دفاع ايوبي از هيات انتخاب و ليست نهايي فيلمهايي كه در خبرها گم شد
الهام نداف
خبر اضافه شدن پنج فيلم ديگر به ليست آثار راهيافته به بخش رقابتي جشنواره فيلم فجر، اواخر هفته گذشته در ميان موج اخبار رحلت آيتالله هاشميرفسنجاني، مغفول ماند. حالا در آستانه برگزاري سي و پنجمين دوره جشنواره فيلم فجر، ليست نهايي فيلمهاي سوداي سيمرغ و بخش چشمانداز سينماي ايران كامل شده است و 33 فيلم با هم رقابت ميكنند، از طرفي 10 اثر نيز فرصت دارند در اين جشنواره براي نخستين بار روي پرده سينماها بروند. اين در حالي است كه محمد حيدري، دبير جشنواره سي و پنجم بعد از اعلام اوليه فيلمهاي بخش مسابقه، در نشست خبري تاكيد كرد تحت هيچ شرايطي فيلمي به ليست سوداي سيمرغ اضافه نميشود اما هيات انتخاب جشنواره بعد از يك هفته، پنج فيلم «فصل نرگس» نگار آذربايجاني، «خوب، بد، جلف» پيمان قاسمخاني، «ائو» به كارگرداني اصغر يوسفينژاد، «كوپال» كاظم ملايي و «آباجان» هاتف عليمرداني را به 28 فيلم بخش رقابتي جشنواره اضافه كردند. اينكه چرا اين پنج فيلم از همان ابتدا به ليست نهايي اضافه نشدند، سوالي است كه هيات انتخاب جشنواره بايد پاسخگوي آن باشد. همچنين با وجود اظهارات دبير جشنواره درباره داوري آثار بر اساس مسائل فني، به استثناي «كاناپه» عياري، فيلم «آباجان» عليمرداني، با اعمال اصلاحات توانست به بخش رقابتي راه پيدا كند. فضاي اين فيلم در دهه ۶۰ ميگذرد و زندگي اجتماعي مردم در آن دوران را روايت ميكند. فاطمه معتمدآريا، شبنم مقدمي، سعيد آقاخاني و فريبا متخصص در تازهترين تجربه كارگرداني عليمرداني كه اين روزها «هفت ماهگي» را روي پرده سينماها دارد، حضور دارند. فيلم «خوب، بد، جلف» نيز نخستين تجربه كارگرداني قاسمخاني در حوزه سينماست و چند ماهي است كه آماده نمايش است. اين فيلم با فيلمنامهاي از اين كارگردان، قرار بود پاييز 95 اكران شود اما قاسمخاني ترجيح داد شانس خود را براي حضور در جشنواره فيلم فجر امتحان كند. حميد فرخنژاد، پژمان جمشيدي، سام درخشاني، ماني حقيقي، ويشكا آسايش، مجيد مظفري، رضا رويگري، نسيم ادبي، رضا كريمي، نيوشا ضيغمي، آزاده صمدي، مهراب قاسمخاني، امير مهدي ژوله، حسين پاكدل و بهاره رهنما در «خوب، بد، جلف» به عنوان بازيگر، قاسمخاني را همراهي ميكنند. ديگر فيلم راه يافته به بخش سوداي سيمرغ، «فصل نرگس» دومين تجربه كارگرداني نگار آذربايجاني در سينماست. او بعد از چهار سال دوري، تازهترين اثر خود را با حضور بازيگراني چون گوهر خيرانديش، امير آقايي، ريما رامين فر، شايسته ايراني و محمدرضا هدايتي جلوي دوربين برده است. سحر صباغ سرشت تهيهكنندگي «فصل نرگس» را برعهد دارد. ملايي با «كوپال» نخستين حضور خود را در سينماي بلند و با بازيگراني چون لوون هفتوان و نازنين فراهاني تجربه ميكند. آخرين فيلم اين بخش نيز با نام «ائو» به كارگرداني اصغر يوسفي نژاد، در تبريز و بدون حضور چهرههاي سينمايي ساخته شده است. با اين حساب، شمار فيلمسازان اول در بخش سوداي سيمرغ سي و پنجمين جشنواره فجر، به 12 فيلم ميرسد. به نظر ميرسد اين تعداد فيلم در مقابل 21 فيلم از فيلمسازان باتجربه، رقابتي تماشايي را در اين دوره از جشنواره به وجود بياورد. اما