رييس سازمان برنامه و بودجه اعلام كرد
تجهيز منابع براي ايجاد يكميليون شغل
وزير كار: 3/3 ميليون بيكار در كشور داريم
گروه اقتصادي
رييس سازمان برنامه: براي يك ميليون شغل منابع تجهيز كردهايم. با اين اوصاف بيكاري با گستردگي 2/2 ميليون نفر هنوز معضل بزرگي براي اقتصاد ايران است. فرض وجود معضل دو ميليون بيكار در شرايطي است كه در طول پنج سال كه يك ميليون شغل قرار است ايجاد شود و البته بر جمعيت بيكاران افزوده نشود كه البته با عنايت به خيل عظيم دانشجويان تازه از راه رسيده اين فرض بعيد به نظر ميرسد. حالا خبر ميرسد كه دولت منابعي را براي ايجاد يك ميليون فرصت شغلي تجهيز كرده است. اين خبر را محمدباقر نوبخت، رييس سازمان برنامه و بودجه در مراسم آغاز اجراي دو برنامه ايجاد اشتغال برنامه فراگير اشتغال 96 اعلام كرده است. آن طور كه نوبخت گفته، طبق قانون برنامه 955 هزار فرصت شغلي درسال بايد ايجاد شود؛ دولت براي ايجاد يك ميليون فرصت شغلي خود را آماده و تجهيز ميكند تا برنامه پيشنهادي رييسجمهور هنگام انتخابات تحقق يابد.
هدف يك ميليون شغلي را وقتي با عدد پنج ميليون بيكاري كه بنا بر تاكيد خود مسوولان وزارت كار قرار است به اين بازار اضافه شود، مقايسه ميكنيم، تفاوت واقعيت تا اهداف به خوبي قابل درك خواهد بود. بر اين اساس حتي با ايجاد يك ميليون شغل وعده داده شده نيز همچنان معضل بيكاري بحران اصلي كشور خواهد ماند. در سه سال گذشته دولت طرحهاي مختلفي مانند تكاپو، حركت، مشاغل روستايي و... را براي اجرا ابلاغ كرد. با اين وجود بيكاري هنوز تكان نخورده است.
دو نوع تسهيلات براي ايجاد مشاغل پرداخت ميشود
قرار است دولت براي ايجاد مشاغل جديد تسهيلات به كارفرما بدهد. دو نوع تسهيلات نيز در نظر گرفته شده است اما اينكه چه تضميني وجود دارد اين تسهيلات منجر به فرصت شغلي شود و به چالههاي ديگر نرود، موضوعي است كه درباره آن هنوز صحبتي نشده است. نوبخت در اين خصوص با اشاره به اينكه دو نوع تسهيلات براي اشتغال پيشبيني شده است، گفت: بخشي از اين منابع براي سرمايه در گردش بوده كه مدت بازپرداخت آن يك تا 2 سال است و همچنين براي سرمايه ثابت زمان آن بيش از 5 سال خواهد بود.
رييس سازمان برنامه و بودجه با بيان اينكه رشد مثبت اقتصادي سه ماهه نخست سال منجر به ايجاد ۷۰۳ هزار فرصت شغلي جديد شده است، گفت: تا اواسط شهريور امسال ۲۴ هزار و ۹۰۰ واحد توليدي از ۱۷ هزار و ۹۰۰ ميليارد تسهيلات برخوردار شدند. نوبخت گفت: تامين مالي اشتغال فراگير با كمك نظام بانكي در حد 20هزار ميليارد تومان تسهيلات عملياتي خواهد شد و قسمتهايي كه از طريق يارانه صورت ميگيرد از طريق سازمان برنامه و بودجه انجام ميشود. وي افزود: برهمين اساس روز گذشته در حد 100 ميليارد تومان تزريق منابع صورت گرفته است. رييس سازمان برنامه و بودجه با بيان اينكه براي ايجاد اشتغال روستايي و عشايري معادل 5 هزار ميليارد تومان از طريق صندوق توسعه و 5 هزار ميليارد تومان از طريق نظام بانكي تامين خواهد شد، گفت: نظام بانكي مجموعا 25 هزار ميليارد تومان تسهيلات در دو طرح اشتغالزايي روستايي و اشتغالزايي فراگير پرداخت خواهد كرد. نوبخت افزود: براي دو طرح عام و خاص مذكور 30 هزار ميليارد تومان منابع تزريق ميشود و 1500 ميليارد تومان از طريق خزانه و بودجه عمومي براي بخش يارانهها تخصيص خواهد يافت.
