اكران اين فيلم شدند. اما مجيدي در جواب به مخالفان گفت: «اين فيلم با اين نگاه شروع شده كه صلحي را در جهان اسلام به وجود بياورد.»
حالا بيش از يك سال از اكران جهاني اين فيلم در جشنواره مونترال كانادا ميگذرد و اين فيلم ماه گذشته در 350 سالن سينماي كشور تركيه روي پرده رفت. مجيدي در گفتوگو با بخش فارسي خبرگزاري آناتولي تركيه، اين كشور را آغازگر جرياني كه راه را براي اكران اين فيلم باز كرده است، دانست و گفت: «از دولت اين كشور به خاطر فراهم ساختن شرايط مناسب براي نمايش اين فيلم تشكر ويژه ميكنم. البته توقع من از تركيه بيش از اين بود، اما تا به اين جا نيز دستاورد بزرگي حاصل شده است.»
او با اشاره به فتواهاي ممنوعيت اين فيلم در كشورهاي عربي و نقدهاي برخي مخالفان گفت: «از اين مخالفان ميخواهم كه به مردم اجازه دهند، تا پس از تماشاي فيلم نظر خود را در مورد آن اعلام كنند. من همچنين مسوولان مربوطه كشور عربستان سعودي و دانشگاه الازهر مصر نيز كه اين فيلم را ممنوع اعلام كردهاند، را دعوت به تماشاي آن كردم. اما آنها بدون تماشاي اين فيلم آن را محكوم كردند. » كارگردان فيلم «بچههاي آسمان» در مورد اظهارات برخي منتقدان درباره نشان دادن چهره پيامبر اسلام در دوران كودكي در اين فيلم گفت: «چهره پيامبر را به طور كلي در اين فيلم نشان نداديم. صحنههايي هم كه گفته ميشود، به دوران كودكي و پيش از رسالت ايشان تعلق دارد و در آخر فيلم نيز چهره ايشان به صورت هاله نور ديده ميشود.» از نظر مجيدي ايجاد وحدت در جهان اسلام و گشودن پنجرهاي جديد از تصوير اين دين به روي جهان غرب، دلايل اصلي شكلگيري اين فيلم هستند: «اين يك نظر راديكال است كه ما نتوانيم فيزيك دوران پيامبر را نشان دهيم. اين فيلم در قياس با تعريف اسلامي كه امروز در جهان به عنوان يك دين توام با خشونت و تروريسم رواج يافته و گروههاي تروريستي مانند داعش آن را به عنوان دين خشونت به جهانيان معرفي ميكند، پنجره و قرائتي جديد از اين دين را به روي جهان غرب گشوده است، چرا اين را نميگوييم آن وقت در مورد ديده شدن تصوير پيامبر از پشت سرشان بحث ميكنيم؟» مجيدي درباره استقبال و تمجيد علماي ديني كه فيلم «محمد رسولالله» را تماشا كردند، گفت: «علماي اهل سنت در ساير كشورها مانند روسيه، پس از تماشاي فيلم نه تنها آن را حرام اعلام نكردند، بلكه مردم را تشويق به ديدن آن كردند. «سال گذشته قبل از اكران فيلم در تركيه، آن را به همراه خيرالدين كارامان، از عالمان برجسته فقه در اين كشور تماشا كرديم و وي نيز آن را تاييد كرد و الگويي مناسب براي جوانان و نوجوانان دانست.»
فيلم «محمد رسولالله» از محاصره مسلمانان در شعب ابيطالب آغاز ميشود و به پيش از تولد پيامبر اسلام بازميگردد و بدينترتيب مخاطب شاهد وقايعي است كه پيش از تولد پيامبر اسلام تا ١٢ سالگي ايشان رخ ميدهد. از آنجايي كه اين مقطع از زندگي پيامبر كمترين اختلافات بين اهل سنت و شيعه جهان اسلام را پيش ميكشد، مجيدي بازگويي اين دوران را انتخاب كرده است. او از منابع شيعي و اهل سنت مانند تاريخ طبري استفاده كرده است.
