نخستوزير كانادا با رييسجمهور تازهنفس امريكا ديدار كرد
نخستين ديدار دو مخالف
گروه جهان| يكي از آنها ميلياردري است كه شهروندان 7 كشور را از ورود به خاك امريكا در همان روزهاي نخست حضور در كاخ سفيد منع كرده بود و ديگري سياستمداري از تبار ليبرالها كه ميگويد بايد آغوش خود را براي مهاجران بگشاييم. دونالد ترامپ، رييسجمهور ايالات متحده روز دوشنبه به وقت واشنگتن براي نخستينبار مبزبان جاستين ترودو، نخستوزير كانادا بود. رويارويي دو مردي كه از منظر نگاه به حوادث بينالمللي درست در دو نقطه مقابل هم قرار گرفتهاند. ترودو در حالي پس از نخستوزير بريتانيا و نخستوزير ژاپن با ساكن جديد كاخ سفيد ديدار ميكند كه آرزوي وي نيز گذراندن روزهاي بدون تنش با دونالد ترامپ در چهار سال آينده است.
پيش از اين هربار ترودو راهي واشنگتن شده بود با باراك اوباما در جايگاه رييسجمهور امريكا ديدار كرده بود كه جهان را از لنزي مشابه شخص وي ميديد و البته در جواني و سوداي هزار كار نكرده براي وطن نيز به هم شباهت داشتند. اينبار ترودو وقتي به مقابل كاخ سفيد رسيد خود را براي ديدار با مرد متفاوتي آماده كرد. ترودو در اين ديدار هم تلاش كرد رابطه نزديك و دوجانبه خوب اتاوا و واشنگتن را حفظ كند و هم نگرانيهايي را كه مردم كشورش از حضور ترامپ در كاخ سفيد دارند به نوعي با رييسجمهور تازه نفس امريكا مطرح كند. مساله تجارت دوجانبه، رابطه سياسي دو كشور و همچنين نگاههاي متفاوت آنها به مقوله مهاجران اصليترين اولويتهايي بودند كه در نشست دو مقام عاليرتبه مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفتند. پس از ترودو نيز بنيامين نتانياهو، نخست وزير رژيم صهيونيستي روز چهارشنبه مهمان دونالد ترامپ در كاخ سفيد خواهد بود. برخي از رسانههاي كانادايي مينويسند كه پس از ترزا مي و شينزو آبه، ترودو را ميتوان چالشيترين رهبر مهمان ترامپ در كاخ سفيد دانست. نخستين رويارويي ترامپ و ترودو درست چندساعت پس از صدور فرمان مهاجرتي ترامپ درمورد ممنوعيت ورود شهروندان 7 كشور به خاك امريكا صورت گرفت. به محض آنكه ترامپ اين فرمان را صادر كرد ترودو اعلام كرد كه كانادا با آغوش باز ميزبان مهاجراني است كه در جستوجوي صلح و دوري از جنگ هستند. در نشست نخست و پشت درهاي بسته نيز ترودو انتقادهاي خود درباره نگاه ترامپ به مساله مهاجران را بر زبان آورد. با اين همه يكي از اصليترين نگرانيهاي دولت كانادا اين است كه تصميمگيريهاي ترامپ به سمت و سويي برود كه عملا مساله تجارت با اتاوا را تحت تاثير قرار دهد. ترامپ در همان روزهاي نخست حضور در قدرت دستور اجرايي را براي بررسي خارج شدن امريكا از پيمان مشاركت ترانسپاسيفيك صادر كرده بود و همچنين خواستار مذاكره مجدد در خصوص برخي توافقنامههاي تجاري امريكا شده بود. مسالهاي كه نگراني كانادا را به دنبال داشته است. ترودو در ديدار با ترامپ تلاش كرد هم آراي ليبرالهاي كانادايي را در سبد خود حفظ كند و هم رابطه تجاري اتاوا و واشنگتن را از تصميمگيريهاي عجولانه و بدون منطق ترامپ مصون بدارد. يك استاد دانشگاه تورنتو در اين باره ميگويد: ترودو در اين ديدار بايد در انتخاب سوژههاي بحث ذكاوت به خرج بدهد. بايد تمركز بحث را بر مساله تجارت با امريكا بگذارد.
يكي ديگر از مسائل مورد اختلاف ترودو و ترامپ نگاه آنها به زنان است. ترودو، سياستمداري است كه خود را فمينيست ميخواند و 50 درصد از كابينه وي را زنان تشكيل ميدهند. علاوه بر اين از زمان حضور وي در قدرت در كانادا اين كشور 40 هزار مهاجر را پذيرفته است. پيش از انكه ترودو به واشنگتن برسد رسانههاي اين كشور به او نسبت به اين ديدار و رفتارش در مواجهه با ترامپ هشدارهايي داده بودند. يك روزنامه كانادايي در اين باره نوشت: ترزا مي نباش. بايد مراقب باشي كه نه خيلي دوستانه برخورد كني و نه خيلي خصمانه. حداقل در ملاعام چندان نبايد با وي گرم بگيري. البته اين حذر بايد به گونهاي باشد كه به چشم رسانهها نيز نيايد و به تمسخر دونالد ترامپ در ملاعام تعبير نشود. درحالي كه در يك ماه اخير مساله تضاد ديدگاه دو مقام درباره مساله مهاجران بيش از ساير موضوعات به چشم آمده است اما علاوه بر اختلاف درباره مساله مهاجران، دو طرف درباره مساله آب و هوا و همچنين رويكردهاي اقتصادي نيز با هم اختلافهاي بسياري دارند.
رابطه اقتصادي ميان كانادا و امريكا از اهميت فوقالعادهاي برخوردار است. بيش از 75 درصد از صادرات كانادا به امريكا است و اين در حالي است كه اين رقم براي صادرات امريكا به كانادا 18 درصد محصولات اين كشور است. يكي از اصليترين مسووليتهاي ترودو در ديدار با ترامپ اين است كه روند ايمن و مطمئن صادرات و واردات به امريكا را حفظ كند. ترودو در اين سفر علاوه بر ديدار با ترامپ با برخي نمايندگان كنگره نيز ديدار خواهد كرد.
ترودو در مصاحبه مطبوعاتي پيش از سفر به واشنگتن ابراز اميدواري كرده بود كه در ديدار با ترامپ بتواند وجوه مشترك بسياري با او براي تعميق روابط دوجانبه دو كشور پيدا كند. وي در همين نشست خبري تاكيد كرده بود كه در اين ديدار از ارزشهاي كانادايي هرچند كه در تناقض با سياستهاي رييسجمهور جديد امريكا باشد دفاع ميكند. استفان كلي، استاد دانشگاه در اين باره به رويترز ميگويد: نيازي نيست كه نابغه باشيد تا تفاوتها ميان ترامپ و ترودو را درك كنيد. اما دليلي وجود ندارد كه هركجا اختلافي هست دو طرف با هم زد و خورد داشته باشند. ميتوانند اختلافها را با گفتوگو به حداقل برسانند. در اين نخستين ديدار شايد اصليترين مسووليت دو طرف اين باشد كه از تنشزايي در رابطه دوجانبه پرهيز كنند.