موشكهاي كروز روسيه فعال ميشوند
جهان در انتظار جنگ سردي دوباره
در حالي كه بسياري انتظار داشتند با روي كار آمدن دونالد ترامپ شرايط روابط ميان مسكو و واشنگتن تغيير كند، اما به نظر ميرسد در حال حاضر دونالد ترامپ اگر بخواهد هم نميتواند ارتباط نزديكتر و جديتري را با روسيه برقرار كند. اكنون شرايط به سمتي ميرود كه حتي بسياري نگران شدهاند كه تنشها ميان دو طرف افزايش پيدا كند. سه شنبه شب شان اسپايسر، سخنگوي كاخ سفيد در خصوص موضع دونالد ترامپ درباره كريمه گفت: رييسجمهور معتقد است كه براي حل بحران كريمه به اوكراين بازگردانده شود. موضوعي كه بلافاصله با واكنش روسيه مواجه شد و وزارت خارجه اين كشور عنوان كرد كه هيچگاه كريمه به بازگردانده نخواهد شد. موضوعي كه ميتواند رويارويي دو ديدگاه را به همراه داشته باشد. از طرفي ديگر برخي خبرها حاكي از آن است كه روسيه يكبار ديگر از سال 1987 موشكهاي كروز خود را در كشور بازسازي و مستقر كرده است كه اين موضوع را ميتوان نقض صريح پيماني دانست كه ميان ريگان و گورباچف در آن سال منعقد شد دانست. موضوعي كه ميتواند تيم امنيت ملي امريكا را به چالش جدي بكشاند و چشمانداز صلح در اروپا را نيز مورد تهديد قرار دهد. قرار دادي كه دو رييسجمهور امريكا و شوروي در سال 1987 به امضا رساندند، مبني بر اين است كه دو كشور سلاحهاي ميان برد اتمي خود را نابود و از حالت فعال خارج كنند كه موشكهاي كروز نيز در چارچوب اين قرار داد تعريف ميشد. اين قرار داد كه بدون تاريخ پايان بود موجب شد كه شوروي 1846موشك كروز و امريكا نيز بيش از 800 موشك كروز خود را نابود كند و ديگر اين موشكها مورد استفاده قرار نگيرند. اما حالا روسيه خود را وارد شرايط غير قابل پيش بيني كرده است. حالا يك مقام سازمانهاي اطلاعاتي ايالات متحده كه نخواست نامش فاش شود به واشنگتن پست گفت: در اواخر سال گذشته ميلادي اين موشك عملياتي شده است. موضوعي كه در دولت اوباما اين موضوع را مطرح كرده بود اما مقامات آن را بهشدت رد كرده بودند. اما بسياري از تحليلگران معتقدند استقرار ممكن است فورا تصوير امنيتي را در اروپا تغيير دهد. حالا اين اتفاق در حالي رخ ميدهد كه وزراي دفاع ناتو روز گذشته در بروكسل گرد هم آمدند و براي نخستين بار نيز جيمز متيس، وزير دفاع امريكا در جمع آنها حاضر شد. او در حالي وارد بروكسل شد كه قصد داشت با سفر خود به متحدين نظامي ايالات متحده در سازمان آتلانتيك شمالي (ناتو) اين اطمينان را بدهد كه دولت ترامپ تمامقد از آنها حمايت خواهد كرد. جيمز متيس كه در كنار ينس استولتنبرگ، دبيركل ناتو در جمع خبرنگاران قرار گرفت، گفت: ناتو پس از جنگ جهاني دوم ايجاد شد كه امنيت را براي ايالات متحده و متحدان آن حفظ كند و بستر اساسي آن نيز باقي ميماند. او اعلام كرد كه رييسجمهور ترامپ بر پشتيباني قوي از ناتو تاكيد كرده است. وي افزود ناتو همواره خود را با چالشهاي امنيتي جديد تطبيق داده است و اين چيز جديدي نيست. هرچند كه سرعت تغييرات بيشتر شده باشد.
