افسانه‌اي به نام حمايت و كنترل حوثي‌ها از سوي ايران
طي ماه‌هاي گذشته و در پي افزايش تلفات و خسارات عربستان سعودي در جنگ يمن، اتهامات اين كشور و كشورهاي غربي از جمله ايالات متحده در خصوص حمايت ايران از نيروهاي حوثي در يمن و كنترل اين گروه از سوي ايران افزايش يافته است. اين اتهامات منجر به آن شده كه بسياري از مقامات سعودي و امريكايي نيروهاي حوثي در يمن را به عنوان نايبان ايران در اين كشور معرفي كنند. اما اين اتهامات تا چه حد صحت دارد؟ به گزارش «تابناك»؛ در حالي كه عربستان سعودي اكنون دو سالي است كه مشغول با خاك يكسان كردن يمن است، تقريبا به هيچ يك از اهداف خود در اين جنگ دست نيافته و گير كردن در باتلاق يك جنگ فرسايشي با نيروهاي حوثي در يمن اكنون منجر به آن شده كه نيروهاي سعودي، تقصير همه ناكامي‌هاي خود در يمن را به گردن حمايت مالي و نظامي ايران از نيروهاي حوثي بيندازند.
ايالات متحده امريكا نيز كه اكنون از هيچ فرصتي براي متهم كردن ايران در منطقه فروگذار نمي‌كند، در اين روايت با سعودي‌ها همراه شده تا برگي ديگر به مجموعه جديد از ايران هراسي در منطقه بيفزايد. در همين راستا بود كه چندي قبل، ژنرال جيمز ماتيس، دستور بازرسي از يك كشتي ايراني را در آب‌هاي بين‌المللي صادر كرده بود كه البته به دليل برخي حاشيه‌ها از جمله لو رفتن اطلاعات مربوط به اين عمليات، در نهايت آن را متوقف ساخت.
اين روايت كه ايران مشغول حمايت و كنترل نيروهاي حوثي در يمن است، مرتب از سوي واشنگتن پروپاگاندا مي‌شود. امريكا ايران را متهم مي‌كند كه با قايق‌ها و شناورهاي ماهيگيري اقدام به ارسال سلاح و تجهيزات نظامي به سوي يمن و نيروهاي حوثي مي‌كند.
اما «گرت پورتر»، كارشناس مسائل خاورميانه، تاريخ‌نگار و روزنامه‌نگار تحقيقي، اخيرا در گزارشي مفصل پيرامون جنايات عربستان در يمن بيان كرده كه امريكا هيچگاه نتوانسته است براي ادعاي خود مبني بر ارسال سلاح از سوي ايران براي حوثي‌ها مستندات موثق پيدا كند. دليل اين امر آن بوده كه كشتي‌هايي كه توسط امريكايي‌ها توقيف و بازرسي شده اكثرا فاقد پرچم بوده و مقصد همه آنها سومالي بوده است و نه يمن. تنها كشتي ايراني كه در اين مسير به مقصد يمن در حركت بوده است، به گفته پورتر، فاقد هرگونه مهمات، تجهيزات و ادوات نظامي بوده است!
پورتر بيان مي‌كند، وقتي علي عبدالله صالح مجبور به ترك قدرت در يمن شد، وي و پسرش كه فرمانده سابق نيروهاي گارد ملي بودند، از طريق ارتباطاتي كه در رده‌هاي بالاي نظامي در يمن داشته‌اند، كنترل خود را بر ارتش تا حدي نگاه داشتند. بعد از آن صالح خود را با نيروهاي حوثي در يك ائتلاف كنايه آميز ديد و اين ائتلاف از آن روي كنايه آميز است كه همان‌گونه كه «جرمي اسكاهيل» در كتاب خود «جنگ كثيف» بيان كرده، صالح تا پيش از آن، مداوم با نيروهاي حوثي در جنگ بوده و عربستان و صالح براي آنكه جنگ خود با حوثي‌ها را براي ايالات متحده توجيه كنند، همواره از اتهام به ايران در حمايت از حوثي‌ها استفاده كرده‌اند. اين همان اتهامي است كه آن زمان صالح براي امريكايي‌ها بيان كرده بود و اكنون آنها از همين اتهام بي‌سند براي فشار بر ايران بهره مي‌برند.
