براي اولين بار در دوره ترامپ
سكوت جورج بوش شكسته شد
ميثم سليماني
هشت سال از ترك كاخ سفيد توسط جورج بوش پسر ميگذرد. او در اين سالها انتقاد جدي عليه دولت باراك اوباما انجام داد. او ميگويد كه نميخواست كار را براي باراك اوباما در قبل و حالا براي دونالد ترامپ سخت كند. اما او در نهايت سكوت خود را شكست و يك ماه پس از شروع به كار دولت جمهوريخواه دونالد ترامپ يك مصاحبه انجام داد و تلويحا از رفتارهاي دونالد ترامپ انتقاد كرد. روز گذشته رسانه «مردم»، انبيسينيوز و فاكس نيوز مصاحبههايي را با موضوعات متفاوت از جورج بوش منتشر كردند كه هريك به موضوعي خاص مربوط بود. اين مصاحبهها در يك گفتوگوي تلويزيوني مشترك در حاشيه رونمايي كتاب پرتره شجاعت صورت گرفته است.
بوش كه اكنون دهه 70 زندگي خود را سپري ميكند در مصاحبه با نشريه «مردم» امريكا گفت: من از نژاد پرستي بيزارم و دوست ندارم كسي را با اين نام صدا كنند و من دوست ندارم مردم اين احساس را داشته باشند. هيچ كس اين را دوست ندارد.
گفتني است رييسجمهور اسبق ايالات متحده، اين مصاحبه را به همراه همسرش لورا بوش در طبقه سوم خانهاش در دالاس كه استوديوي نقاشي او در آنجا مستقر است انجام داد. او به تازگي نخستين كتاب هنري خود به نام پرتره شجاعت را منتشر كرده كه به نوعي بزرگداشت فرماندهان و رزمندگان امريكايي به حساب ميآيد. اين كتاب از مجموعهاي از پرترههاي رزمندگان مجروح جنگ امريكا و تروريسم گردآوري شده است كه در راستاي بالا بردن آگاهي و اختصاص بودجهاي براي برنامههاي مراقبت بهداشتي و اشتغال جانبازان جنگ عراق و افغانستان و مجروحان و جانبازان حملات تروريستي پس از 11 سپتامبر گردآوري شده است.
او در اين مصاحبه با شور و حرارت در خصوص فصل جديد زندگي خود پس ترك كاخ سفيد ميگويد كه فرصتي ايجاد شده تا با رنگ آميزي به زنان و مرداني كه به جنگ عراق و افغانستان رفتهاند كمك كند. جورج بوش اما بيميل بود كه در مورد رياستجمهوري بحث برانگيز دونالد ترامپ سخن بگويد و نميخواست اورا به چالش بكشد.
اما جورج بوش هرچه خواست از اين موضوع طفره برود اما در نهايت سخن گفت. او ابتدا در خصوص روز مراسم تحليف صحبت كرد كه در آن حضور داشت. وي گفت: مراسم بسيار با شكوه برگزار شد و من بسيار هيجان زده بودم. اين مراسم بسيار زيبا بود. اين انتقال مسالمت آميز قدرت است كه بسيار اطمينان بخش است. لورا بوش نيز در اين خصوص گفت كه ما در مراسمهاي تحليف زيادي حضور داشتيم كه اين ششمين باري بود كه در مراسم سوگند شركت ميكرديم.
با اين وجود رييسجمهور سابق امريكا هرچه بخواهد در خصوص شرايط كنوني امريكا سخن نگويد اما نميتواند در خصوص محدوديت ورود اتباع كشورهاي عمدتا مسلمان به امريكا بيتفاوت باشد، يا اينكه اختلاف جوامع اطلاعاتي امريكا با دولت را ناديده بگيرد و در خصوص آزادي مطبوعات بيتفاوت باشد كه اكنون دونالد ترامپ آنها را دشمن ملت ميخواند.
با اين حال بوش فضاي سياسي حاكم بر واشنگتن را بسيار زشت توصيف كرد، اما گفت: من نسبت به اين شرايط و جهت كشور مضطرب و نگران نيستم. نه، واقعا من به پايان آن خوشبين هستم. ما پيشتر نيز اين دورهها را گذراندهايم و ما هميشه يك راه برون رفت از آن را پيدا كرديم. من بسيار خوشبينتر از بسياري افراد هستم.
جرج بوش در پاسخ به اين سوال كه اكنون قصدي براي رهبري در زمان تفرقه نداريد نيز گفت: نه. زماني كه باراك اوباما انتخاب شد، دوستان به من ميگفتند كه شما بايد صحبت كنيد، شما بايد اين كار را انجام دهيد، شما بايد آن كار را انجام دهيد. ديگران اكنون همين كار را در اين زمان انجام ميدهند. من نميخواهم با صحبت كردنم كار را پيچيده كنم، هرچند كه ما اكنون در مركز بوش در حال صحبت كردن هستيم.
