واكنش رسانه‌هاي عربي به نشست رياض
وقتي جهان عرب فراموشكار مي‌شود
يسرا بخاخ
نشست روز يكشنبه دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا با سران بيش از 50 كشور عربي در رياض برگزار شد، با وجود اينكه ترامپ بارها اتهام‌هاي متعددي عليه جهان اسلام مطرح كرده بود اما نه‌تنها از استقبال گرم و بي‌سابقه سعودي‌ها برخوردار شد كه با كيفي پُر از قراردادهاي اقتصادي كلان، رياض را به مقصد تل‌آويو ترك كرد. استقبال گرم از ترامپ حجم بالاي قراردادهايي كه براساس آن عربستان در امريكا سرمايه‌گذاري خواهد كرد و آماده‌باش سران كشورهاي عربي براي سخنراني ترامپ در نشست ضد‌ايراني در رياض با واكنش منفي روزنامه‌هاي عربي و تحليلگران سياسي مواجه شده است. روزنامه الاخبار لبنان در گزارشي كه ابراهيم الامين، روزنامه‌نگار لبناني آن را نوشته ترامپ را فردي پست خوانده و نوشته: دونالد ترامپ پست حتي ذره‌اي در كلامش تغيير ايجاد نشده است، حاضر نشد لبخندش يا مدل دست دادنش را اصلاح كند. وقتي ترامپ از سعودي‌ها دزدي مي‌كرد، آنها هم در حالي كه لبخند ابلهانه‌اي بر لب داشتند وضعيت بهتري نداشتند، صف كشيده در خدمت ارباب خود ايستاده در انتظار راضي نگه داشتن او بودند. الامين نوشته: براي‌شان مهم نيست كه چقدر از ثروت‌مان يا خون مردم‌مان را هزينه خواهند كرد، متوجه نيستند كه شعله‌هاي آتشي كه به راه انداخته‌اند تا كجا خواهد رسيد. تصوير آينده از عربستان چيزي جز آتش جهنم ندارد كه قرار است كشورهاي ما را به خاطر هوس شاهزادگان جنگ نابود كند.
كار، كار، كار با اين عبارات چشم‌هاي ترامپ در حالي كه قراردادهاي رويايي با عربستان را امضا مي‌كرد برق مي‌زد، مهماني‌هاي پر هزينه و استقبال شاهانه از ترامپي كه اعراب را مانند گاوهاي شيردهي تصور مي‌كند كه وقت آن فرا رسيده هزينه حمايت‌هاي امريكا از كشورهاي‌شان را بپردازند. ترامپ دقيقا همان كاري را انجام مي‌دهد كه پيش از انتخابات وعده داده بود، كاري مي‌كند كه اعراب پول‌هايي كه بايد پرداخت كنند را بدهند و حالا عربستان به تنهايي صدها ميليارد دلار تقديم اين تاجر امريكايي كرده در مقابل، تعهد به حفظ امنيت كشورهاي عربي، آنهم نه به وسيله امريكا بلكه فقط با سلاح‌هاي امريكايي، زيرا ترامپ قرار نيست به جاي سعودي‌ها با دشمنان آنها بجنگد. الاخبار نوشته ترامپ در حالي پول‌هاي اعراب را برداشت و به تل‌آويو جايي كه شريك واقعي امريكا وجود دارد رفت كه سعودي‌ها جرات نداشتند خاطر مهمان خود را با پرداختن به مساله فلسطين در اين نشست آزرده كنند و در عوض پادشاه عربستان، ايران را بعد از پيروزي انقلاب اسلامي در سال 1979 ميلادي منشأ تروريسم جهاني توصيف كرده است. الاخبار مي‌گويد: ديكتاتور مملكت بيداد، گناهي ندارد آن وقت‌ها هنوز اسراييل تشكيل نشده بود و در نشست پست‌فطرت‌ها، فلسطين جايي ندارد. سفر ترامپ به عربستان قطعا براي او فراموش نشدني خواهد بود و كشورهاي ديگر ميزبان او را در برابر امتحان سختي قرار خواهد داد تا بتوانند مانند عربستان پله‌هاي برقي طلايي را براي ترامپ فراهم كنند يا سران 50 كشور اسلامي را به عنوان تماشاگر براي سخنراني رييس‌جمهور امريكا يكجا جمع كنند يا قراردادهاي چندصد ميليارد دلاري با او امضا كنند. ترامپ فقط يك شب بعد از امضاي قرارداد 110 ميليارد دلاري با عربستان كشوري كه پيش‌تر آن را حامي تروريست ناميده بود از جهان اسلام خواست براي منزوي كردن ايران تلاش كنند و در تعامل با يكديگر تسامح و احترام داشته باشند. اين اظهارات ترامپ خيلي‌ها را شگفت زده كرد زيرا با بررسي صحبت‌هاي قبلي او درباره جهان اسلام تغييري 180درجه‌اي ديده مي‌شود، شبكه اي‌بي‌سي نيوز در واكنش به سخنراني ترامپ در ميان سران كشورهاي عربي و اسلامي گفت: ترامپ قبل از پيروزي در انتخابات گفته بود اسلام از ما متنفر است اما حالا آهنگ كلامش را تغيير داده و نه تنها گفته كه تروريست‌ها از خدا پيروي نمي‌كنند بلكه تروريست‌ها را پيرو مرگ توصيف كرده و تاكيد كرده كه جنگ مبارزه با تروريسم جنگ اديان، قوميت‌ها و فرهنگ‌هاي مختلف نيست.