وي گفت: در طرح اشتغال روستايي منابع صندوق توسعه ملي با نرخ سود صفر و منابع بانكي با نرخ سود 18درصد ارايه ميشود به اين ترتيب نرخ تسهيلات 9 درصد است. اين در حالي است كه قانون نرخ سود اين تسهيلات را 6 درصد در نظر گرفته است و به اين ترتيب 3 درصد سود اضافهتر از طريق سازمان برنامه و بودجه پرداخت خواهد شد.
رييس سازمان برنامه و بودجه با بيان اينكه سال قبل مقرر شد به 7500 واحد توليدي 16 هزار ميليارد تومان تسهيلات تخصيص يابد، گفت: طرح دوم حمايت از واحدهاي توليدي تخصيص 37 هزار و 500 ميليارد از اعتبارات تملك دارايي سرمايهاي از طريق طرحهاي دولتي عمراني از طريق خزانه بوده است. نوبخت افزود: در طرح اول به 24 هزار و 900 واحد حدود 17 هزار و 900 ميليارد تومان پرداخت شده و در طرح دوم نيز حدود 40 هزار ميليارد تومان تخصيص يافته است.
۶۰۰ هزار شغل در سال كسري داريم
در بهترين حالت رشد اقتصادي ميتواند 400 هزار شغل ايجاد كند و بنابراين 600 هزار شغل در سال كسري داريم. اين را هم وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي اشاره كرد و گفت: در كشورهاي ديگر بين يك تا دو درصد جيديپي براي مداخله در بازار كار تزريق ميشود. ما نيز در ايران براي نخستينبار در بودجهريزي كشور به عرضه نيروي كار توجه كرديم. علي ربيعي در اين مراسم اظهار كرد: در حال حاضر 3/3 ميليون بيكار در كشور داريم كه بايد براي يك ميليون نفر ورودي جديد نيز اشتغال ايجاد كنيم و اين كار براي اقتصادهاي بزرگ جهان با رشد 6 درصد هم بسيار سخت به دست ميآيد. امروز ديگر سياستهاي مبتني بر رشد پاسخگو نيست و حتي اگر به طور مداوم رشدهاي 7 درصدي داشته باشيم بايد اذعان كرد كه اين رشدها تاثير چنداني در اشتغال ندارد. ربيعي ادامه داد: امروز يك درصد رشد ديگر 100 هزار شغل ايجاد نميكند چرا كه هزينه ايجاد شغل در صنايع بسيار بالاست؛ به عنوان مثال براي ايجاد شغل در صنعت نفت 10 ميليارد تومان، در صنعت پتروشيمي 3 ميليارد تومان، در صنعت لاستيك 800 ميليون تومان و در صنعت فولاد 700 ميليون تومان نياز است. وزير كار و رفاه اجتماعي با بيان اينكه در بهترين حالت رشد اقتصادي ميتواند 400 هزار شغل ايجاد كند و بنابراين 600 هزار شغل در سال كسري داريم، گفت: با پيگيريهاي دكتر روحاني برنامه رشد فراگير با برنامه اشتغال خصلت ضدفقر در دولت ارايه شده است. ربيعي افزود: بايد روي رستهشغلهايي كه پركشش هستند سرمايهگذاري كنيم تا كيفيت اشتغالزايي را افزايش دهيم.
واريز نخستين منابع طرح بهكارگيري 120 هزار كارورز
ربيعي با بيان اينكه هدف دولت اين است كه توسعه متوازن در روستاهاي كشور ايجاد كند، گفت: در حال حاضر مهمترين بحث ما كارورزي است و نخستين منابع آن نيز ديشب واريز شده است و به سرعت 120 هزار كارورز، جذب خواهند شد كه با پولي كه ديروز واريز شده است، طرح كارورزي جنبه اجرايي و عملي به خود گرفته است.
