سربازان پاكستاني براي استقرار در مرز عربستان بارسفر بستند
آري مشروط اسلامآباد به رياض
گروه جهان
ارتش پاكستان تيپي از نيروهاي رزمي را راهي مرزهاي جنوبي عربستان سعودي كرده است. مقامهاي اسلامآباد اعلام كردهاند كه اين حركت براي دفع حملات حوثيهاي يمن است. تيپ اعزامي از پاكستان در بخشهاي جنوبي عربستان مستقر خواهد شد اما گفته شده است كه در داخل مرزهاي كشور مهمان خواهد بود و در عملياتهايي كه احتمالا فراتر از مرزهاي اين كشور برگزار ميشود، شركت نخواهد كرد. عربستان در حالي جنگ يمن را براي اين لشگركشيها بهانه كرده است كه دو سال از بحران نظامي در صنعا ميگذرد. جنگي نابرابر و ويرانگر كه بيش از 10 هزار نفر را به كشتن داده و بيش از 40 هزارنفر هم تاكنون مجروح شدهاند. از سوي ديگر يمن كه در زمره فقيرترين كشورهاي اسلامي هم است در نتيجه اين دو سال جنگ در آستانه بحران انساني و قحطي قرار گرفته است. سايت ميدل ايستاي كه اين گزارش را به شكل اختصاصي منتشر كرده در اين خصوص نوشته است: سربازان پاكستاني در حالي راهي عربستان سعودي شدهاند كه هر دو طرف جنگ در يمن به جنايتهاي جنگي و همچنين در مضيغه غذايي نگه داشتن مردم متهم شدهاند. جنگ در يمن زماني وارد فاز نظامي گسترده با حضور عربستان شد كه حوثيها به صنعا، پايتخت يمن دست پيدا كردند. بيرون رانده شدن منصور هادي از اريكه قدرت در يمن از سوي سعوديها به دليل وابستگي هادي به رياض به زنگ خطري عليه نفوذ عربستان در يمن تعبير شد. عربستان سعودي ميگويد حوثيها با پرتاب موشكهايي كه توان عبور از مرز با عربستان را دارد امنيت ملي اين كشور را تحت شعاع قرار دادهاند و اين در حالي است كه مردم يمن در دو سال گذشته در نتيجه حملات بيامان سعوديها قربانيان بسياري دادهاند. ماه گذشته بود كه حوثيهاي يمن ادعا كردند يك كمپ نظامي در نزديكي رياض را هدف قرار دادهاند و براي اين حمله از موشكهاي بالستيك دقيق دوربرد هم استفاده كردهاند. دولت عربستان سعودي اين ادعا را رد كرده است. در 31 ژانويه پرتاب يك موشك به پايگاه نظامي كه سعوديها و اماراتيها در آن مستقر بودند منجر به كشته شدن 80 سرباز شد. سعوديها نه اين حمله را تاييد و نه تكذيب كردند. در ماه اكتبر نيز يك موشك به 65 كيلومتري مكه برخورد كرد و البته حوثيها مسووليت آن را بر عهده نگرفتند اما عربستان سعودي از همان زمان ادعاي حمله به اماكن مقدس از سوي حوثيها را مطرح كرده است. دسامبر 2016 بود كه رييس ارتش پاكستان به عربستان سعودي سفر كرد و گفته ميشود كه درهمان سفر دو طرف درخصوص حضور نيروهاي پاكستاني در عربستان به تفاهم رسيدهاند. ارتش پاكستان در بيانيهاي اعلام كرد: ما بار ديگر تعهد خود را به برقراري امنيت و حفاظت از مساجد مقدس و نيز تماميت ارضي عربستان اعلام ميكنيم. به زودي ژنرال قمر جاويد باجوه كه رياست ارتش پاكستان را بر عهده دارد با رييس ستاد نيروهاي سعودي ديدار ميكند و در اين ديدار دو طرف درخصوص رابطه نظامي دو كشور با هم رايزني خواهند كرد. هر دو مقام ارتشهاي دو كشور موافقت خود را با گسترش همكاريهاي دو جانبه اعلام كردهاند.
