هشدار سناتورهاي امريكايي از كابل به ترامپ
سريعتر سفير تعيين كنيد
گروه ديپلماسي| اوضاع در افغانستان از كنترل نيروهاي بينالمللي حاضر در اين كشور خارج شده است. بالارفتن آمار حملات تروريستي دوباره خاطره روزهاي شوم ناامني در اين كشور را زنده كرده است و اين در حالي است كه دولت جديد در ايالات متحده هنوز سياستهاي خود در افغانستان را مشخص نكرده است. دونالد ترامپ در زمان رقابتهاي انتخاباتي نيز كوچكترين اظهارنظري در مورد مساله افغانستان نكرد و در نخستين تماسهاي تلفني با اشرف غني احمدزي، رييسجمهور افغانستان نيز ترجيح داد كه به بيان كليات و ارايه وعدههاي هميشگي بپردازد. چند روز گذشته اما براي افغانستان و امريكا روزهاي پرحاشيهتري بود. هياتي از سناتورهاي امريكايي به كابل سفر كردند و از همان تريبون به دولت خود در واشنگتن در مورد وضعيت امنيتي در افغانستان هشدار دادند. به گزارش نيويورك تايمز، اين هيات از سناتورهاي امريكايي به ترامپ هشدار دادند كه هرچه سريعتر پستهاي خالي مانده در سفارتخانه و نمايندگيهاي امريكا در افغانستان و همچنين دپارتمانهاي خالي مانده در ساختار وزارت امور خارجه را پر كند چرا كه براي پاسخ دادن به خلأهاي سياسي و نظامي موجود بايد هرچه سريعتر دست به كار شوند. رياست اين هيات امريكايي را جان مك كين، سناتوري از آريزوآنا بر عهده داشت. اين هيات در اظهارات خود دقيقا به همان خلأ نبود سفير ثابت امريكا در افغانستان اشاره كرد. در حال حاضر مسووليت سفارتخانه امريكا در افغانستان با سرپرستي است كه به شكل دايم در سفارتخانه حضور ندارد و درحالي كه بازنشسته شده است در مواقع ضروري و در صورت نياز به افغانستان ميآيد. اين خلأ سياسي در حالي در سفارتخانه امريكا در افغانستان به چشم ميخورد كه دولت مركزي در افغانستان روزهاي بسيار سختي را پشت سر ميگذارد و به زبان ديگري نوعي از توفان امنيتي اين كشور را در برگرفته است. سناتور ليندسي گراهان، جمهوريخواهي از كاروليناي شمالي در نشست خبري كه در كابل داشت در اين خصوص گفت: همه ما ميدانيم كه تنها انداختن بمب از فراز افغانستان نيست كه مسائل و مشكلات را حل ميكند. ركس تيلرسون، وزير خارجه بايد سريعا به افغانستان بيايد. وي در ادامه سخنان خود نبود نيروي ديپلماتيك ثابت در سفارتخانه امريكا در افغانستان را غيرقابل پذيرش خواند و از دولت خواست كه هرچه سريعتر فكري براي اين كرسي خالي بكنند. وي همچنين به كرسيهاي خالي مانده در وزارت امور خارجه امريكا در جايگاههاي حساس و مهمي مانند آسياي جنوبي و مركزي هم اشاره كرد و خواهان تعيين تكليف هرچه سريعتر براي آنها شد.