پرداخت ۱۰هزار ميليارد تومان وام
همچنين معاون سازمان برنامه و بودجه با بيان اينكه ۵ هزار ميليارد تومان از صندوق توسعه ملي با نرخ سود صفردرصد در اختيار بانكها قرار ميگيرد، گفت: بانكها نيز همين ميزان منابع را تخصيص خواهند داد. حميد پورمحمدي در مراسم امضاي تفاهمنامه ميان سازمان برنامه و بودجه، بانك مركزي و وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي گفت: دو واحد درصد از نرخ سود به صورت يارانه پرداخت خواهد شد، در عين حال هر استاني كه به دنبال اعتبار بيشتري است، ميتواند شرايط را براي ارزانتر شدن منابع فراهم يابد، ضمن اينكه پرداخت يارانه با پرداخت نخستين قسط وام صورت ميگيرد. وي افزود: اشتغال روستايي و عشايري در دستور كار سازمان برنامه و بودجه قرار گرفته است؛ بر اين اساس قرار است كه از سوي صندوق توسعه ملي وام با بهره صفر درصد در اختيار بانكها قرار گيرد كه معادل همين ۵ هزار ميليارد تومان نيز بانكها منابع اضافه كرده و بنابراين اين اعتبار به 10 هزار ميليارد تومان افزايش مييابد، بنابراين نرخ سود ۹ درصدي براي اعطاي اين وامها اختصاص مييابد. پورمحمدي گفت: همچنين ادارات برنامه و بودجه استانها نيز بايد ۳ درصد يارانه سود را پرداخت كنند، چراكه طبق قانون بايد سود اين وام، ۶ درصد باشد. بنابراين روساي سازمانهاي برنامه و بودجه بايد از محل كمكهاي فني و اعتباري خود، زمينه ساز ارزانتر شدن اين وام را فراهم كنند.
رونمايي از سياست جديد اشتغالزايي دولت
معاون وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي هم به دنبال طرح همه برنامههايي كه از زمان روي كار آمدنش تاكنون مطرح كرده است ديروز هم در اين مراسم باز برنامهاي رونمايي كرد. او از آغاز برنامه دولت براي اشتغالزايي خبر داد و گفت: اشتغال انتخابي، سياست جديد دولت در حوزه اشتغالزايي خواهد بود. عيسي منصوري گفت: اجراي دو برنامه ملي ايجاد اشتغال در دستور كار دولت قرار دارد كه امروز تفاهمنامههاي آن امضا ميشود. وي افزود: از اين پس سياست اشتغال انتخابي در دستور كار دولت قرار خواهد گرفت.
منصوري گفت: مطالعات در سطح كشور انجام شده و پهنهبنديها نيز به صورت كلي انجام شده است؛ به نحوي كه طي چند ماه اخير، ۲۰ تا ۳۰ ميليون تومان با برندهاي خارجي در حوزه پوشاك، قرارداد منعقد شده است. وي افزود: اولويت تامين سرمايه در گردش براي قراردادهاي فروش- خريد در دستور كار قرار گرفته است به نحوي كه اگر قرارداد بسته شده باشد، خريد تجهيزات به عنوان سرمايهگذاري موضوعيت پيدا ميكند و هماهنگي بسيار نزديكي بين برنامه و نظام بانكي وجود دارد. معاون وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي تصريح كرد: سرمايهگذاريهايي با بازدهي زير ۶ ماهه، يكساله و نيمه تمام به ترتيب در اولويتهاي اين برنامه ملي است و براي ۲۰ هزار ميليارد توماني كه به نام اشتغال فراگير از سوي بانك مركزي تخصيص يافته، هفت گام در نظر گرفته شده است. وي افزود: شيوهنامه تخصيص منابع ۲۰ هزار ميليارد توماني تدوين شده كه نخستين مرحله يافتن اولويتهاي استان و سپس احصاي پروژههايي است كه در سطح ملي اولويت دارند. منصوري گفت: سامانه كارا براي اجراي اين طرح طراحي شده است؛ ضمن اينكه بين دو تا ۵ درصد نيز توافق شده ذيل تبصره ۱۸ قانون بودجه سال ۹۶، به طرحهاي اولويتدار يارانه پرداخت ميشود. منصوري گفت: قراردادهاي كارورزان و كارآموزان را بستيم، ولي قبل از ابلاغ رسمي، اجازه نميدهيم كه گامهاي بعدي را برداريم؛ پس در سطح ملي، استان و شهرستان، فرآيند ابلاغ و اعلام اولويتها، دريافت طرحها و تخصيص منابع بانكي، طراحي و اجرايي شده است. وي گفت: به نظر ميرسد كه دو طرح برنامه اشتغال فراگير و طرح اشتغال روستايي در كشور وجود دارد كه مهم آن است كه بپذيريم يك برنامه فراگير اشتغال در كشور داريم و همزمان نميتوان چند سياست اشتغال داشت، قانون ناظر بر بحث 5/1 ميليارد صندوق توسعه ملي نيز بر اين تاكيد دارد كه بر اساس سياستهاي شوراي عالي اشتغال و ستاد فرماندهي اقتصاد مقاومتي كار را طراحي كنيم و پس ما هم تاكيد داريم. معاون وزير كار تصريح كرد: در سال گذشته، يك بسته اشتغال ابلاغ كرديم، اما اكنون نبايد برعكس رفت و چيزي كه ناظر بر پرداخت منابع است، نبايد به برنامه ملي تبديل شود. نگراني ما اين است كه اعوجاج در نرخ سود وامهايي است كه ميخواهيم در اختيار متقاضيان قرار دهيم. وي اظهار داشت: اگر نرخ مصوب ۱۸درصد است، يارانه ۲ تا ۵ درصدي سود پرداخت خواهد شد، ضمن اينكه بايد سامانههايي طراحي شود كه منجر به سردرگمي متقاضيان نشود. منصوري گفت: ارجاع همه بايد به يك برنامه فراگير باشد و بنابراين همه بايد به آن ارجاع كنند.
