پايان نشست آستانه بدون دستاورد ملموس

گروه ديپلماسي| باز هم آستانه و باز هم ديدارهاي دو و چندجانبه هيات‌هاي اصلي مذاكراتي شامل ايران، روسيه، تركيه به اضافه جريان معارضه سوري و همچنين اعضاي ناظر از كشورهاي مختلف. آستانه 5 در حالي برگزار شد كه تلاش‌هاي بازيگران مختلف منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي در سوريه براي بازپس گرفتن مواضع داعش شدت گرفته است. بشار جعفري، رييس هيات اعزامي دولت سوريه، حسين جابري‌انصاري، معاون عربي و آفريقاي وزارت امور خارجه و رييس هيات ايران، الكساندر لاورنتيف، رييس هيات روسيه در دو روز گذشته چندبار با هم ديدارهاي دو و چندجانبه را پيش بردند؛ ديدارهايي كه به يك نشست عمومي در عصر روز گذشته منتهي شد. در پنجمين دور از رايزني‌هاي آستانه تمركز بحث‌ها روي تثبيت آتش‌بس، چند و چون مديريت مناطق كاهش تنش و نحوه استقرار نيروهاي ناظر بود. با توجه به اينكه ايران و روسيه مسووليت ضمانت آتش‌بس و مذاكره با دولت سوريه را بر عهده دارند ميزان رايزني‌هاي هيات‌هاي دو طرف با يكديگر نيز بيش از سايرين بود. برهمين اساس روز گذشته هيات ايراني و روس براي دومين بار در دو روز مذاكرات با هم ديدار كردند. حسين جابري‌انصاري و الكساندر لاورنتيف در اين ديدار روند مباحث و توافقات كارشناسي براي مشخص كردن حدود نواحي كاهش تنش را مورد بررسي قرار دادند و در خصوص نحوه پيشبرد مذاكرات و ملاحظات سياسي و عملياتي موجود پيرامون فعاليت‌هاي مرتبط با كاهش تنش تبادل نظر كردند.
نشست آستانه در حالي روز گذشته با برگزاري نشست عمومي به پايان رسيد كه درست مانند هميشه يكي از پرحاشيه‌ترين نشست‌ها بود. شايد بتوان گفت كه ملموس‌ترين دستاورد اين نشست، توافق بر سر برگزاري اجلاس آتي كارشناسي روند آستانه در تاريخ اول و دوم آگوست برابر با 10 و 11 مرداد و دور ششم كنفرانس آستانه در هفته آخر آگوست 2017 برابر با هفته اول شهريور 96 در آستانه بود. همچنين براساس متن بيانيه‌اي كه رويترز آن را منتشر كرد، ايران، روسيه و تركيه اعلام كردند كه كارگروهي براي نهايي‌سازي ايجاد مناطق كاهش تنش در سوريه تشكيل داده‌اند. بنا بر ادعاي مطرح شده در گزارش رويترز اين به آن معني است كه تهران، مسكو و آنكارا نتوانسته‌اند در اين هفته بر سر همه جزييات توافق كنند. اين خبرها در حالي با پايان نشست آستانه منتشر شده است كه سرگئي لاوروف، وزير خارجه روسيه پيش‌تر ابراز اميدواري كرده بود كه طرف‌ها در نشست آستانه 5 بر سر قرارداد نهايي تعيين مرزهاي مناطق كاهش تنش به يك توافق دست يابند. برخي از رسانه‌هاي خبري مانند اسپوتنيك نيز گزارش داده‌اند كه هيچ سندي در نشست آستانه به امضا نرسيده است و به نوعي با اين خبررساني از عدم موفقيت چندان اين نشست سخن گفته‌اند. درحالي كه به نظر مي‌رسيد دستاوردهاي نشست آستانه بيش از اين باشد اما هيات سوريه تقصيرها را برگردن تركيه مي‌اندازد. به گزارش اسپوتنيك، هيات دولت سوريه كه مي‌گويد كه تمام طرف‌ها نگاه مثبتي به اسناد داشتند، جز تركيه. كشوري كه به نظر مي‌رسد تمايل چنداني به پيشرفت سريع مذاكرات آستانه ندارد.
بشار جعفري در اين خصوص مي‌گويد: نتيجه رايزني‌ها بسيار معتدل بود و همه طرف‌ها نگاه بسيار مثبتي داشتند اما اين مساله در مورد هيات تركيه مصداق نداشت. اين رويكرد نشان مي‌دهد كه سياست‌هاي تركيه در مقابل روند آستانه بسيار منفي است. اين نگاه منفي هم بر نتيجه نشست آستانه 5 تاثيرگذاشت.
در حالي كه مي‌توان گفت نشست آستانه دستاورد ميداني چنداني نداشته است اما روسيه مي‌گويد كه سربازان خود را در مناطق كاهش تنش پس از پاياني شدن توافق پيرامون چند و چون اين مناطق، مستقر خواهد كرد. البته روس‌ها زماني از اين نقشه سخن گفته بودند كه پيش‌بيني مي‌شد سند مربوط به مناطق كاهش تنش در پايان نشست آستانه 5 امضا شود كه چنين مساله‌اي محقق نشد. كش و قوس‌ها در مورد مناطق كاهش تنش در حالي ادامه دارد كه روسيه، ايران و تركيه در ماه مه در مورد مناطق كاهش تنش به نتيجه رسيده بودند. مناطقي كه مي‌تواند به بازگشت صلح و آرامش گام به گام به سوريه كمك كند.