تپش نبض اتحاديه اروپا در آتن
پس از پنج سال اجراي سياستهاي رياضت اقتصادي در يونان، روز گذشته مردم اين كشور پاي صندوقهاي راي رفتند تا در انتخاباتي زودهنگام مسير آينده كشور خود را مشخص كنند. نتيجه اين انتخابات مسير آينده آتن در اتحاديه اروپا و قاره سبز را نيز تعيين ميكند و همين موضوع موجب حساسيت مقامات اتحاديه اروپا از جمله آنجلا مركل، صدراعظم آلمان نسبت به انتخابات يونان شده است. طبق گزارش رسانههاي يونان، با استناد به نتايج نظرسنجيهاي رسمي پيشبيني ميشود كه الكسيس سيپراس، رهبر حزب چپگراي سيريزا با كسب ۳۶ درصد از آرا، در اين انتخابات به پيروزي تاريخي دست يابد. بر پايه اين نظرسنجيها حزب دموكراسي نوين با نامزدي آنتونيس ساماراس، نخست وزير كنوني يونان، ۳۰ درصد آرا را كسب خواهد كرد. با اين حال گفتني است كه اگر سيپراس بخواهد اكثريت مطلق را در پارلمان يونان به دست آورد نياز به 151 كرسي از 300 كرسي پارلمان يونان را دارد.
مراكز رايدهي از ساعت 9 صبح روز يكشنبه به روي 8/9 ميليون يوناني گشوده شد تا راي خود را به صندوق بيندازند و اين رايگيري تا ساعت 19 به وقت محلي نيز ادامه پيدا كرد. اين انتخابات زودهنگام به دليل شكست استراوروس ديماس، نامزد ۷۳ ساله حزب دموكراسي نوين به عنوان نامزد مقام رياستجمهوري اين كشور در پارلمان يونان رخ داد، مسالهاي كه انتخابات زودهنگام مجلس را در دستور كار دولت قرار داد. پس از آنكه ديماس، نخست وزير كنوني يونان به اكثريت مورد نياز در مجلس دست نيافت، پارلمان يونان منحل و تاريخ انتخابات نمايندگان جديد براي روز ۲۵ ژانويه (۵ بهمن) تعيين شد.
اين انتخابات در حالي برگزار شد كه بدهيهاي سنگين يونان به اتحاديه اروپا و صندوق بينالمللي پول از سال 2009 اين كشور را در شرايط بحران مالي قرار داده است. اين كشور اگرچه يكي از اعضاي اتحاديه اروپا به حساب ميآيد اما ضعيفترين اقتصاد را در حوزه يورو در اختيار دارد از همين رو با آغاز بحران اقتصادي در سال 2008 يونان جزو نخستين كشورهايي بود كه در ورطه اين بحران در حال غرق شدن بود كه با اجراي سياست رياضت اقتصادي كه توسط اتحاديه اروپا و با فشار آلمان پيريزي شد در اين كشور به اجرا درآمد و با كمكهاي مالي كه از سوي كشورهاي اروپايي به خصوص آلمان اجازه سقوط كشور يونان داده نشد و اجازه نداد تا اين كشور از اتحاديه مجبور به خروج شود. اكنون يونان اگرچه توانسته پس پنج سال از اجراي سياستهاي رياضتي اندكي از بحران خارج شود اما طبق آمار نزديك به 1/3 ميليون نفر از جمعيت اين كشور بيكار هستند و نزديك به 33 درصد از مردم اين كشور امنيت اجتماعي خود را از دست دادهاند و بسياري از جوانان و شهروندان اين كشور قصد مهاجرت كردهاند كه ممكن است اين موضوع تبديل به بحراني انساني در اتحاديه اروپا شود. همچنين طبق آمار 32 درصد از جمعيت يونان زير خط فقر به سر ميبرند در حالي كه در حدود 18 درصد از مردم اين كشور توان تامين هزينههاي