هجدهمين جشنواره نمايشهاي آييني - سنتي در گام پاياني
شفيعي: نهاد دانشگاه كم فروغ است
بابك احمدي
هجدهمين جشنواره نمايشهاي آييني- سنتي در حالي به گام پاياني رسيد كه خواسته هنرمندان و فعالان اين عرصه مبني بر توجه بيشتر نهادهاي دانشگاهي به اين رشته اينبار از سوي مديركل هنرهاي نمايشي تكرار شد. مهدي شفيعي كه براي رونمايي از چند عنوان كتاب تاليفي و پژوهشي درباره نمايشهاي آييني - سنتي به سالن مشاهير مجموعه تئاترشهر آمده بود پيش از طرح مسائل موجود در حوزه دانشگاهي خواستار گستردهتر شدن فعاليت محققان عرصه نمايشهاي آييني - سنتي شد. «نبايد فقط شاهد چاپ كتاب از چند پژوهشگر باشيم بلكه اين فضا بايد گسترش يابد و تمامي هنرمندان پژوهشگر اين فرصت را پيدا كنند تا اثر خود را چاپ كنند. همانگونه كه از هنرمند 5 تا 85 ساله در جشنواره نمايش اجرا ميكند، در حوزه پژوهش نيز بايد اين دايره گسترش يابد.» مديركل هنرهاي نمايشي در ادامه به گلايه از كمكاري دانشگاهها پرداخت و اين پرسش را مطرح كرد كه چرا نهادهاي علمي ما در حوزه پژوهش فعال نيستند؟ «كانون نمايشهاي آييني - سنتي فعاليتهاي تاثيرگذار و درخشاني دارد. كانون بايد دايره حوزه تحقيق و پژوهش را گسترش دهد و با دانشگاه ارتباط مستمري داشته باشد. به ويژه در فاصله دو سال بين جشنواره به مباحث پژوهشي، تحقيقي و آموزشي بپردازد.» مباحثي كه داود فتحعلي بيگي، دبير جشنواره نيز همواره به آنها تاكيد داشته و اتفاقا در مقاطعي از وزارت علوم به دليل ناديده گرفتن تدوين سرفصلهاي متناسب با اين رشته براي دانشجويان گلايه كرده است: «در شرايطي كه هيچ دانشگاهي به ما لبيك نگفت و حتي سازمان ميراث فرهنگي كه آموزشگاه و دانشكده دارد و همه هنرهاي سنتي را آموزش ميدهد به اندازه يك برگ كاغذ براي مشاركت با اين جشنواره پيشقدم نشد. چرا وزارت علوم نبايد يك رشته براي اينگونه نمايشها داير كند؟» گرچه مديركل هنرهاي نمايشي در اين نشست تاكيد كرد رونمايي از آثار تاليفي و پژوهشي نبايد به هر دو سال يك بار و زمان برگزاري جشنواره منحصر شود. گرچه مديركل هنرهاي نمايشي نشان داد تمام قد پاي حفظ و گسترش اين هنر ايستاده و از فراهم آوردن هيچ امكاني فروگذار نميكند. «با تامين بودجه مورد نياز پژوهشگران از اين فعاليت ارزشمند حمايت ميكنيم تا در طول سال استمرار داشته باشد.» او همچنين پيشنهاد داد «موقعيتي فراهم شود تا كتابهايي كه توسط ديگر انتشارات در حوزه نمايشهاي آييني - سنتي به چاپ ميرسند نيز رونمايي و معرفي شوند.» شفيعي به آرزوي محمدحسين ناصربخت، قائممقام دبير جشنواره مبني بر تاسيس پژوهشكده آييني - سنتي نيز اشاره كرد. «دبيرخانه كانون نمايشهاي آييني - سنتي داير است و اين آرزو خيلي دور از دسترس نيست. وظيفه كانون همين است كه بسياري از مباحث انتشارات را مديريت كند و پيگير آن باشد. برگزاري جشنواره آييني- سنتي نيز يكي از مهمترين وظايف كانون است. اگر اين جشنواره برگزار نميشد بسياري از فعالاني كه در حال حاضر ميشناسيم و تجربيات خود را به نسل آينده انتقال ميدهند، ناشناس مانده بودند.» رويكرد پژوهشي به نمايشهاي موجود در جدول اجراهاي چند دوره گذشته نمايشهاي آييني- سنتي اتفاق مباركي است كه با حضور فتحعلي بيگي و ناصربخت رخ داده و چنان كه در نمايشهاي روي صحنه اين دوره نيز مشاهده شد اكثر نمايشها پايه و ريشهاي مبتني بر پژوهش داشتند. امسال هشت كتاب ازجمله «فهرست دستنويسهاي مذهبي ايران در واتيكان»، «مجموعه مقالات چهارمين سمينار جشنواره»، «فرهنگ لغات نمايشهاي آييني و سنتي»، «بازينامه 4»، «دفتر پژوهشي 3» و غيره در اختيار علاقهمندان قرار گرفت.