با اين حال، حتي همان زمان نيز سناي امريكا به خوبي مي‌دانست كه ادعاي ارتباط بين ايران و حوثي‌ها بسيار ضعيف است و آنگونه كه اسكاهيل بيان كرده، هرچند صالح سعي كرده بود تا از طريق كانال‌هاي سري اطلاعاتي را در اين باره براي امريكا ارسال كند، همچنان مقامات امريكايي در مورد وثوق اين اطلاعات و ميزان ارتباط ايران با حوثي‌ها مردد بوده‌اند.
اما پس از سقوط صالح و قرار گرفتن حوثي‌ها با وي در راستاي نزديكي هدف سياسي، حوثي‌ها توانستند از طريق فروشندگان محلي و فرماندهان فاسد نظامي در رده‌هاي بالاي ارتش يمن، به تسليحات مورد نياز خود دست پيدا كنند. اين ائتلاف حتي منجر به آن شد كه حوثي‌ها توان لازم براي پيشروي در يمن و دسترسي به پايگاه‌هاي نظامي كه انبار تسليحات امريكايي بود را به دست آوردند.
بنا بر گزارش پورتر، همان‌گونه كه ايران تقريبا هيچ نقش موثري در تجهيز حوثي‌ها در يمن ندارد، تقريبا كنترل اساسي نيز بر كنش‌هاي حوثي‌ها نيز ندارد. در واقع به نظر مي‌رسد، ايران نمي‌تواند حوثي‌ها را كنترل كند و شاهد آن تلاشي است كه ايران براي جلوگيري از تسخير صنعا توسط حوثي‌ها در سال 2014 كرد؛ اما اين تلاش جوابگو نبود و حوثي‌ها پايتخت يمن را اشغال كردند تا نشان دهند ايران كنترلي بر آنها ندارد
در سال 2015 «برنادت ميهان»، سخنگوي شوراي امنيت ملي امريكا به صراحت بيان كرد، ارزيابي‌هاي آنها به اين نتيجه رسيده كه ايران كنترلي بر نيروهاي حوثي در يمن ندارد. نهادهاي اطلاعاتي امريكا نيز با اين نتيجه‌گيري همراه بودند و در همان زمان يكي از مقامات ارشد اطلاعاتي امريكا به نشريه هافينگتون پست گفت: اشتباه است كه نيروهاي حوثي را به عنوان پراكسي - نايب - ايران در منطقه در نظر آوريم.
«گابريل فون بروك»، متخصص مسائل يمن كنترل ايران بر نيروهاي حوثي در يمن را «ناچيز» قلمداد كرده و معتقد است كه حوثي‌ها تلاش زيادي دارند تا مستقل باشند، نه اينكه از سوي كشوري مانند ايران كنترل شوند. وي به صراحت بيان مي‌كند: من فكر نمي‌كنم ايران كنترل و تاثيري بر تصميم‌گيري‌هاي حوثي‌هاي داشته باشد. اگر ايران در يمن مداخله‌اي دارد، اين مداخله ناشي از جنگي است كه پيش از اين سعودي‌ها در يمن به راه انداخته‌اند و نه عامل آن.
اين مسائل و گزارش‌هاي صريح به خوبي بيان مي‌كند كه اكنون سعوي‌ها و امريكايي‌ها بنا به دلايل خاص خود، ايران را به حمايت از حوثي‌ها در يمن متهم كرده‌اند. سعودي‌ها طبعا به دنبال توجيه واماندگي خود در جنگ يمن و هزينه‌هاي انساني و اقتصادي سرسام آور هستند و ايالات متحده نيز به هر حال نياز دارد تا شواهدي براي ادعاي خود در مورد بي‌ثبات‌سازي منطقه از سوي ايران دست و پا كند؛ هر چند اين شواهد مبتني بر اوهام و اتهامات غيرمستند باشد.