ميدل ايستاي در ادامه مينويسد: مساله استقرار تيپي از ارتش پاكستان در عربستان ميتواند در داخل اسلامآباد حساسيت برانگيز باشد چرا كه دو سال پيش پارلمان پاكستان به درخواست ملك سلمان، پادشاه سعودي براي حضور پاكستان در ائتلاف حمله به يمن كه عربستان رياست آن را بر عهده دارد، راي منفي داده بود. عربستان سعودي مساله يمن را به جنگ ميان تهران – رياض تبديل كرده است و ادعا ميكند كه حوثيهاي يمن از حمايتهاي نظامي و سياسي تهران برخوردار هستند. زماني كه دو سال پيش مساله بررسي حضور پاكستان در ائتلاف ضديمن به رهبري سعودي مطرح شد، پارلمان پاكستان به مدت 4 روز براي راي مثبت يا منفي به آن بحث و تبادل نظر كرد. در نهايت هم نمايندگان به اين نتيجه رسيدند كه بهتر است با توجه به حضور 20 درصدي شيعيان در پاكستان، اسلامآباد در اين ائتلاف نظامي دخالتي نكند.
ميدل ايستاي در اين خصوص مينويسد: مساله حضور پاكستان در ائتلاف سعودي از همان ابتدا سر و صداهاي بسياري را در منطقه به راه انداخته بود. ايران يكي از كشورهايي بود كه بهشدت مخالف حضور پاكستان در ائتلاف سعودي بود. محمد جواد ظريف، وزير امورخارجه ايران در روزهايي كه اين بحث در داخل پاكستان بسيار داغ بود به اسلامآباد سفر كرد و با نخست وزير و فرمانده سابق ارتش اين كشور ديدار كرد.
برخي منابع سعودي ادعا ميكنند كه رهبران حوثيها توسط اعضاي حزبالله لبنان آموزش ديدهاند. با اين همه رابطه دوستانه نواز شريف با سعوديها را نبايد در اين تصميمگيري تازه اسلامآباد بيتاثير دانست. نواز شريف زندگي خود را به سعوديها مديون است. در جريان كودتايي كه در سال 1999 پرويز مشرف را به روي كار آورد، شريف از اعدام به كمك سعوديها نجات پيدا كرد. با اين همه ارتش پاكستان در پشت پرده به دولت نواز شريف هشدار داده بود كه ارتش نميتواند بهاي ديني را كه نواز شريف احساس ميكند بايد به سعوديها پرداخت كند با دخالت نظامي در پرونده يمن بپردازد. ارتش پاكستان در آن زمان توانست براي عدم دلخوري عربستانيها بهانه مناسبي هم پيدا كند و اعلام كرد كه ارتش و نيروهاي امنيتي بهشدت درگير با جدال با طالبان پاكستان در شمال غربي و مناطق قبيلهاي هستند. از آن زمان تاكنون مقامهاي ارشد ارتش پاكستان ادعا كردهاند كه توانستهاند طالبان را از دره سوات و وزيرستان شمالي بيرون برانند. با اين همه پارلمان پاكستان بهشدت درگير مساله بررسي توسعه رابطه اسلامآباد با تهران است. رييس كميته مسائل خارجي مجمع ملي پاكستان اخيرا ديداري با علي لاريجاني، رييس مجلس شوراي اسلامي و علاالدين بروجردي رييس كميته سياست خارجي و امنيت ملي مجلس داشته است. از سوي ديگر خبرهاي رسيده حاكي از اين است كه يك هيات پارلماني از اسلامآباد در ماه مه از تهران ديدار ميكنند. مساله بازگشايي بازارهاي مرزي، توسعه صنعت توريسم ميان دو كشور و خط لوله گاز از جمله سرفصلهاي اين ديدار خواهد بود. مقامهاي پاكستاني ميگويند كه شرايط منطقهاي و بينالمللي توسعه همكاريهاي دو جانبه ميان تهران – اسلامآباد را ميطلبد. از سوي ديگر استقرار نيروهاي پاكستاني در عربستان براي نخستينبار نيست كه اتفاق ميافتد و پيش از اين نيز در سال 1980 ميلادي و پس از انقلاب اسلامي ايران، نيروهاي پاكستاني به درخواست پادشاه وقت سعودي ملك فهد از اسلامآباد راهي رياض شدند. تيپ نظامي فوق يك دهه در عربستان ماندند و حدود 40 هزار سرباز پاكستاني را شامل ميشدند.