وجدان نگونبخت ايراني
رحمانيان| ترديد دارم كه بگويم خواجه آرمانش وحدت سرزميني ايران بوده است. البته طباطبايي اين را نميگويد و هدف كتاب اين است كه بگويد خواجه نظامالملك آگاه شده بود كه بازگشت ناممكن است. اينجا يكي از نقدهايي است كه من به ايشان دارم. طباطبايي بهشدت تاريخ را هگلي ميبيند. كتاب «سياستنامه» بيانگر اين است كه بازگشت به آن آرمانشهر ناممكن است. اينجاست كه ايشان مفهوم وجدان نگونبخت ايراني را ساخته و معتقد است كه ما بايد بر اساس اين نظريه منطق تحول ايران را بسازيم و جز اين راهي نداريم كه عملا وارد بحث تاريخ اخلاقي شده است.