غذايي خود را نيز ندارند. با اين حال بايد گفت مجموعه اين عوامل باعث شده است كه دولت كنوني شانسي براي پيروزي در اين دور از انتخابات نداشته و شخصي مانند سيپراس چپگراي 40 ساله شانس بيشتري را براي پيروزي در انتخابات داشته باشد. او در ميان هواداران خود پيش از برگزاري انتخابات در ميان تشويق هوادارانش وعده بازگرداندن هويت يوناني به اين كشور را داد. با اين حال پيروزي حزب سيريزا به رهبري سيپراس باعث نگراني طلبكاران مالي آتن شده است. طبق آخرين گزارش بدهي يونان 320 ميليارد يورو است از همين رو تحليلگران معتقدند كه اگر حزب سيريزا پيروز انتخابات شود ميتواند ابهام بسياري در خصوص بازپرداخت بدهيها به وجود آورد و از سوي ديگر با توجه به رويكرد سختگيرانه اين حزب نسبت به اتحاديه اروپا ميتواند قدرت چانهزني آن با اين اتحاديه را افزايش دهد. گفتني است كه سيپراس قصد دارد با اتحاديه اروپا گفتوگوهايي را آغاز كند تا بدهيهاي اين كشور توسط اين اتحاديه بخشيده شود.
از سويي ديگر قدرتهاي بزرگ اتحاديه اروپا از جمله آلمان تمايلي براي روي كار آمدن احزابي مانند سيريزا را ندارند و از نخست وزير كنوني يونان آنتونيو ساماراس حمايت ميكنند. ساماراس هم كه اميدچنداني براي پيروزي در انتخابات نداشت در كارزار انتخاباتي خود وعده داد كه جلوي افزايش مالياتها را ميگيرد و همچنين مذاكرات مجدد را در خصوص بدهيهاي يونان با كشورهاي اتحاديه اروپا آغاز خواهد كرد. به طور كلي بايد گفت كه روي كار آمدن سيپراس و همچنين قدرت گرفتن افراط گرايان در اتحاديه اروپا نتيجه بحران اقتصادي در اروپا است و افراطيهاي يونان خود ميدانند كه به دليل محبوبيتشان نيست كه ميتوانند پيروز انتخابات شوند، بلكه به دليل شرايطي است كه نزديك به پنج سال است اين كشور و تعدادي از كشورهاي اتحاديه اروپا دست به گريبان آن هستند. با اين وجود بايد گفت كه سيپراس قصد دارد برنامه رياضت اقتصادي را كنار بگذارد. وي معتقد است، به جاي اعمال سياستهاي رياضتي كه به تحميل فشار به قشرهاي محروم انجاميده، بانك مركزي اروپا ميتواند با خريد اوراق دولتي اين كشور، به اقتصاد بحرانزده آتن كمك كند. آلمان بهشدت مخالف خريد اوراق قرضه دولتي كشورهاي بدهكار، از جمله يونان، از سوي بانك مركزي اروپا است. در طرف مقابل نيز آنتونيو ساماراس، نخست وزير يونان بهشدت مخالف برنامههاي سيپراس است و معتقد است كه برنامههاي رياضت اقتصادي او هنوز به ثمر نرسيده است و بايد به آن زمان داد. با اين وجود بايد گفت هرچند مردم يونان به پاي صندوقهاي راي آمدند و به حزب محبوب خود راي دادند اما نظرسنجيها پيش از انتخابات نشان داد كه مردم اين كشور اطمينان چنداني به سياستمداران اين كشور ندارند و معتقدند كه آنها در سردرگمي بسياري به سر ميبرند. علاوه بر اين هنوز مشخص نيست كه آينده رابطه يونان با اتحاديه اروپا به چه نحوي پيش برود و شايد بتوان يونان را نخستين كشور جدا شده از اتحاديه اروپا دانست.