تحولات سوريه؛ يك گام به پيش
علي شكوهي
نشست «آستانه» بين دولت و معارضين سوري در حال برگزاري است. همكاري ايران و سوريه و تركيه براي برگزاري اين نشست مهم بخشي از تلاشي است كه براي پايان دادن به جنگ در اين كشور صورت مي‌گيرد. در اين باره چند نكته را بايد مد نظر داشت:
1- تاكنون اقدامات نظامي در دستور كار هم دولت و هم معارضان سوري قرار داشت و اكنون بعد از كشته شدن ده‌ها هزار تن از مردم و تخريب قسمت عمده شهرها و امكانات، معلوم شد كه هيچ‌يك از طرفين اين توان را ندارند با روش نظامي بر تمامي سوريه مسلط شوند. در اين شرايط طبعا راهكارهاي سياسي و مذاكره اولويت پيدا مي‌كند.
2- در گذشته هم در كنار جنگ، مذاكراتي صورت مي‌گرفت اما گردانندگان آن مذاكرات بيشتر كشورهاي غربي و دولت‌هاي مدافع معارضان سوري بودند كه خودشان بانيان اين جنگ به حساب مي‌آمدند. براي آنان مذاكره راهكاري براي تثبيت دستاوردهاي نظامي و تحميل مطالبات سياسي مشخص از جمله حذف بشار اسد از آينده سياسي اين كشور بود و به همين دليل نتيجه نداد.
3- در مذاكرات «آستانه» طرفين منازعه سوريه بدون واسطه با يكديگر مذاكره مي‌كنند. در واقع مذاكرات سوري – سوري يك گام به پيش در حل مسائل اين كشور است و اين را بايد به فال نيك گرفت.
4- در اينكه در سوريه همه معارضان دست به سلاح برده‌اند ترديدي نيست اما كنار گذاشته شدن بخشي از نيروهاي مسلح معارض از اين مذاكرات، منطق خودش را دارد. آنان به مدلي از خلافت اسلامي اعتقاد دارند يا تن به آتش‌بس نداده‌اند يا حرف‌شنوي آنان از عربستان زياد است يا در فهرست تروريسم جهاني قرار دارند.
5- همكاري جدي ايران و روسيه با طرفين مذاكره معناي خاصي دارد. همان دولت‌هايي كه با تروريسم مخالفند و تجزيه سوريه را بر نمي‌تابند و سقوط دولت اين كشور با زور نظامي را به زيان آينده منطقه مي‌دانند عملا بخشي از مخالفان مسلح را به رسميت شناخته و دولت سوريه را به مذاكره با آنان كرده‌اند. اين گامي مناسب و تحولي مثبت است و مي‌تواند تضميني براي اجرايي شدن توافقات
فيمابين باشد.