يك قدم تا تغيير ميداني بازي
در سوريه باقي مانده است
10 كيلومتر مربع
تا رهايي« حلب»
گروه جهان
ارتش سوريه بر تمامي مناطق حلب قديم تسلط يافت. بازپس‌گيري مناطق جديد در شرق حلب، تسلط كامل بر بخش شمال شرقي شهر، تامين امنيت جاده فرودگاه حلب چنددستاوردي است كه ارتش سوريه و متحدانش توانستند در 48 ساعت گذشته به نام خود سند بزنند. با اين دستاوردها اكنون مي‌توان گفت كه دولت سوريه بيش از هر زمان ديگري در 5 سال گذشته از بحران در اين كشور به پيروزي سرنوشت ساز نزديك مي‌شود. شبه نظاميان مسلح يا آنگونه كه در برخي رسانه‌ها گفته مي‌شود نيروهاي مخالف مسلح بشار اسد پاكسازي محله‌هاي حلب قديم واقع در بخش مركزي محله‌هاي شرقي حلب را آغاز كرده‌اند. در اثر حملات مداوم نيروهاي سوري به كمك جنگنده‌هاي روس هر روز بر رقم جبهه‌هايي كه در شرق حلب باز شده‌اند، افزوده مي‌شود. برخي منابع محلي مي‌گويند كه وضعيت در جبهه شبه‌نظاميان بسيار وخيم است و اين فرار دسته‌جمعي آنها بود كه كار را براي ارتش سوريه آسان‌تر كرد. اين فروپاشي در بين صفوف گروه‌هاي مسلح در پي ورود ارتش سوريه به محله الشعار رخ داده است و گروه‌هاي مسلح با پيشروي ارتش به محله‌هاي جنوبي شرق حلب عقب‌نشيني كردند. حلب قديم براساس مصوبه سازمان يونسكو در سال 1986 بخشي از ميراث جهاني است. خبرنگار الجزيره در حومه حلب در گزارش خود اعلام كرد كه نيروهاي سوريه در حال تلاش براي پيشروي در محله‌هاي محاصره شده حلب از سه محور است. محور اول بخش غربي است كه نيروهاي نظام سوريه محله‌هاي الإذاعه، الزبديه و بستان القصر را هدف قرار دادند. پيشروي واقع در محور دوم يعني محله قاطرچي است كه نظام سوريه را بر محله استراتژيك الشعار مسلط كرد. محور سوم جنوب غربي است و نيروهاي نظام حملاتي را به محله الشيخ سعيد داشته‌اند.
همزمان ارتش سوريه خروج غيرنظاميان از محله‌هاي شرقي را از طريق اتوبوس‌هاي وابسته به ارتش فراهم كرده است. اكنون مساحت تحت تسلط افراد مسلح در حلب به كمتر از ۱۰ كيلومتر مربع رسيده و اين در حالي است كه ارتش سوريه بر بيش از ۸۰ درصد محله‌هاي شرقي حلب تسلط يافته است.
در حالي كه استفان دي ميستورا، نماينده ويژه دبيركل سازمان ملل در امور سوريه پس از پيروزي دونالد ترامپ در انتخابات رياست‌جمهوري امريكا هشدار داده بود كه سوريه به كمك روسيه اقدام به بازپس‌گيري كامل حلب تا 20 ژانويه كه روز انتقال كامل دولت در امريكا است خواهد كرد، به نظر مي‌رسد كه اين بازپس‌گيري سريع‌تر هم انجام خواهد شد. در حال حاضر تنها مساحت اندكي از حلب باقي مانده كه احتمالا تا چند روز آتي آن هم به دست نيروهاي سوري مي‌افتد. گزارش‌هاي رسيده از حلب حاكي از آن است كه همزمان با پيشروي‌هاي ارتش سوريه، وضعيت انساني در مناطق مختلف هر روز وخيم‌تر از ديروز مي‌شود. شهروندان غيرنظامي در مناطق تحت سلطه شبه نظاميان گرفتار شده‌اند و كمبود غذا، سوخت و كمك رساني‌هاي پزشكي اوليه بيداد مي‌كند. مردم در بخش‌هايي از حلب به استيصال رسيده‌اند و دست از تلاش براي زنده ماندن برداشته‌اند. يك شاهد عيني در اين خصوص مي‌گويد: 200 هزارنفر از مردم كه در ميان آنها شبه نظاميان و خانواده‌هاي آنها هم به چشم مي‌خورند در ده منطقه باقيمانده در دست شبه‌نظاميان گرفتار شده‌اند. برخي از آنها متعلق به اين مناطق نيستند و همزمان با واگذاري مناطق پيشين در اختيار خانه به خانه به عقب مي‌آيند. وي در ادامه مي‌گويد: شمارش افرادي كه در حملات كشته مي‌شوند عملا ديگر ممكن نيست. مردم در تبادل آتش كشته مي‌شوند و اجساد آنها در خيابان‌ها باقي مي‌ماند.
