سرمقاله نيويورك تايمز:
پيش از آنكه توافق را پاره كنيد...
مخالفان توافق هستهاي با ايران معمولا گلايه ميكنند كه اين توافق راههاي متفاوتي را كه ايران به واسطه آنها بر نفوذ خود ميافزايد و همچنين فعاليتهاي بيثباتكننده تهران در منطقه خاورميانه را تحتالشعاع قرارنداده است.
نگرانيهايي از اين دست به هيچوجه نميتواند دليلي براي برهم زدن توافق باشد. اين در حالي است كه رييسجمهور دونالد ترامپ و برخي از اعضاي دولت وي سرسختانه تلاش ميكنند دست به چنين كاري بزنند و بدون در اختيار داشتن هيچ گونه مدرك معتبري ادعا كنند كه ايران در حال نقض توافق هستهاي است. منتقدان توافق هستهاي عمدتا اين مساله را فراموش ميكنند كه توافق هستهاي بايد مانع از اين ميشد كه ايران سلاح هستهاي توليد كند.
اصليترين و حياتيترين هدف اين توافق همين بود. منتقدان اين مساله را فراموش كردهاند كه اين توافق در حال جواب دادن است به گونهاي كه آژانس بينالمللي انرژي اتمي كه بر فعاليتهاي ايران نظارت دارد نيز پايبندي ايران به توافق هستهاي را تاييد كرده است. حتي وزارت امور خارجه دولت ترامپ هم بر پايبندي ايران صحه گذاشته است.
بايد چالشهايي را تصور كرد كه اگر اين توافق هستهاي وجود نداشت امريكا با آن روبه رو بود. بايد هم با ايران و هم با كره شمالي هستهاي دست و پنجه نرم ميكرد. البته كه ميان پيونگ يانگ و تهران تفاوت وجود دارد چرا كه كره شمالي كه اين روزها ميزبان تهديدهاي رييسجمهور امريكا است در حال حاضر 20 يا شايد هم بيشتر سلاح هستهاي در اختيار دارد و اين در حالي است كه ايران چنين تسليحاتي ندارد و شايد هم بتوان گفت كه برجام برنامه هستهاي ايران را براي چندسال پيش رو به خوبي محدود كرده است.
به نظر ميرسد كه وقت آن فرارسيده كه امريكا در مورد نگرانيهايش از ايران سوژه هستهاي را به حاشيه رانده و بيشتر به مساله فعاليتهاي غيرهستهاي ايران متمركز شود. پادشاهينشينهاي سني در منطقه اين ترس و واهمه را دارند كه ايران به دنبال ترويج هلال شيعي در منطقه باشد. البته كه ايران در حال توسعه نفوذ خود است اما نبايد فراموش كرد كه همه اينها را ميتوان نتيجه حمله امريكا به عراق در سال 2003 ميلادي دانست.
ايران در سوريه، يمن و لبنان هم حضور دارد و اخيرا اخباري هم در مورد توسعه نقش ايران در افغانستان به گوش رسيده است. علاوه بر اين فعاليتهاي منطقهاي، ماجراي آزمايش موشكهاي ايران هم وجود دارد كه امريكا بايد آن را تعقيب كند. دولت ترامپ همچنان روي استراتژياش در مورد ايران فكر ميكند با اين وجود ترامپ و همراهان وي در دولت چند كارت محدود را براي در حاشيه قراردادن ايران روي ميز گذاشتهاند: حمايت از تحريمهاي جديد و سنگين كه دليل آن ميتواند فعاليتهاي منطقهاي و آزمايشهاي موشكي ايران باشد. همكاري با كشورهاي سني منطقه و البته اسراييل براي در گوشه نگاه داشتن ايران.
با اين وجود بايد متوجه بود كه ايران تنها نيروي بيثباتكننده در منطقه نيست و خصومتورزي بيحد و حصر با اين كشور هم نميتواند پاسخ مناسبي باشد. واشنگتن حتي در جريان سالهاي جنگ سرد نيز با مسكو در تماس بود. ايران و امريكا از سال 1979 با هم هيچ گونه ارتباطي نداشتند تا اينكه درجريان مذاكرات هستهاي وزراي امور خارجه دو كشور جان كري و محمدجواد ظريف با هم كانال گفتوگوهاي ديپلماتيك را راهاندازي كردند. دولت ترامپ به جاي استفاده از آن كانال و قرار دادن آن بهعنوان يك بستر مناسب مسير ديگري را طي ميكند و ركس تيلرسون، وزير خارجه وي حتي از ديدار با ايرانيها نيز سرباز ميزند. يك سياست خلاقانهتر ديگر ميتواند آن كانال ديپلماتيك به وجود آمده با ايران را پيش از آنكه بحران در سوريه، عراق، يمن و افغانستان وسيعتر شود، احيا كند.
زمينه براي همكاري تهران و واشنگتن وجود دارد. ايران پس از حمله امريكا به افغانستان در سال 2001 ميلادي به اين كشور براي بيرون راندن طالبان و پس از آن هم در سال 2014 به واشنگتن براي تشكيل دولت وحدت ملي كمك كرد. اكنون نيز ميتوان از ايران براي تحت فشار قراردادن طالبان براي نشستن پشت ميز مذاكره استفاده كرد.
حضور ايران در عراق براي مبارزه با داعش نيز سودمند بود. ايران براي آنكه از سوي سايرين ناديده گرفته شود، بسيار وسيع است. اگر واشنگتن آنگونه كه برخي مقامهاي امريكايي ميگويند سياست تغيير نظام در ايران را دنبال كند، ريسك چنين اقدامي بسيار بالا خواهد بود. در ايران جمعيتي 80 ميليون نفري وجود دارد كه اغلب آنها جوان هستند و ايرانيها در چندسال اخير هم با انتخابهاي خود نشان دادهاند كه به دنبال دولت معتدل و ميانهرو و اصلاحطلب هستند.
در حال حاضر امريكا بايد با توجه به فعاليتهاي رقباي خود يعني چين و روسيه در ايران، مسير تعامل با تهران را در پيش بگيرد و از هرگونه تنش با تهران پرهيز كند.
توضيح: انتشار ترجمه اين مطلب در اعتماد به معناي تاييد محتواي آن نيست و صرفا براي آشنايي مخاطب با نگاه تحليلگران امريكايي منتشر شده است.