دولت دستنشانده امارات در يمن
يسرا بخاخ
در حالي كه بيش از دو سال از جنگ كشورهاي عربي به سركردگي عربستان و امارات عليه يمن ميگذرد، در اقدامي جديد براي دخالت در امور داخلي اين كشور و تصميمگيري به جاي مردم يمن، امارات و عربستان ميخواهند احمد صالح، پسر علي عبدالله صالح رييسجمهور پيشين اين كشور را به قدرت برسانند. پايگاه خبري الخليجالجديد در گزارشي نوشته كه مسوولاني از سازمان اطلاعات عربستان اخيرا با پسر صالح كه در امارات اقامت دارد ديدارهايي در اين خصوص داشتهاند. بر اساس اين گزارش محمد بن زايد وليعهد ابوظبي يكي از افرادي است كه علاقه دارد عبدربه منصور هادي رييسجمهور مستعفي يمن كه مورد حمايت عربستان است و دولتي با حمايت رياض تشكيل داده، بركنار شود به همين دليل تلاش ميكند با مطرح كردن پسر علي عبدالله صالح به مقصود خود برسد. با وجود اينكه بعد از حمله عربستان به يمن علي عبدالله صالح، رييس كنگره مردمي يمن با گروه انصارالله در يك ائتلاف عليه عربستان و امارات قرار گرفته منابع آگاه گزارش دادهاند كه عربستان مواضع خود را در خصوص علي عبدالله صالح تغيير داده و به دنبال رسيدن به تفاهماتي با اوست. بر همين اساس احمد العسيري كه گفته ميشود دست راست محمد بن سلمان، وليعهد عربستان است و مرد دوم سازمان اطلاعات اين كشور به شمار ميرود روز 27 ژوئن در ابوظبي با احمد صالح، پسر علي عبدالله صالح ديدار كرده است. الخليجالجديد گزارش داد كه ابوظبي احمد صالح را انتخاب كرده تا گفتوگوها و مذاكرات لازم در صنعا براي تشكيل دولت جديدي در يمن را به عهده بگيرد و در عين حال پدر او علي عبدالله صالح اخيرا در تلاش بوده تا به ائتلاف عربي ضد يمن نزديك شود به همين دليل يوسف الفيشي، نماينده ويژه خودش را به عربستان فرستاده كه بعد از ديدار مسوولان سعودي در رياض براي گفتوگو و مذاكرات بيشتر به ظهران در شرق عربستان اعزام شده است. احمد صالح كه در دوران رياستجمهوري پدرش فرماندهي گارد رياستجمهوري يمن و سفير يمن در امارات را در كارنامه خود دارد در سال 2015 از مقام خود بركنار شد. بر اساس اين گزارش از زماني كه محمدبن سلمان به عنوان وليعهد در عربستان انتخاب شده است رياض نسبت به بازگشت قدرت به خانوده علي عبدالله صالح در يمن خوشبين شده است و در همين راستا طحنون بن زايد آل نهيان، مشاور امنيت ملي دولت امارات بن سلمان را قانع كرده تا دست از حمايت از عبدربه منصور هادي، رييسجمهور مستعفي يمن بردارد و اجازه بدهد ابوظبي دولتي كه خود ميپسندد را در يمن روي كار بياورد؛ به اين ترتيب احتمال دارد اين مساله به بازگشت خالد بحاح، نخستوزير پيشين يمن كه هادي او را در سال 2016 بركنار كرده بود منجر شود. اين مساله چندان هم دور از انتظار به نظر نميرسد زيرا 27 ژوئن گذشته خالد بحاح در يك جت خصوصي با محمد بن سلمان ديدار كرده و پيش از آن نيز در نشستهاي سران جداييطلب جنوب يمن در رياض و ابوظبي ديدار كرده است. خالد بحاح كه به دنبال به دست گرفتن نخستوزيري در دولت پيش روي تحت حمايت عربستان و امارات در يمن است در رياض با حيدر ابوبكر العطاس، نخستوزير پيشين يمن در دوران علي عبدالله صالح ديدار كرده است، العطاس يكي از تاثيرگذارترين