صدها نفر از مردم در حالي كه همه زندگي خود را در كيسه‌هاي پلاستيكي و چمدان‌هاي مستهلك گذاشته بودند در حالي كه خستگي در چشم‌هاي نااميدشان داد مي‌زد در صفوف ايستادند تا از مناطق شرقي به غرب حلب بروند. غربي كه براي آنها حكم بهشت را دارد. به گزارش خبرنگار سي‌ان‌ان با وجود آنكه اتوبوس‌ها سريعا آوارگان را منتقل مي‌كنند اما بر تعداد جمعيت ايستاده در صف دايما افزوده مي‌شود. گفته مي‌شود كه از شامگاه سه شنبه 2 هزار نفر از مناطق شرقي به سمت غرب منتقل شده‌اند.
لطفا آتش‌بس!
درست در شرايطي كه به نظر مي‌رسد دولت سوريه با حمايت روسيه به دنبال تمام كردن كار در حلب است و پيش‌بيني‌ها نيز حاكي از آن است كه حلب تا چند روز ديگر به طور كامل در اختيار دولت مركزي قرار مي‌گيرد، 6 كشور با صدور بيانيه‌اي برقراري فوري آتش‌بس در شهر حلب را خواستار شدند. در بيانيه مشترك سران امريكا، فرانسه، آلمان، ايتاليا، انگلستان و كانادا نسبت به بروز «فاجعه انساني» در حلب هشدار داده و حملات ارتش سوريه با «حمايت روسيه و ايران»، محكوم شده است. در اين بيانيه آمده است: «اكنون به‌شدت به آتش‌بس فوري در شهر نياز است تا سازمان ملل بتواند كمك‌هاي بشردوستانه را به مردم شرق حلب برساند.» اين كشورها از ايران و روسيه خواسته‌اند تا از نفوذ خود استفاده كرده و دولت سوريه را به موافقت با اين طرح متقاعد كنند. با اين وجود سخنگوي كرملين اعلام كرد كه گروه‌هاي مسلح باقيمانده در شرق حلب، همگي با جبهه النصره هم‌پيمان شده و اكنون تمام آنها تروريست به شمار مي‌آيند. روسيه و چين اين هفته قطعنامه پيشنهادي كشورهاي غربي براي توقف عمليات در حلب را هم وتو كردند. همزمان با اين درخواست كشورهاي غربي، گروه‌هاي شبه نظامي سوري نيز درخواست آتش‌بس 5 روزه در شرق حلب را مطرح كردند. در اين طرح پيشنهادي شبه‌نظاميان هيچ اشاره‌اي به تصميم آنها براي خروج از حلب نشده است و گفته شده كه سرنوشت شهر پس از انتقال كمك‌هاي انساني در نتيجه مذاكره ميان دولت مركزي و شبه نظاميان مشخص خواهد شد.
روسيه مي‌گويد بشار براي مذاكره آماده است
بر اساس برنامه‌هاي اعلام شده تا لحظه تنظيم اين گزارش قرار بود كه روز گذشته جان كري، وزير امور خارجه امريكا در آلمان با سرگئي لاوروف همتاي روس خود ديدار و رايزني كند. همزمان با داغ‌تر شدن تنور تحولات در حلب، جان كري، در حاشيه نشست وزارتي ناتو در بروكسل گفت: ما با برگزاري مذاكرات با روسيه درباره حلب مخالفت نكرده‌ايم و نمي‌دانم اين طرح جديدي كه درباره خروج افراد مسلح از شرق حلب مطرح شده چه طرحي است. خواهيم ديد كه چه كاري انجام مي‌شود.
پيش از اين سرگئي لاوروف، وزير خارجه روسيه گفته بود كه واشنگتن پيشنهادات قبلي‌اش درباره حلب را پس گرفته و اعلام كرده كه امكان ازسرگيري مذاكرات وجود ندارد. وي همچنين اعلام كرد امريكا براي مذاكره درباره سوريه جدي نيست. جان كري در ادامه صحبت‌هايش گفت: روسيه مي‌گويد بشار اسد، رييس‌جمهور سوريه آماده نشستن بر سر ميز مذاكرات است. من به شخصه امتحان اين مساله را تاييد مي‌كنم. بايد براي برگزاري مذاكرات جديد در ژنو درباره حل سياسي بحران سوريه تلاش كرد. طرف‌هاي سوري تا به اين لحظه به توافقي درباره چگونگي خارج كردن يا محافظت از جان غيرنظاميان در حلب دست نيافته‌اند. ما براي گردهم آوردن تمامي طرف‌هاي درگير در سوريه بر سر ميز مذاكره تلاش مي‌كنيم اما به نظر مي‌رسد دو طرف درگير تمايلي به مذاكره ندارند.