نسبت فلسفه و سياست
فرض نخستين و اوليه آن است كه فلسفه بهطور عام و فلسفه سياسي به معناي خاص به تبيين عقلاني و خردورزانه واقعيت ربط داشته باشد؛ به عبارت دقيقتر فيلسوف در معناي عام آن وظيفه دارد نسبت انسان با هستي بهطور كلي و جهان بيروني به مثابه بخش مهمي از واقعيت و وجود را به نحو عقلاني تبيين كند. اين رسالت به نحو اولي براي فيلسوف سياست نيز متصور است، انديشه ورزي كه هدفش ارايه توضيحي خردمندانه از حيات سياسي انسان و ارايه توصيفي عقلاني از نسبت انسان با قدرت است. بر اين اساس دور افتادن جريانهاي اصلي فلسفه سياسي قرن بيستم از واقعيت سياسي يك امر عجيب و در عين حال نگرانكننده و تاسف برانگيز است. اين موضوعي است كه ريموند گوس در كتاب كوچك فلسفه و سياست واقعي مورد بحث قرار ميدهد. اين كتاب را كمال پولادي، استاد انديشه سياسي و مترجم شناخته شده آثار يورگن هابرماس به تازگي ترجمه كرده و نشر مركز آن را منتشر كرده است. گوس در اين كتاب فلسفه سياسي قرن بيستم را در نظريات برخي نمايندگان برجسته آن، كساني چون رابرت نوزيك و جان رالز، در معرض انتقادي بنيان افكن قرار ميدهد. بنيان معيوب اين منظومههاي متنفد فلسفي ابتناء آنها بر اصول موضوعه قابل ترديد و بياعتنايي به عنصر قدرت در اركان جامعه بشري است. فلسفه سياسي نوزيك بر اصل بديهي پنداشته شده حقوق ذهني و فلسفه سياسي رالز بر شهود عدالت بنيان گرفته است. پنداري بودن اين نقاط عزيمت كل فلسفه سياسي ايشان را بر پندار بافي تقليل داده است. گوس ميكوشد با رجوع به برخي بصيرتهاي نظريهپردازاني چون ماركس، وبر و نيچه و لوازم ملحوظ كردن عنصر قدرت در زندگي سياسي به بصيرتهاي تازهاي در فلسفه سياسي اشاره كند. ريموند گوس، استاد بازنشسته فلسفه دانشگاه كمبريج است. تخصص او در زمينه فلسفه سياست و فلسفه اروپايي يا قارهاي قرون نوزدهم و بيستم ميلادي است. او همچنين از ويراستاران مجموعه كتابهاي كلاسيك فلسفه سياسي انتشارات دانشگاه كمبريج است. كتاب در واقع بسط يك سخنراني است كه گوس در آوريل سال 2007 زير عنوان لنين، رالز و فلسفه سياسي در دانشگاه آتن ايراد كرده است. اين سخنراني با ترجمهاي به زبان يوناني امروزي در مجله كوگيتو منتشر شد. از نظر گوس فلسفه سياسي اولا بايد واقع گرا باشد، ثانيا اين فلسفه بايد در وهله نخست درباره عمل و زمينههاي عمل باشد، ثالثا سياست به معناي دقيق كلمه موقعيت مند است و چهارم اينكه سياست بيشتر همچون به كاربردن يك فن يا هنر است تا برداشت سنتي مبتني بر اينكه وقتي يك نظريه پياده شد به دنبالش چه اتفاقي خواهد افتاد.