اجراي طرح اشتغال فراگير با ۲۰ هزار ميليارد تومان تامين مالي
معاون وزير كار از اجراي برنامه فراگير اشتغال ۹۶ خبر داد و گفت: طرح اشتغال فراگير از طريق نظام بانكي و با ۲۰ هزار ميليارد تومان تامين مالي خواهد شد. منصوري گفت: طرح اشتغال فراگير از طريق نظام بانكي و با 20 هزار ميليارد تومان تامين مالي خواهد شد. وي با بيان اينكه 14 طرح در برنامه اشتغال فراگير پوشش خواهد يافت، گفت: اين طرحها شامل سه محور رستههاي فعاليت منتخب مداخلات نهادي و اشتغالزايي با مركزيت نهادهاي غيردولتي است. وي افزود: طرحهايي با سرمايهگذاري زير شش ماه، زير يك سال و ايجادي جديد، در اولويت هستند.
كاسپينيها پاي اشتباه خود
رييس كل بانك مركزي كه ديروز در مراسم آغاز اجراي دو برنامه ايجاد اشتغال برنامه فراگير اشتغال 96 حضور پيدا كرده بود در جمع خبرنگاران براي نخستينبار گفتههايي اعتراضآميز به سپردهگذاران كاسپين بيان كرد. او گفت: من هيچوقت نميرفتم در جايي كه مجوز از بانك مركزي ندارد، سرمايهگذاري كنم؛ ضمن اينكه اگر اشتباهي كردم بايد پاي آنها بايستم. وليالله سيف گفت: تقدم بعدي بانك مركزي در پرداخت سپردهگذاران كاسپين، منوط به بررسي دقيقتر داراييهايي است كه اين موسسات داشتهاند و بايد بررسي مكفي از حجم دقيق منابع و داراييها صورت گيرد؛ اين بررسي است كه به ما ميگويد چه وضعيتي را در پرداخت پيگيري كنيم؛ اين در حالي است كه خوشبختانه مرجع قضايي در اين رابطه فعال است و كار از سوي آن، در حال پيگيري است؛ ضمن اينكه هماهنگي لازم از سوي بانك مركزي با مرجع قضايي در حال انجام است. وي افزود: اقدام بعدي بانك مركزي در پرداخت سپردههاي بالاي 200 ميليون تومان سپرده گذاران كاسپين، منوط به بررسي است. سيف در پاسخ به اين سوال كه اگر شما سپردهگذار كاسپين بوديد، چه ميكرديد؟ گفت: من هيچوقت نميرفتم در جايي كه مجوز از بانك مركزي ندارد، سرمايهگذاري كنم؛ ضمن اينكه اگر اشتباهي كردم بايد پاي آنها بايستم.
