برچسب CO2؛ فهمي نادرست از آلودگي هوا
عسگر سرمست| درك نادرست از پديده آلودگي هوا و عوامل ايجادكننده آن منجر به سياستهايي مانند برچسب CO2 براي خودروهاي توليدي ميشود كه هيچ كمكي به رفع اين معضل نميكند. آلودگي هوا امروزه تبديل به يكي از بزرگترين معضلات شهرهاي بزرگ كشور شده است. هرساله با آمدن زمستان و وقوع پديده وارونگي هوا، بسياري به تكاپو ميافتند تا راهحلي براي اين بحران پيدا كنند، اما با آمدن بهار و بهبود وضعيت هوا دوباره همهچيز فراموش ميشود. اما براي پيدا كردن راهحل مشكل بايد ديد منابع آلاينده هوا چه گازهايي هستند و منابع توليد آنها كدام است. بر اساس يكي از پژوهشهاي صورت گرفته توسط محققان دانشگاه تهران كه در دومين همايش ملي مديريت آلودگي هوا و صدا در دانشگاه صنعتي شريف ارايه شد؛ گازهاي مونوكسيدكربن (CO)، دياكسيدگوگرد (SO2)، اكسيدهاي ازت (NOx) و ذرات ريز (PM) مهمترين آلايندههاي هواي تهران ارزيابي شدهاند.
بر اساس نتايج اين تحقيق مونوكسيد كربن با 1/1 ميليون تن در سال 90 با سهم 64 درصدي بيشترين نقش را در ميان 4 آلاينده مهم شهر تهران داشته است. ارزيابيهاي صورت گرفته در اين كار پژوهشي نشان ميدهد مجموع خسارات حاصل از انتشار مونوكسيد كربن در شهر تهران تنها در سال 90 بالغ بر 167 ميليارد تومان بوده است. از سويي برخلاف بسياري از تصورها، دياكسيدكربن كه تنها يك اتم اكسيژن بيشتر از مونوكسيد كربن دارد، جزو آلايندههاي هوا نيست و بر اساس نظريهاي تاييد نشده تنها ممكن است موجب گرم شدن كره زمين شود.
در فرآيند احتراق سوخت، در صورتي كه احتراق به شكل كامل رخ دهد تنها دياكسيد كربن و بخار آب توليد ميشود و در صورت احتراق ناقص، آلايندههاي هوا مانند مونوكسيد كربن توليد خواهند شد. به عبارتي ديگر دياكسيدكربن نهتنها موجب آلودگي هوا نميشود بلكه توليد بيشتر آن در فرآيند سوختن به معني توليد كمتر آلايندههاي هواست. اين در حالي است كه در كشور ايران و طي طرح برچسب سوخت خودروها كه هدف از آن نمايش استانداردهاي مصرف سوخت خودرو بود، دياكسيد كربن به عنوان مهمترين آلاينده هوا معرفي شد. در قسمت انتهايي اين برچسب ميزان توليد دياكسيدكربن خودرو به مسافت طي شده نمايش داده شده است تا مردم در هنگام خريد، خودرويي را خريداري كنند كه دياكسيدكربن كمتري توليد ميكند، غافل از اينكه معيار معرفي شده هيچ ارتباطي با آلودگي هوا ندارد و اين انگيزه را در توليدكنندگان ايجاد ميكند تا خودروهاي آلايندهتري توليد كنند.