گفتني است مركز بوش برنامه سلامت زنان در آفريقا، برنامه آموزش براي زنان مسلمان در تگزاس و خاورميانه انجام ميدهد. جورج بوش در پاسخ به اين سوال كه محدود كردن مهاجرت اتباع كشورهاي مسلمان برنامه مركز بوش را تهديد نميكند، شانههايش را بالا انداخت و گفت: پاسخ به اينگونه سوال من را از چارچوبي كه در نظر گرفتم خارج ميكند. اما بايد در خصوص آن بگويم كه راههاي بسياري زيادي براي صحبت كردن در اين خصوص وجود دارد. اما واقعا دفاع از ارزشهاي امريكا براي من و لورا مهم است. ما يك ملت بزرگ هستيم كه همواره بايد براي كمك به ديگران اقدام كنيم.
سخنگوي بوش پيشتر به نشريه «مردم» گفته بود كه نه رييسجمهور و نه بانوي اول سابق به دونالد ترامپ راي ندادند يا از نامزد حزب دموكرات هيلاري كلينتون در انتخابات نوامبر حمايت نكردند. زيرا آنها در انتخابات مقدماتي از برادر كوچكتر خانواده بوش در سال 2016حمايت ميكردند كه از گردونه رقابتها خارج شد. با اين حال بوش تاكيد كرد كه هيچ خط ارتباطي براي مشاوره با دونالد ترامپ ندارد و اشاره ميكند كه براي اوباما هم اينگونه بوده است. اما اين موضوع به احساسات من خدشه وارد نكرد زيرا من ماهيت كار را درك ميكنم. اطلاعات زيادي به شما در زمان رياستجمهوري ميرسد كه شما بايد تنها روي آن تمركز داشته باشيد.
جورج بوش در ديگر مصاحبه خود با انبيسي سياسيتر سخن گفت و در مورد آزادي رسانهها عنوان كرد كه رسانهها براي دموكراسي ضروري هستند. وي افزود: ما نياز به رسانهها براي رسيدگي به حساب افرادي مثل من داريم. قدرت ميتواند بسيار اعتيادآور و بسيار خورنده باشد و اين مهم است تا رسانهها به حساب افرادي كه از قدرت سوءاستفاده ميكنند چه اينجا و چه در هرجاي ديگري از دنيا رسيدگي كنند. دفاع بوش از رسانهها در حالي صورت گرفت كه تنها چند روز پيش، شان اسپايسر، سخنگوي كاخ سفيد، ورود تعداد زيادي از سازمانهاي خبري از جمله سيانان، نيويورك تايمز، پولتيكو و... را به كاخ سفيد ممنوع كرد. از سوي ديگر دونالد ترامپ و ساير اعضاي كابينه متهم هستند كه با پوتين و روسيه در طول رقابتهاي انتخاباتي ارتباط داشتند. بوش در پاسخ به اين موضوع كه آيا نياز به دادستان ويژه وجود دارد يا خير نيز گفت: من فكر ميكنم كه همه ما نياز به پاسخگويي داريم.
وي افزود: من فكر ميكنم كه شما در اين خصوص با فرد اشتباهي صحبت ميكنيد. من ايمان دارم كه سناتور ريچارد بور، رييس كميته اطلاعات مجلس سنا فرد بسيار خوبي است و بسيار متفكر و مستقل است، او اگر توصيهاي براي دادستان ويژه داشته باشد از اعتبار بسيار بيشتري برخوردار است تا من.
او در خصوص قانون ممنوعيت ورود مسلمانان به امريكا نيز گفت: من فكر ميكنم كه اين براي ما بسيار مهم است كه همه اديان را به رسميت بشناسيم و اينكه هركسي بتواند در كشور ما آزادانه خدا را پرستش كند يك نقطه قوت براي ما است. منظور اين است كه سنگ بستر ما حق عبادت آزادانه است. وي افزود: من از سياست مهاجرتي كه داراي چارچوب قانوني و مورد حمايت همه باشد، استقبال ميكنم. گفتني است جورج بوش به دليل تاكيد او بر اينكه آموزههاي اسلام خوب و صلح آميز است مورد ستايش بسياري قرار گرفت. روز گذشته همچنين جورج بوش با فاكس نيوز مصاحبه كرد و به شان هانيتي، مجري اين شبكه تلويزيوني گفت: من بسيار نااميد شدم زماني كه نظاميان امريكايي در سال 2011عراق را ترك كردند تا راه را براي ايجاد داعش از بقاياي القاعده صاف كنند. با اين حال جورج بوش گفت كه ما ميتوانيم دوباره برنده شويم.
وي افزود: من شنيدم كه هر دو رييسجمهور اوباما و ترامپ ميگويند كه به سمت تضعيف و شكست داعش پيش ميروند، ميتوانند آن را تخريب كرد و شكست داد. اين بسيار مهم است كه در ذهن ما اين موضوع نقش ببندد به گونهاي كه مردم بدانند كه ميتوانند به ما براي شكست داعش تكيه كنند.