سناتور شلدون كه يكي از دموكراتهاي هيات اعزامي است نيز تاكيد كرد كه ارتش امريكا نگران مناصب و پستهايي است كه در وزارت امورخارجه خالي ماندهاند. اين مساله و حجم نگرانيهايي كه از آن بروز پيدا كرده نشاندهنده اهميت نقش ارتش ايالات متحده در مسائل فرامرزي است. به همين دليل است كه فرماندهان امريكايي در بسياري از مواقع در پستهاي ديپلماتيك نيز ايفاي نقش دارند. اين نگرانيها در مورد نقش امريكا در افغانستان در حالي مطرح ميشود كه براساس برخي منابع خبري، دونالد ترامپ به زودي خبر افزايش تعداد نيروهاي امريكايي در افغانستان را اعلام خواهد كرد؛ نيروهايي كه به 8800 نيروي امريكايي موجود در افغانستان اضافه خواهند شد. مسووليت اين نيروها نيز آموزش نيروهاي افغان و همچنين شركت در ماموريتهاي ضدتروريستي است. درحالي كه جنگ در افغانستان وارد هفدهمين سال خود شده است وضعيت نياز به نيروهاي خارجي براي تامين امنيت در اين كشور هيچ تغييري نكرده و حتي نسبت به چندسال قبل وخيمتر نيز شده است. با وجود آن كه امريكاييها از تطويل بحران در افغانستان و حضور نيروهاي خود به ستوه آمدهاند اما مقامهاي پنتاگون ميگويند كه استراتژي جديد امنيتي- دفاعي براي افزايش تعداد نيروهاي امريكايي حاضر در افغانستان به معناي مشخص شدن جدول زماني براي حضور نيروهاي امريكايي در اين كشور نيست. اين در حالي است كه افغانستان تا به همين امروز هم به طولانيترين نبرد فرامرزي امريكا تبديل شده است.
سناتور وارن كه دموكراتي از ماساچوست است در اين خصوص ميگويد: صبر سياسي در خانه درمورد تداوم حضور نظامي امريكا در افغانستان به شفافسازي بستگي دارد كه در مورد استراتژي پيش روي خود در افغانستان انجام خواهيم داد. ما به استراتژي در افغانستان نياز داريم كه نقش، اهداف و ابزارهاي ما در اين كشور را مشخص كند و همچنين به شكل شفاف به مردم بگويد كه قرار است از نقطهاي كه امروز در آن قرار داريم به كجا برسيم. تلاشهاي ديپلماتيك امريكا در افغانستان در سالهاي اخير به دليل آمار بالاي ناامنيها در اين كشور و نتايج معكوس گرفتن مورد انتقادهاي جدي قرار گرفته است. بسياري از ديپلماتهايي كه براي ماموريت در افغانستان در اين سالها اعزام شدهاند تنها براي يك دوره يك ساله ماموريت ميآيند و سپس با مشاهده پيچيدگيهاي موجود به سراغ ماموريتهاي ديگر در ساير نقاط ميروند. نگرانيها در مورد وضعيت امريكا در افغانستان در چندماه اخير بيشتر هم شده است چرا كه بسياري از پستها در وزارت امورخارجه امريكا پيرامون منطقه خاورميانه و آسيا خالي مانده است و همزمان كرسيهاي مربوط به امور در افغانستان و پاكستان هم با استقبال كمي از سوي ديپلماتهاي امريكايي روبه رو ميشود. نقش سفير امريكا در افغانستان به خصوص در دو سال اخير بسيار حياتيتر جلوه كرده است چرا كه دولت ائتلاف در اين كشور با ميانجيگريهاي جان كري، وزير خارجه وقت امريكا تشكيل شد. حيات اين دولت با ساختار فعلي نيز به مشاورههاي دايمي امريكا نيازمند است. در جريان يكي از بحرانهاي داخلي به وجود آمده ميان اشرف غني و عبدالله عبدالله در سال 2016 ميلادي، سفير سابق امريكا در افغانستان هر روز با دو طرف ديدار ميكرد و تلاش بسياري براي ممانعت از هم پاشيده شدن شاكله ائتلاف در افغانستان كرد. در چندماه اخير اما فشارهاي سياسي بر دولت در افغانستان بيشتر شده است چرا كه وضعيت امنيتي در اين كشور بسيار متشنج است و حتي در جريان اعتراضهاي اخير مردمي به ناآراميها چند معترض نيز مقابل كاخ رياستجمهوري به ضرب گلوله نيروهاي امنيتي كشته شدند. دولت ائتلافي در افغانستان در حال حاضر با مشكلات بسياري دست و پنجه نرم ميكند و سه حزب سياسي در اين كشور اخيرا براي مبارزه با اين دولت اعلام ائتلاف و اتحاد كردهاند. بزرگترين انتقادي كه در داخل بر دولت اشرف غني وارد است، مساله انحصار قدرت در كاخ رياستجمهوري و تنگتر كردن حلقه فعالان در ساختار دولتي است.