سالهاست كه تعداد بالاي فيلمهاي بخش مسابقه جشنواره فجر از جمله مسائل قابل بحث و مورد انتقاد فيلمسازان، منتقدان و كارشناسان سينمايي قرار ميگيرد. از همين رو همايون اسعديان، كه با فيلم «يك روز به خصوص» در جشنواره فجر امسال حضور دارد، چندي پيش در گفتوگويي تلويزيوني نقد خود را به ازياد آثار بخش مسابقه وارد كرد: «ما هر سال جشنواره فجر را به يك دورهمي تبديل كرديم و امسال ۳۳ فيلم داريم و اگر امسال جشنواره فجر ۳۰ فيلم خوب داشته باشيم، ميگويم معجزه صورت گرفته است. اگر از بين ۳۰ فيلم ۲۰ فيلم انتخاب ميشد، رقابت معنا پيدا ميكرد.» بعد از كامل شدن ليست فيلمهاي بخش مسابقه جشنواره فجر، روابط عمومي اين جشنواره اسامي 11 فيلم چشمانداز سينماي ايران را كه تنها ميتوانند به كسب سيمرغ بهترين فيلم از نگاه تماشاگران دلخوش كنند، اعلام كرد. بر اين اساس، «آزاد به قيد شرط» به كارگرداني و تهيهكنندگي حسين شهابي، «اشنوگل» به كارگرداني هادي حاجتمند و علي سليماني سرندي و تهيهكنندگي ابراهيم اصغري، «امپراتور جهنم» به كارگرداني پرويز شيخ طادي و تهيهكنندگي محمد خزاعي، «ايستگاه اتمسفر» به كارگرداني مهدي جعفري و تهيهكنندگي عليرضا قاسمخان، «تروماي سرخ» به كارگرداني و تهيهكنندگي اسماعيل ميهن دوست، «خانه ديگري» به كارگرداني بهنوش صادقي و تهيهكنندگي عباس اكبري، «درياچه ماهي» به كارگرداني مريم دوستي و تهيهكنندگي سعيد سعدي، «دعوتنامه» به كارگرداني و تهيهكنندگي مهرداد فريد، «شعلهور» به كارگرداني حميد نعمتالله و تهيهكنندگي محمدرضا شفيعي، «ماجان» به كارگرداني رحمان سيفي آزاد و تهيهكنندگي محمدمهدي عسگرپور و «يادم تو را فراموش» به كارگرداني و تهيهكنندگي علي عطشاني در اين فهرست جا گرفتند. در اين بخش نيز حضور پررنگ فيلمسازان اول با پنج اثر به چشم ميخورد. اما بعد از اعلام 44 فيلم حاضر در اين دوره از جشنواره، سازندگان فيلم «امپراتور جهنم» كه متقاضي شركت در سيوپنجمين جشنواره فيلم فجر بودند و اثرشان در بخش چشمانداز جشنواره پذيرفته شد، از حضور در اين رويداد سينمايي انصراف دادند. يك روز بعد از انتشار اين نامه ايوبي، رييس سازمان سينمايي به اعتراض سازندگان «امپراتور جهنم» واكنش نشان داد و از اعضاي هيات انتخاب دفاع كرد. در متن اين نامه آمده: «نامهاي را دريافت كردم كه از من ميخواهد باور كنم كه هفت شخصيت فرهيخته و نام آشنا يعني دكتر حسين كرمي، دكتر طه مرقاتي، دكتر عماد افروغ، آقاي جمال اميد، آقاي سيدضيا هاشمي، خانم نرگس آبيار، دكترمحمدعلي حسيننژاد (باپوزش فراوان و عرض ادب و احترام به اين عزيزان): «كج سليقه»، « ناتوان از درك ضرورتهاي فرهنگي و اجتماعي»، «ناپخته»، «ترسو»، «ضعيف»، «غافل» و «محافظهكارند.» امپراتور جهنم هم باور نميكند اين دوستان ناپخته، ترسو، غافل، ضعيف و... هستند.» از ميان 43 فيلم حاضر در جشنواره فجر، 17 فيلمساز نخستين تجربه سينماييشان را در معرض ديد مخاطبان قرار ميدهند. همچنين زنان فيلمساز در اين دوره از جشنواره با هفت اثر، نقش قابل ملاحظهاي دارند و همچنان «كاناپه» كيانوش عياري، «ملي و راههاي نرفتهاش» تهمينه ميلاني و «هجوم» شهرام مكري از مهمترين فيلمهاي بازمانده از جشنواره سي و پنجم هستند.