مقابله با مقاومت، هدف اصلي تشكيل ناتوي اسلامي
روزنامه القدس العربي نيز در گزارشي درباره سفر ترامپ به عربستان و سخنراني روز يكشنبه‌اش نوشته كه بيشتر تحليل‌ها حاكي از نزديك شدن مسير سياست‌هاي واشنگتن و رياض است. ترامپي كه تازه به جهان سياست وارد شده و در ابتداي كار اقداماتي عليه مسلمانان انجام داد، از كشورهاي اروپايي و حاشيه خليج فارس خواسته بود هزينه تامين امنيت‌شان به وسيله امريكا را بدهند همان كسي است كه حالا با قراردادهاي بزرگ اقتصادي و نظامي وسوسه شد تا به عربستان سفر كند و روابط تجاري واشنگتن-رياض را به مرحله‌اي تاريخي برساند. بر اساس اين گزارش اين همان ترامپي است كه در سال 2012 از اينكه باراك اوباما در برابر پادشاه عربستان تعظيم كرده بود انتقاد كرده و گفته بود اين كار نشانه ضعف اوباماست، حالا خود او در رياض هنگام اهداي نشان ملك عبدالعزيز در مقابل پادشاه عربستان تعظيم مي‌كند. اين تغيير در رفتار يا نشانه تغييري در طرز فكر ترامپ است يا به احترام قراردادهاي چند صد ميليارد‌دلاري تن به چنين كاري داده است.
درحالي كه 48 درصد امريكايي‌ها به دليل نژادپرستي ترامپ خواستار بركناري او هستند، او در رياض به سخنراني تبديل شد كه سران كشورهاي عربي را به تسامح و برابري دعوت مي‌كند و نشست را به كلاس درسي تبديل كرد تا به آنها روش مقابله با تروريسم و خشكاندن ريشه‌هاي حمايت‌هاي مالي از گروه‌هاي تروريستي را آموزش بدهد. عبدالباري عطوان، تحليلگر ارشد پايگاه رأي اليوم با اشاره به تاريخچه دخالت‌هاي امريكا در كشورهاي عربي و جهان اسلام مي‌گويد كه آن تروريست‌هايي كه ترامپ مي‌گويد از خدا پيروي نمي‌كنند و دنباله رو مرگ هستند خيلي كمتر از جنگنده‌هاي امريكا و موشك‌هاي اين كشور در عراق، سوريه، ليبي، يمن و افغانستان شهروندان بيگناه را به كام مرگ فرستاده‌اند. عطوان تاكيد مي‌كند كه در بررسي سخنراني ترامپ بايد به چند نكته توجه كرد يكي اينكه رييس‌جمهور امريكا اصرار دارد حزب‌الله و حماس را گروه‌هاي تروريستي ناميده و ضمن اعلام جرم عليه مقاومت فلسطيني در برابر اسراييل، جهان اسلام را براي مقابله با اين گروه‌ها متحد كند و هدف از تشكيل ناتوي اسلامي هم اين است كه مسووليت اين اقدام را به دست بگيرد. ديگر اينكه افراط گرايي از نگاه رييس‌جمهور امريكا و ميزبانش يعني دشمنان اسراييل و امريكا؛ اعتدال نيز يعني فرمانبرداري از واشنگتن و همه سياست‌هاي اين كشور و اسراييل. نكته بعدي نشست ديروز تاكيد بر اين بود كه ايران را به حمايت از تروريسم و انتشار تنش و هرج و مرج در منطقه متهم كنند و تاكيد كنند كه اين ايران است كه بايد با آن در افتاد نه اسراييل ميانه رو و متمدن! نكته بعدي اينكه در اين نشست به محمود عباس، رييس تشكيلات خودگردان فلسطين اجازه سخنراني داده نشد و هيچ‌كس اصلا وجودش را احساس نكرد. نشست اسلامي-ترامپي قرار نيست آنگونه كه ترامپ توصيف كرده آغازگر صلح در خاورميانه باشد همچنين قرار نيست آغاز جنگ عليه تروريسم باشد. ترامپ در حالي به امريكا باز خواهد گشت كه جنگ عليه تروريسم را در خاروميانه به راه نمي‌اندازد بلكه جنگ طايفه‌اي در جهان اسلام آغاز خواهد شد و ما به عنوان مسلمانان و عرب با هر مذهبي كه باشيم قربانيان اصلي آن خواهيم بود.