مجيدي براي ساخت اين فيلم پرهزينه از كمك عوامل حرفهاي سينماي جهان بهره گرفت؛ ويتوريو استورارو فيلمبردار ايتاليايي، اسكاتاي اندرسون، متخصص طراحي جلوههاي ويژه و ميلژن كركا كلژاكويچ طراح توليد، صحنه و دكور فرانسوي از جمله اين افراد هستند. از طرفي برخي منتقدان تركيه از استفاده جلوههاي ويژه بصري هاليوودي در اين فيلم انتقاد كردند. مجيدي در پاسخ به اين انتقاد و با اشاره به منحصربهفرد بودن زبان و تكنيك هر فيلم ميگويد: «وقتي كه وارد زندگي پيامبر (ص) ميشويم، با توجه به عظمت وجود ايشان، براي بيان معنويت شخصيت ايشان، ناگزير به استفاده از يك سري تكنيكهاي خاص سينمايي هستيم. وقتي ميخواهيد در يك صحنه وجه رحمتالعالمين رسول خدا را به نمايش بگذاريد، با در نظر گرفتن اينكه ايشان نه تنها پيامبر انسانهاست بلكه پيامبر تمامي موجودات و هستي است، بايد از جلوههاي ويژه استفاده كنيد. اين تصاوير در اصل تلفيقي از تصوير زنده و ويژه به حساب ميآيند.» مجيدي ساخت اين فيلم را با هدف سهگانه بودن آن شروع كرد؛ سهگانهاي كه به مقاطع مختلف زندگي پيامبر (ص) بپردازد. حالا او ميگويد آرزوي سهگانه شدن اين فيلم تحقق مييابد: «ما پروژه اين فيلم را مختص تك فيلم طراحي نكرديم. به همين دليل شهركي كه براي اين فيلم ساخته بوديم را طوري طراحي كرديم كه بتواند دست كم سي سال پا برجا بماند. » او معتقد است فيلم «محمد رسولالله» پيشزمينهاي براي توليد آثار ديني و مذهبي است: «بارها گفتم با اين فيلم يك بسترسازي براي جهان اسلام انجام داده و از فيلمسازان ديني براي ساختن فيلمهايي راجع به دين، تاريخ و پيامبر دعوت به عمل آورديم. »
مجيدي از تعداد كم آثاري كه به زندگي حضرت محمد ميپردازند گله كرد و با اشاره به اين موضوع كه «محمد رسولالله» دومين فيلم زندگينامه آخرين فرستاده خداست، گفت: «ببينيد، غرب در مورد زندگي حضرت عيسي 200 و درباره حضرت موسي نيز 120 فيلم ساخته و همچنين در مورد بودا نيز تاكنون 42 فيلم ساخته شده است. » مجيدي معتقد است در غرب، سينما و رسانه ابزاري براي ابلاغ فرهنگ، تاريخ و سياست است و جهان اسلام نيز براي معرفي اسلام از اين الگو پيروي كند.
فيلم «محمد رسولالله» در چهل جشنواره بينالمللي نمايش داده شده است. مجيدي ميگويد اين اكرانها به تغيير نگاه مخاطب غيرمسلمان كمك كرده است و بايد راهي را كه قرائت و تصويري جديد و زيبا از اسلام ارايه ميكند در اختيار جهانيان بگذاريم.
مجيدي خبر از طي كردن مراحل پيشتوليد پروژهاي جديد در شهر بمبئي هند داده است كه در آينده نزديك مرحله فيلمبرداري آن نيز آغاز خواهد شد. اين فيلم با عنوان «باغهاي شناور» نخستين فيلم انگليسيزبان اين كارگردان نامزد جايزه اسكار است. اين در حالي است كه رسانههاي هند ديپيكا پادوكونه، بازيگر زن باليوودي را شخصيت محوري اين فيلم معرفي كردهاند.