ترامپ در طول مبارزات انتخاباتي خود پيامهاي مغشوشي را به ناتو ارسال كرده و بارها و بارها گفته بود كه ناتو يك اتحاد منسوخ شده است كه به اندازه كافي براي مقابله با تروريسم پويا نيست. با اين وجود او اكنون عنوان كرده است كه واشنگتن در اين اتحاد باقي ميماند و به آن متعهد است. موضوعي كه اكنون اروپا بيش از هرزمان ديگري به آن احتياج دارد چرا كه بهشدت نگران تهديدات اروپا از جانب روسيه است.
با اين حال اكنون بسياري معتقدند كه كاخ سفيد و ترامپ در شرايط دشواري قرار گرفتهاند. چرا كه اكنون بحران در داخل كاخ سفيد و عدم حضور مشاور امنيت ملي به صورت جدي در اين مقام شرايط را در داخل پيچيده كرده است. در همين حال يك مقام وزارت دفاع ايالات متحده عنوان كرده است، كه يك كشتي جاسوسي روسيه به سواحل شرقي ايالات متحده در آبهاي بينالمللي نزديك شده كه يكي از مراكز جمعآوري اطلاعات امريكا در آن منطقه حضور داشته است. حالا نيز بحث گسترش توان موشكي روسيه نيز تبديل به يك چالش ديگر شده است. به گزارش نيويورك تايمز كه نخستينبار خبر استقرار موشكهاي كروز را منتشر كرد، روسها دو گردان از موشكهاي كروز خود را در سايت آزمايش موشكي كاپوستين در دسامبر مستقر كردند و مورد آزمايش قرار بگيرد تا براي پايگاههاي عملياتي در نقاط ديگر كشور ارسال شود.
وزارت امورخارجه سال گذشته گزارش داد كه روسيه معاهده منع استفاده از موشكهاي ميانبرد هستهاي را نقض كرده است و در حال راهاندازي طيف وسيعي از اين موشكها است كه بين 500 تا 5500 كيلومتر برد دارند. مارك تونر، سخنگوي وزارت امور خارجه امريكا عنوان كرده بود كه دولت در حال بررسي گسترده نقض معاهده INF است. جانتريني، مدير مركز كنترل تسليحات ميگويد: ثبات استراتژيك در قاره اروپا در خطر است. تيرني گفت: اگر اين اقدام روسيه درست باشد، نشانگر توسعه بسيار نگرانكننده از موشكهاي كروز روسيه به شمار ميآيد.
سناتور تام كاتن از آركانزاس نيز عنوان كرده است كه دليل ديگر براي ادامه حضور امريكا در معاده INF وجود ندارد، چرا كه توسط روسيه نقض شده است. ايالات متحده در اين معاهده از استقرار موشكهاي مسلح اتمي در خاك اروپا صرف نظر كرده بود اما حالا به گفته تام كاتن امريكا ميتواند حدود 200 موشك را از طريق هوايي به اروپا تحويل دهد. موضوعي كه يك توافق تاريخي كه موجب پايان جنگ سرد شد را به طور كامل از بين ميبرد و نگرانيها از گسترش يك جنگ ديگر در جهان افزايش ميدهد، موضوعي كه بيش از هر زمان ديگري جهان را تهديد ميكند. بناست، امروز سرگئي لاوروف وزيرخارجه روسيه و ركس تيلرسون، وزير خارجه امريكا براي نخستينبار از زمان روي كار آمدن دولت دونالد ترامپ با يكديگر ديدار كنند. ليستي بلند بالا از اختلافات در اختيار آنهاست كه ميتواند گفتوگوهاي ميان دو طرف را تا ساعتها به طول انجامد. كريمه، سوريه، گسترش موشكها، تحريمها و دخالت در انتخابات امريكا از جمله اين ليست بلندبالاست كه تنها ميتوان منتظر نتيجه آن ماند.