فكر فرداي انتخابات باشيم
علي ربيعي
وزير كار، تعاون و رفاه اجتماعي
«يكي از علايق مطالعاتي‌ام از ديرباز بررسي و ارزيابي رفتارشناسي راي‌دهندگان بوده است و براي مثال، كتاب جامعه‌شناسي تحولات ارزشي حاصل بررسي رفتار انتخاباتي ايرانيان در دوم خرداد ۱۳۷۶ بود. من همواره معتقد بوده‌ام فرآيند انتخاب ايرانيان براساس انگاره تغييرخواهي سامان مي‌بايد كه در طيفي از تغيير رفتار، سلوك با مردم، تغييرخواهي معيشتي، طبقاتي منزلتي، نهادي (به ويژه در حوزه مشاركت اجتماعي سياسي) و نه تغييرات ساختارشكنانه قابل تشخيص است.
من حتي معتقدم انتخابات سال ۱۳۸۴ نيز از همين چارچوب تبعيت كرده است. البته به علت گمنامي و ناشناختگي كانديدايي كه رييس‌جمهور شد رويكرد تغييرخواهي از وي مورد پذيرش قرار گرفت اما پس از تجربه سال ۱۳۸۴ مردم بين شعار تغيير و حاملان، افراد و نهادهاي مدعي تغيير، تفكيك قايل شده و آنها را از هم متمايز كرده‌اند.
بايد اين نكته را نيز متذكر شد كه در همه اين سال‌ها مطالعات من نشان مي‌دهد كه رسانه‌هايي از قبيل صداوسيما و برخي رسانه‌هاي نهادي ديگر فقط در تهييج مردم براي شركت در انتخابات مي‌توانند موفق عمل كنند و در نوع و كيفيت انتخاب مردم با وجود تلاش‌شان دستاوردي نداشته‌اند.
برخي يافته‌هاي پژوهش‌هاي من حكايت از آن دارد كه برخي رفتارهاي غيرحرفه‌اي و جانبدارانه در رسانه‌هاي بزرگ ملي حتي منجر به بروز پديده «لج ملي» در ميان راي‌دهندگان شده است.
من امروز هم با نگاهي به فضاي عمومي كشور، تحليل واكنش‌هاي مردمي به گفتمان‌هاي نامزدهاي انتخاباتي و بررسي نظرسنجي‌هاي معتبري كه توسط دستگاه‌ها و افراد مختلف انجام مي‌شود بايد عنوان كنم كه مردم خواهان آرامش و تغيير روندهاي ناامن‌كننده و تنش‌زا و ايجاد جامعه آرام و متعادل هستند. نكته من اما در اين يادداشت، پيش‌بيني و اعلام نفر پيروز انتخابات نيست. باور من اين است كه به ملاحظاتي بزرگ درخصوص منافع و مصالح ملي نياز داريم. ايران بايد با قدرت و با انسجام صددرصدي نمايان شود.
اين همان نكته‌اي است كه مقام معظم رهبري نيز نسبت به آن تصريح كرده‌اند. انتخابات هر قدر باشكوه‌تر برگزار شود، بيشتر به امنيت، انسجام، آرامش و پيشرفت كشور كمك خواهد كرد. امروز بيش از هر زمان ديگر به آرامش نياز داريم. آرامش و پرهيز از تند و ناآرام كردن فضاي عمومي كشور نياز بي‌بديل ما براي فرداي بعد از انتخابات است.
انتخابات يك ماه طول مي‌كشد، اما كشور را بايد چهار سال اداره كرد و همه اين چهار سال متاثر از فضاي اين يك ماه است. اين يك ماه بايد زمينه‌ساز آرامش و اجماع باشد، نه راهي به سوي تنش، توقعات فزاينده و بدون قابليت محقق شدن.
ما براي حل مسائل كشور به اجماع بزرگ نياز داريم. به تعبير امام راحل ما به «همه با هم بودن» نيازمنديم. اين انتخابات با همه مسائل و اتفاقات و بداخلاقي‌هاي صورت گرفته خواهد گذشت اما مهم آن است كه اثرات منفي جدل‌ها، تنش‌ها، توهين‌ها و تخريب‌ها در فرداي پس از انتخابات بر مردمي كه بايد به آنها خدمت كنيم و رفاه آنها را افزايش دهيم و چهره فقر را از چهره آنها بزداييم، به كمترين ميزان كاهش يابد. نبايد اجازه دهيم مردم مايوس شوند. واقعيت اين است كه من از جامعه نااميد و مايوس مي‌ترسم. جامعه نااميد آماده پذيرش همه‌چيز است و به اتكاي آن نمي‌توان پيشرفت كرد. كارهاي بزرگ را نمي‌توان با جامعه نااميد انجام داد. چالش‌هاي بزرگ را در جامعه نااميد نمي‌توان
تدبير كرد.
ما امروز بيش از هرچيز به ائتلاف بزرگ و فراگير براي حل مسائل بزرگ كشور نياز داريم. براي همين است كه از امروز بايد آرامش را سرلوحه قرار دهيم و فرداي انتخابات بايد اميدوارانه و با تدبير و با سرعت بيشتر به سمت توسعه همه‌جانبه و پايدار كشور در سايه آزادي و امنيت و براي رسيدن به آرامش و پيشرفت حركت كنيم.
نكته مهم ديگري كه در اين انتخابات قابل ذكر است حاكم بودن دو موضوع فقر و اشتغال در فضاي گفتماني نامزدهاست. با اينكه برخي مسائل و ديدگاه‌هاي مطرح شده شديدا غيركارشناسي و قابل نقد و بعضا نااميد‌كننده است و جنبه تبليغاتي دارد، اما مهم آن است كه فقر و اشتغال گفتمان همگاني شد.»