روايت وزير راه و شهرسازي از آواربرداري دولت يازدهم از سياستهاي دولت قبل
عوامفريبي نكرديم
وزير راه و شهرسازي با بيان اينكه در بخش مسكن از ويرانههاي سياستهاي دولت گذشته آواربرداري كرديم، گفت: هركسي كه در اين دوره وزير مسكن ميشد دو كار ميتوانست انجام دهد؛ يك كار اينكه به همان سياست عوامفريبانه قبلي ادامه دهد و ملتي را گرفتار كند و ديگر اينكه صادقانه با مردم صحبت كند. البته هزينه صداقت در اين زمينه براي سياستمدار بسيار بسيار سنگين است.
عباس آخوندي در گفتوگو با ايسنا اظهار كرد: در اين دوره يك ماموريت بزرگ داشتيم و آن آواربرداري از سياستهاي واقعا ناكارآمد بخش مسكن بود كه بسيارسخت بود و بسيار هم طول ميكشد. مهم اين نيست كه فقط آمار بدهيم چند واحد ساخته شده بلكه مهم اين است كه بگوييم چند واحد براي متقاضي واقعي ساخته شده است. يعني عرضه و تقاضا كجا با هم ملاقات كردند. آخوندي با اشاره به وجود ۶۵۰ هزار واحد مسكوني خالي در سال ۱۳۸۵ گفت: در سال ۱۳۹۰ تعداد خانههاي خالي به يك ميليون و ۶۳۰ هزار واحد رسيده، يعني ظرف پنج سال يك ميليون واحد اضافه شده است. ممكن است واحدهاي بيشتري به مجموعه موجود مسكن كشور اضافه شده باشد ولي فقط در بخش خانههاي خالي يك ميليون واحد افزايش يافته است. آيا اين از جهت اقتصادي كار درستي است؟ ممكن است كساني كه اين كار را انجام دادند، بتوانند مرتب آمار بدهند كه خانه ساخته شد. ولي خانه و مستغلاتي كه براي سوداگري بسازند با خانهاي كه براي تقاضاي مصرفي مسكن ساخته شود خيلي متفاوت است. وي با بيان اينكه خانههاي خالي عمدتا در كلانشهرها قرار دارند، افزود: اگر ميانگين مساحت خانهها در ايران را ۱۳۰ متر فرض كنيم و هر متر مربع از خانههاي خالي را كمتر از ۳ ميليون تومان در نظر بگيريم قيمت هر واحد مسكوني چيزي در حدود ۴۰۰ ميليون تومان يعني كمي بيشتر از ۱۰۰ هزار دلار ميشود. لذا يك ميليون واحد مسكوني خالي يعني حداقل ۱۰۰ ميليارد دلار عدم بهرهوري اقتصادي در ايران. در اين شرايط آيا از من انتظار داريد تعداد واحدهاي خالي را ظرف يك دوره پنج ساله از يك ميليون به ۲ ميليون واحد برسانم؟ آيا اين ميتواند براي من افتخارآميز باشد كه تعداد واحدهاي خالي را يك ميليون افزايش دادم؟ اين چه افتخاري است؟وزير راه و شهرسازي به وجود بيش از ۴۰۰ هزار واحد مسكوني خالي در تهران اشاره و خاطرنشان كرد: بيش از ۲ ميليون مسكن مهر نيز به ظاهر براي طبقات كمدرآمد ساخته شد. اگر اين سياستها درست بود قاعدتا پس از اين همه سرمايهگذاري بايد شاهد كاهش تعداد مردمي كه دچار بدمسكني در بافتهاي ميان شهري و حاشيهاي هستند، ميبوديم. اما چرا همچنان ۱۹ ميليون نفر در وضعيت بدمسكن در ايران هستند؟ چرا با وجود دهها هزار ميليارد تومان هزينه در مسكن مهر مشكل همچنان باقي است؟ يك دليل عمده وجود دارد و آن اين است كه عرضه و سرمايهگذاري در جايي صورت گرفته كه با تقاضاي واقعي درست ارتباط برقرار نميكند. در واقع نه خانههاي لوكس و نه مسكن مهر، در دو سوي سياستگذاري بخش مسكن، مشكل مردم را حل نكردهاند.
آخوندي، جلوگيري از رشد سوداگري در بخش مسكن را از اقدامات دوره خود عنوان كرد و گفت: اگر آن سياستهاي توليد ۲ ميليون و ۲۰۰ هزار مسكن مهر و حجم عظيم مسكن لوكس در تهران سياستهايي اصولي بود قاعدتا بايد قيمت مسكن پايين ميآمد، اما شاهد تورمهاي بالاي ۵۰ درصد در بخش مسكن بوديم. بنابراين اشتباهات بسيار بزرگي رخ داده است. هركسي كه در اين دوره وزير مسكن ميشد دو كار ميتوانست انجام دهد؛ يك كار اينكه به همان سياست عوامفريبانه ادامه دهد و ملتي را گرفتار كند و ديگر اينكه صادقانه با مردم صحبت كند. البته هزينه صداقت در اين زمينه براي سياستمدار بسيار بسيار سنگين است. وزير راه و شهرسازي ادامه داد: سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۲ تعداد پروانههاي صادر شده در تهران ۷۶۰ هزار واحد مسكوني بوده است. اين تعداد براي اسكان جمعيتي بيش از 5/2 ميليون نفر كفايت ميكند. اين بدين مفهوم است كه اگر جمعيت تهران را فقط در شب در نظر بگيريد، ظرفيت ايجاد شده امكان اسكان بيش از ۳۰ درصد از كل جمعيت تهران را دربرداشت. بخش اعظم اين پروانهها براي واحدهايي است كه عمدتا با هدف سوداگري در مناطق يك، ۲، ۲۲ و ۵ با هدف فروش تراكم انجام شده كه خواستند پول مديريت شهري را تامين كنند. اگر اين طور پيش ميرفتيم، ظرف ۱۰ سال يك تهران به اندازه تهران ساخته شده بود. آيا اين روند قابل تداوم بود؟ اين حجم از سوداگري محصول سوءاستفاده سوداگران از امكان شهرفروشي كه شهرداري فراهم آورده بود و همچنين دسترسي به تسهيلات بانكي از طريق ارتباط بود. آخوندي با اشاره به ساختوسازهاي بيرويه و بلندمرتبه در منطقه ۲۲ تهران گفت: منطقه ۲۲ منطقه فاجعه توسعه مديريت شهري ايران است و همين يك جمله براي اين منطقه كفايت ميكند. در اين منطقه نه طرح تفصيلي رعايت شد نه طرح جامع. آنچه رعايت شده نظرات خودسرانه مديريت شهري بوده است. اصلا در طرح تفصيلي چنين چيزهايي كه آنجا اجرا شد، نداشتيم. ما در طرح تفصيلي ساختمان ۳۰ طبقه به بالا نداشتيم اما در منطقه ۲۲ اين كار را انجام دادند.وي با طرح اين سوال كه در اين شرايط وظيفه سياستگذار چيست، اظهار كرد: آيا وظيفه سياستگذار متوقف كردن اين روند و جولان سوداگران است يا براي اينكه ثابت كند وي خيلي خوب كار ميكند، كمك به افزايش تعداد مسكن لوكس است تا به عنوان مثال، تعداد اين واحدها از ۱۰۰ هزار واحد به ۱۱۰ هزار واحد افزايش يابد؟ من هيچوقت نميخواهم افتخار اين رشد سوداگري به نام من ثبت شود. اين اصلا افتخار نيست.