چهرههاي سياسي در بندر عدن به شمار ميرود. بحاح همچنين با عيدروس الزبيدي كه يكي از رهبران جريان جداييطلب جنوب يمن به شمار ميرود ديدار كرده است. الزبيدي در 11 مه گذشته شوراي انتقالي جنوب يمن را به عنوان حاكميت جايگزين دولت مستعفي يمن تشكيل داد كه تحت اشراف و حمايت كامل امارات صورت گرفت. نخست وزير پيشين يمن در ابوظبي با هاني بن بريك، وزير مشاور پيشين دولت يمن در حضرموت ديدار كرده است، بن بريك، مشاور امنيتي شوراي انتقالي جنوبي يمن است. با وجود تحركات گسترده و معلومالحال امارات براي تجزيه يمن، عبدربه منصور هادي كه تا چندي پيش از حمايت تمام قد ابوظبي و امارات براي به دست گرفتن قدرت در يمن بهره ميبرد تاجايي كه جنگ دوساله عليه يمن به تعبير عربستان و امارات در پاسخ به درخواست منصور هادي صورت گرفته، در برابر اقدامات امارات براي تشكيل دولت در يمن سكوت نكرده و تلاش كرده با مانورهاي سياسي امارات مقابله كند تا به نوعي طرح سقوط خود را خنثي كند. بر اساس اين گزارش رييسجمهور مستعفي يمن در 29 ژوئن با صدور فرماني سه تن از استاندارهاي استانهاي جنوبي يمن (حضرموت، شبوه و ارخبيل سقطري) را كه همه از افراد نزديك به امارات به شمار ميروند را بركنار كرد و در اقدامي غافلگيرانه پيش از صدور اين فرمان عربستان را در جريان اين اقدام نگذاشته بود. بر اساس اين گزارش ناصر عبدربه منصور هادي پسر رييسجمهور مستعفي يمن كه فرماندهي نيروهاي گارد رياستجمهوري در عدن را به عهده دارد، اطلاعات مربوط به طرح امارات براي بركناري هادي را به او منتقل كرده است. در ادامه تنشهاي سياسي در جنوب يمن كه بخشي از آن در كنترل شبهنظاميان وابسته به هادي و بخشي در كنترل گروههاي تروريستي مانند القاعده است، فضاي امنيتي اين منطقه بهشدت وخيم شده است. در همين راستا دولت مستعفي يمن نسبت به احتمال وقوع حملات خونين ميان گروههاي جنوبي هشدار داده است. در حالي كه عيدروس الزبيدي، استاندار پيشين عدن تلاش ميكند تجمعي در سالروز جنگ تابستان 1994 در يمن برگزار كند و در عين حال براي شوراي انتقالي جنوب يمن مشروعيتي دست و پا كند، احمد عبيد بن دغر، نخست وزير عبدربه منصور هادي پيشتر هشدار داده بود كه اين تجمع در عدن يك پروژه احمقانه است آن هم در شرايطي كه نيروهاي انصارالله و نيروهاي علي عبدالله صالح تنها در 150 كيلومتري عدن قرار دارند. با اين حال او اعلام كرده كه از نيروهاي امنيتي عدن كه تحت فرمان هادي هستند خواسته تا امنيت تجمع حاميان شوراي انتقالي جنوب يمن را تامين كنند و مدعي شده كه بر اساس قانون اساسي همه در يمن حق برابري براي آزادي بيان و اظهارنظر مسالمتآميز دارند و مسوولان كشور بايد امنيت شهروندان و تجمعهاي مسالمت آميز را تامين كنند. اين ادعاي بن دغر در حالي مطرح ميشود كه بر اساس گزارشهاي سازمان بهداشت جهاني و در نتيجه جنگ عربستان عليه يمن كه با همدستي دولت عبدربه منصور هادي صورت گرفته است، دستكم 1600 نفر در پي ابتلا به وبا در يمن جان باختهاند. اين در حالي است كه هزاران شهروند يمني ديگر در طول 2 سال گذشته در جنگ عربستان و امارات عليه يمن كشته و زخمي شده و هزاران تن ديگر از خانه و شهرهاي خود آواره شدهاند.