احمدرضا درويش اين‌بار حسن روحاني را خطاب قرار داد
چطور دولت با دو وزير فرهنگ نتوانست مشكل «رستاخيز» را حل كند؟
الهام نداف
16 ماه از توقف نمايش «رستاخيز» آخرين ساخته احمدرضا درويش در سينماها مي‌گذرد. فيلمي با موضوع واقعه عاشورا و قيام امام حسين (ع) كه در نخستين روزهاي اكران به همت دلواپسان از پرده سينماها پايين كشيده شد. حالا درويش بعد از گذراندن دوره‌اي سكوت، با صداي بلندتر و در رسانه‌اي فراگيرتر ماجراي «رستاخيز» را شرح مي‌دهد. او در تازه‌ترين واكنش به عدم اكران رستاخيز در دولت يازدهم، اين‌بار با حضور در برنامه «چشم شب روشن» مهمان اكبر نبوي شد و رييس‌جمهور را با طرح يك پرسش خطاب قرار داد.
درويش در بخش ابتدايي صحبت‌هاي خود از آنچه بر سر «رستاخيز» در تمام مراحل توليد آمده، گفت. فيلمي كه بنا به گفته كارگردان از روزهاي توليد تا اكران پنج وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي را به خود ديده است و هيچ كدام از اين وزرا نتوانستند گره از كار «رستاخيز» باز كنند: «بد نيست وزير ارشاد فعلي از مجموعه خودشان سوال كنند كه چه مسيري طي شده كه اين فيلم از چهار وزير گذشته و به ايشان رسيده است! اميدوارم مسائل اين فيلم به وزير ششم نرسد؛ اما اگر برسد هم سازندگان «رستاخيز» همچنان ايستاده‌اند.» بر اساس صحبت‌هاي درويش «رستاخيز» تا امروز 9 پروانه ساخت در دولت‌هاي مختلف و در هر سال به صورت مجزا گرفته است. علاوه بر اينها اين فيلم دو پروانه نمايش يكي براي اكران در جشنواره فجر و ديگري براي اكران عمومي دارد و پخش سراسري آن نيز برعهده حوزه هنري است. هر كدام از اين مجوزها براي درويش به منزله اين است كه تا اينجا راه را درست آمده است، به همين خاطر از مراحل گرفتن آنها در رسانه ملي مي‌گويد. او در ادامه اين گفت‌وگو يادآوري كرد «رستاخيز» جايزه بهترين كارگرداني را از سي و دومين جشنواره فيلم فجر گرفت و مجموع سيمرغ‌هاي آن به 9 عدد مي‌رسد. همچنين اربعين سال 93 اين فيلم در مراسمي اكران شد و علي جنتي كه وزير سابق ارشاد دولت يازدهم همان جا به درويش گفت كه اين فيلم جريان تازه‌اي در سينما و در جهان شيعه ايجاد خواهد كرد، با اين ميزان استقبال «رستاخيز» نه تنها در ايران بلكه در هيچ كشوري تا امروز رنگ پرده سينماها را به خود نديده است. در بخش ديگري از برنامه «چشم شب روشن» درويش فاكتورهايي كه براي ساخت «رستاخيز» مورد توجه قرار داده بود، برشمرد: «اول اينكه تلاش شده «رستاخيز» در شأن فضاي عاشورايي ساخته شود. دوم آنكه در ساخت آن از بيت‌المال و منابع عمومي استفاده نشود و متكي به سرمايه بخش خصوصي باشد. سوم اينكه فيلم محدود به مرزهاي داخلي نباشد و همان‌طور كه نام سيدالشهدا (ع) يك ارزش جهاني است فيلم هم در مرزهاي كشور محدود نماند. چهارم رابطه با مراجع عالي‌قدر بود كه نظرات آنان واقعا براي ما مهم بود و شاخص پنجم در ساخت اين فيلم اين بود كه مسائل سياسي و جناحي وجود نداشته باشد. » او بعد از بيان اين پنج فاكتور با صراحت اعلام كرد در رعايت اين موارد ذره‌اي كوتاهي نكرده است.
اما حالا ديگر روشن است كه «رستاخيز» نتوانست نظر مراجع را براي اكران جلب كند. اين اتفاق با اظهارات درويش كمي متناقض است. از قضا كارگردان پيش از ساخت و در مراحل تحقيق و پژوهش از مشاوره علما استفاده كرده و آنها نيز بعد از خواندن فيلمنامه نظر مثبت‌شان را براي ساختن «رستاخيز» اعلام كردند اما اختلاف نظر مراجع در به تصوير كشيدن چهره حضرت عباس (ع)، از جمله بزرگ‌ترين موانع سر راه اكران فيلم است: « در «رستاخيز» به‌لحاظ فقهي برمبناي فتواي مراجع عمل شده است؛ مراجعي كه براي تشابه چهره حرمت قايل نيستند و مي‌گويند به شرط حفظ شأن مانعي وجود ندارد. مبناي حركت فيلم هم فتواي مقام معظم رهبري بوده و تهيه‌كننده فيلم به دليل اهميتي كه به مسائل شرعي قايل است خودش اين فتوا را از رهبري اخذ كرده است و به هر حال احترام و شأن مراجع براي سازندگان فيلم لازم و واجب است. »
از طرفي ديگر پايين آمدن «رستاخيز» از پرده سينماها با نزاع‌هاي سياسي ايران با ديگر كشورها همزمان شد و از همين رو اين فيلم نتوانست نه در ايران و نه در 25 كشور مسلمان ديگر روي پرده برود. درويش همه آن روزها را به خوبي و با جزييات به ياد سپرده است: «كساني كه وارد اعتراض به فيلم شدند به اذعان خودشان اصلا فيلم را نديده بودند! اما هدف‌شان چيز ديگري بود و براي فشار آوردن به دولت اين فيلم را بهانه كردند و دولت هم نرمش نشان داد و وزير ارشاد سابق صراحتا گفت كه به دليل جشن هسته‌اي از اكران فيلم صرف‌نظر مي‌كنيم!»
اين كارگردان سينما حالا ديگر به هيچ مسوولي اميد ندارد، خودش مي‌گويد كه اميدش به خداست اما ترجيح مي‌دهد صحبت‌هايش را با يك پرسش از رييس دولت يازدهم به پايان برساند: «حالا من از مسوول سينمايي كشور، از مسوول وزارتخانه و از مسوول محترم دولت سوال دارم؛ چون مشكلات فيلم فراتر از سازمان سينمايي است و اركان دولت در سرنوشت اين فيلم مداخله كردند. از مسوولان دولت به خصوص از رييس‌جمهوري كه در اين ماجرا نقش داشته‌اند سوال مي‌كنم، چطور شد كه از توقف نمايش «رستاخيز» ۱۶ ماه مي‌گذرد اما دولت جمهوري اسلامي ايران با دو وزير فرهنگ نتوانست مشكل آن را حل كند؟»