شبكه 10 اسراييل: ائتلاف در رياض عليه ايران شيعه
واكنش رسانه‌هاي اسراييلي هم به سفر ترامپ به عربستان و برخورد كشورهاي عربي با او هم جالب توجه است، كارشناس سياست خارجه در شبكه 10 اسراييل به عنوان مثال گفت: مردي كه به غرور زياد معروف است از حجم نفاق و دورويي در جريان استقبال از او در عربستان شوكه شده و تا حدي دستپاچه شده بود. اين كارشناس اسراييلي در ادامه به حواشي ديدار عبدالفتاح سيسي، رييس‌جمهور مصر با ترامپ در رياض اشاره كرده و نوشته: سيسي به ترامپ گفت شخصيت تو در جهان بي‌همتاست؛ ترامپ هم كه به بيماري جنون خودبرتربيني دچار است لبخندي زد و به رييس‌جمهور مصر گفت «موافقم»! اين تحليلگر اسراييلي سفر ترامپ به عربستان را در چند جمله به اين صورت توصيف كرده است: ما با شمشير به دور تو مي‌رقصيم و تو را به آغوش مي‌كشيم، در مقابل قرارداد سلاح يك چك خيلي خيلي بزرگ برايت امضا مي‌كنيم و تو ائتلافي عليه شيعيان به ويژه جمهوري اسلامي ايران تشكيل مي‌دهي.
خبرنگار روزنامه يديعوت آحارانوت نيز كه به دستور عربستان اجازه حضور در قالب هيات خبرنگاران حاضر با ترامپ را نداشت سخنراني ترامپ را تاريخي توصيف كرد به ويژه آنجا كه داعش را سربازان تاريكي توصيف كرده و ايران را نيز بارها تهديد كرد. شايد بتوان يكي از اصلي‌ترين سوال رسانه‌هاي رژيم صهيونيستي را در جست‌وجوي علت تغيير لحن ترامپ با جهان عرب و مسلمانان دانست. جواب اين سوال خيلي دور از ذهن و دشوار نيست، ترامپ يك تاجر است و مثل يك تاجر با اعراب برخورد كرده تا زماني كه منافعش تامين شود حاضر است به جلسات رقص سنتي آنها رفته و براي جلب نظر رياض هم شده ايران را عامل اصلي تروريسم در خاورميانه و جهان بنامد.
ترامپ به دنبال ايجاد جنگ شيعه و سني
چند روز پيش عاليه المهدي، كارشناس اقتصادي و سياسي و رييس پيشين دانشكده اقتصاد دانشگاه قاهره پيش از سفر ترامپ به خاورميانه و پيش از ديدار او با سران عرب گفته بود اينكه نشستي با حضور كشورهاي عربي- اسلامي با موضوع مقابله با ايران در منطقه برگزار مي‌شود نشان مي‌دهد كه ترامپ به دنبال ايجاد جنگ ميان كشورهاي عربي سني مذهب منطقه و ايران شيعي است. اين استاد دانشگاه نوشته: ترامپ تا زماني كه جنگي ميان ايران شيعي و كشورهاي عربي سني ايجاد نكند آرام نمي‌گيرد، سود اين جنگ هم به جيب امريكا، اسراييل و تاجران سلاح كه حامي كمپين‌هاي ترامپ بودند، سرازير خواهد شد. پايگاه خبري الشعب نيز با انتقاد از مواضع مصر در خصوص جرياني كه امنيت ملي عربي به رهبري عربستان، ترامپ و اسراييل ناميده مي‌شود گفت: مواضع مصر در قبال اين جريان شرم‌آور است، تنها دليل اين اتحاد ننگين مقابله با ايران است به همين دليل است كه هر روز حجم مقاله‌ها و يادداشت‌هاي ضد ايراني در رسانه‌ها و روزنامه‌هاي مصري بيشتر مي‌شود. مصر به جايي رسيده كه به ابزاري در دست جرياني قرار گرفته است كه با هدايت اسراييل به دنبال جنگ با ايران است، ايراني كه تاكنون به مصر آسيبي نرسانده و گزينه مناسبي براي اتحاد عليه اسراييل به شمار مي‌رود. اعتراف اسراييل به رها‌كردن حق پايان دادن به اشغال قدس و مسجدالاقصي مصر را به اين جايگاه شرم آور رسانده كه در آن ريچارد شير دل (ترامپ) مي‌آيد تا همه اميرزاده‌هاي كوچك را عليه تنها كشوري متحد كند، اينجاست كه فاجعه‌اي بي‌سابقه در جهان رخ مي‌دهد.