پيام نوروزي رهبران كشورها
محمود فاضلي
پيامهاي تبريك روساي كشورهاي جهان به مناسبتهاي مختلف به ساير كشورها به يك امر تشريفاتي تبديل شده است. معمولا هر يك از كشورها به ميزان دوستي با دولتها و ملتها اقدام به ارسال پيامهاي تبريك كرده و همين امر ميتواند موجب افزايش دوستيها شود. محتواي پيامها نيز از نگاه دريافتكننده پيام حايز اهميت است. بعضا كشورهاي دوست با پيامهاي گرم و دوستانه خود درصدد اثبات اين دوستيها بوده و بر ادامه و استمرار روابط دوجانبه تاكيد ميكنند. هرچند بسياري از پيامها طبق يك سنت ديپلماتيك تهيه شده اما طرفين انتظارات حداقلي از محتويات اين پيامها دارند. بعضا در تعدادي از اين پيامها «كلمات» و «جملات» ميتواند بيانگر نوع واكنشهاي رسمي اين كشورها به رويدادها و مناسبتهاي داخلي كشورها تلقي شود. پارهاي از پيامها يقينا ميتواند موجب تحكيم دوستيها شده يا نقطه عطفي در روابط فيمابين تلقي شود. بعضا كشورها از همين فرصت اندك و تشريفاتي براي بهبود رابطه يا فراموشي گذشتهها استفاده ميكنند. بيشك در ارسال پيامهاي تبريك، طرفين بايد درك صحيحي از حساسيتهاي يكديگر داشته و در پيام خود قصد دخالت در امور داخلي كشورها را نداشته باشند. ارسال پيامهاي يكطرفه و ايدئولوژيك كه در عرصه سياسي، طرف مقابل از درك آن عاجز است و پيامهايي كه فرستنده بعضا از پيش ميداند پاسخي را دريافت نخواهد كرد، از موضوعات حساس پيامهاي مبادله شده ميان كشورها است.
نوروز همه ساله بهانهاي است كه سازمانها و نهادهاي بينالمللي و بعضا كشورها با ارسال پيامهايي براي مردم و مقامات ايراني، سال نو را تبريك بگويند. امسال نيز مراسم رسمي روز بينالمللي نوروز در مقر سازمان ملل متحد با حضور دبيركل اين نهاد برگزار شد. آنتونيو گوترس طي سخناني تاكيد كرد نوروز آغازي دوباره است، زيرا براي كل جهان معنا و مفهوم دارد. نوروز يادآور همه اشتراكات ما و عمق گوناگوني جامعه ما است.
همانطور كه انتظار ميرفت پيام سازمان جهاني يونسكو فرهنگيترين پيام در زمينه نوروز بود. يونسكو كه از سال 2009 اين جشن را در فهرست فهرست ويژه ميراث فرهنگي بشريت به عنوان يك جشن با تنوعي غني كه صلح و همبستگي را ميان اقوام و نسلها ترويج ميدهد، قرار داده است، در پيام خود تاكيد دارد «بيش از سه هزار سال است كه ميليونها انسان آمدن فصل بهار را هر ساله جشن ميگيرند؛ از غرب، مركز و جنوب آسيا تا قفقاز و بالكان و ديگر مناطق مردم از فرهنگها و زبانهاي مختلف براي ارج نهادن به نوروز جمع ميشوند. نوروز براي همه فرصتي است تا به طبيعت احترام بگذارند و براي آيندهاي بهتر دعا كنند. از ديدگاه يونسكو، در دوراني كه افراطگرايي خشونتآميز دنبال نابود كردن گوناگوني و آزاديهاست، نوروز يادآور قدرت فرهنگ و ميراث باستاني براي ساختن است.
نخستوزير بريتانيا فرا رسيدن نوروز را به همه كساني كه آن را در بريتانيا، ايران و ديگر نقاط جهان جشن ميگيرند، تبريك و آرزوي سالي خوش همراه با خوشبختي و صلح كرد. وي در پيامش آورده است: «من گرمترين آرزوهاي خود را به همه كساني كه در بريتانيا، ايران و سراسر جهان كه عيد نوروز را جشن ميگيرند ابلاغ ميكنم. نخست وزير كانادا نيز فرارسيدن نوروز و سال نو را به همه كساني كه اين مناسبت را جشن ميگيرند تبريك گفت. وي پيام خود را با گفتن «هر روزتان نوروز، نوروزتان پيروز» آغاز كرد و به تجليل از مراسم نوروز و بزرگداشت نخستين روز بهار پرداخت. به باور او كانادا به دليل حضور و مشاركت جوامعي كه اين روز را جشن ميگيرند، قويتر و تواناتر شده است.
رييسجمهوري امريكا با يك روز تاخير سال نو و نوروز باستاني را به مردم ايران و ديگر كشورهايي كه اين مناسبت را جشن ميگيرند، تبريك گفت. پيام وي در حالي صادر شد كه طي ماههاي اخير محدوديتهاي بيسابقه و خصمانهاي عليه شهروندان ايراني در خصوص تردد به امريكا در نظر گرفته و شهروندان ايراني را در زمره كشورهاي تروريستي قرار داده كه از نظر وي بايد سفر آنها به امريكا محدود يا ممنوع شود. در پيام وي آمده است«براي تمامي آن كساني كه در سرتاسر جهان، نوروز باستاني و بزرگ را جشن ميگيرند تبريك ميگويم». وزير خارجه امريكا نيز در يك پيام خود، به همه كساني كه اين «سنت باستاني» را جشن ميگيرند، تبريك و اعلام داشت من نوروزي شاد و موفق را براي همه كساني كه در سراسر دنيا اين سنت باستاني را گرامي ميدارند و آغازكننده بهار و سال نو است، آرزو ميكنم.
از رهبران اروپايي، رييسجمهور جديد آلمان در پيام خود به رييسجمهور ايران، فرارسيدن نوروز 1396 بهترين شادباشهاي خود و مردم آلمان را به ايشان و تمام شهروندان ايران تقديم كرد. به اعتقاد او نوروز يعني نور نو؛ با چنين نامي كه بيانگر برابري روز و شب در آغاز بهار است، ايرانيان اعم از زن و مرد، آغاز سال نو را فراتر از همه مرزهاي فرهنگي و ديني جشن ميگيرند. مناسباتي همهجانبه كشورهاي ما را از ديرباز به يكديگر پيوند ميزند. پس از حصول توافق وين و با آغاز اجرايي شدن آن، ما فصل جديدي را در همكاريهايمان آغاز كرديم. جان بخشيدن به اين همكاريها و تفاهم متقابل را تقويت كردن، وظيفه مشترك ما براي سال نو خواهد بود.
رييسجمهوري هند نيز در پيامي خطاب به رييسجمهوري ايران نوروز را به وي و مردم ايران تبريك و اعلام داشت دوستي و همكاري نزديك ميان ايران و هند، روابط تاريخي، تمدني و فرهنگي را در بيش از دو هزار سال ايجاد كرده است. در دوران مدرن نيز روابط دو جانبه ما با مشاركت نزديك و چند جانبه تعريف شده است. مشتاقانه منتظر توسعه مشاركتهاي سودمند دو جانبه در سالهاي آينده هستيم.