او در مورد آخرين وضعيت رتبهبندي نظام بانكي گفت: بانك مركزي دو طرح را در رابطه با رتبهبندي بانكها دارد كه يك طرح، در درون بانك مركزي است كه نتايج آن به بيرون اعلام نميشود و عمق بازرسي و نظارت بانك مركزي بر آن بانك، بر اساس طرح اعلام شده قبلي است. رييس كل بانك مركزي افزود: همچنين در طرح ديگري كه از سوي شركت رتبهبندي ايران در حال انجام است، بانكها با تكيه بر صورتهاي مالي و نسبتهايي كه از آن برداشت ميشود، رتبهبندي ميشوند كه نتايج آن تا پايان مهرماه اعلام ميشود؛ به نحوي كه بانكها از نظر نسبتهاي دارايي- بدهي، مديريت منابع و ساير ويژگيها تحت بررسي قرار گرفته و در نهايت، تركيب همه اين شاخصها با هم، درآميخته شده و شاخص كلي ايجاد ميشود كه به نسبت آن، رتبه بانكها اعلام خواهد شد. سيف در مورد زمان يكسانسازي نرخ ارز با توجه به اقدامات اخيري همچون حذف ارز مسافرتي و افزايش نرخ مبادلهاي گفت: به تدريج در حال حركت به سمت يكسانسازي نرخ ارز هستيم؛ البته من اشاره كردم كه اين اقدام، در اوايل دولت دوازدهم صورت ميگيرد؛ پس هنوز خيلي فرصت داريم. وي در مورد اجراي نرخ سود مصوب بانك مركزي از سوي نظام بانكي، گفت: به نظر ميرسد كه درباره عدم رعايت نرخهاي مصوب سود در نظام بانكي، خيلي بزرگنمايي ميشود؛ اما تا روز پنجشنبه هفته گذشته، بيش از هزار شعبه بانكي از سوي بانك مركزي مورد بازرسي قرار گرفت و خوشبختانه عملكردها نشان ميدهد كه به جز موارد محدود، نرخهاي سود بانكي به صورت دقيق در بانكها رعايت ميشود. سيف گفت: مواردي هم داشتيم كه منجر به عزل رييس شعبه شده است و بانك مركزي در اين رابطه، بسيار مصمم است و خوشبختانه بانكها نيز همراهي خوبي دارند و به نظر ميرسد كه اجراي اين بخشنامه، نتايج مثبتي به همراه دارد. وي در مورد نرخ سود سپردههاي صندوق سرمايهگذاري بانكها نيز گفت: صندوقهاي سرمايهگذاري، نهادهاي فعال در بازار سرمايه هستند و بانكها از اين ابزار استفاده ميكنند؛ ولي چون در پرتفوي (سبد دارايي) خود، داراييهايي دارند كه بازدهي بالاتري دارد، ممكن است بتوانند نرخ سود بالاتري بپردازند ولي آنچه مسلم است، آن ميزان از منابع صندوقهاي سرمايهگذاري كه در بانك سپردهگذاري ميشود، بايد از دستورالعمل بانك مركزي تبعيت كند. نرخ سود تسهيلات به مرور كاهش مييابد.
۱۰ هزار ميليارد تومان از منابع بودجه ۹۶ محقق نميشود
رييس سازمان برنامه و بودجه در حاشيه مراسم آغاز اجراي دو برنامه ايجاد اشتغال با بيان اينكه، ۳۰۹ هزار ميليارد تومان از ۳۱۹ هزار ميليارد تومان منابع عمومي بودجه ۹۶ محقق ميشود، گفت: لايحه بودجه سال ۹۷ نيز در موعد مقرر و در ۱۵آذر تقديم مجلس خواهد شد. محمدباقر نوبخت با اشاره به اينكه طبق قانون برنامه ششم 955 هزار فرصت شغلي بايد ايجاد شود، گفت: دولت براي ايجاد يك ميليون فرصت شغلي خود را آماده و تجهيز ميكند تا برنامه پيشنهادي رييسجمهور هنگام انتخابات تحقق يابد. وي با اشاره به اينكه دو نوع تسهيلات براي اشتغالزايي در طرحهاي دولت پيشبيني شده است، گفت: بخشي از اين منابع براي سرمايه در گردش بوده كه مدت بازپرداخت آن يك تا 2 سال است و همچنين براي سرمايه ثابت زمان آن بيش از 5 سال خواهد بود. رييس سازمان برنامه و بودجه به عملكرد بودجه سال جاري اشاره كرد و افزود: بودجه عمومي 319 هزار ميليارد تومان به مجلس تقديم شد كه 309 هزار ميليارد تومان آن با هر بشكه نفت 50 دلار محاسبه شده و با فرض پيشبيني نفت 55 دلاري 10هزار ميليارد تومان نيز براي موضوعاتي مانند ريزگردها، صنعت ريلي و آب و فاضلاب پيشبيني شده است، البته اين قيمت نفت تحقق پيدا نكرد و اكنون متوسط نفتمان 47 تا 48 دلار است با اين حال قيمت نفت در ماههاي اخير به بالاي 50 دلار رسيده است. وي با بيان اينكه نسبت به 294 هزار ميليارد تومان سال گذشته 283 ميليارد تومان آن عملكرد داشت، گفت: پيشبيني ميشود 309 هزار ميليارد تومان از 319 هزار ميليارد تومان منابع عمومي محقق شود. وي با اشاره به اينكه مجلس بخشي از منابع بودجه سال جاري را تغيير داد، يادآور شد: پيشبيني اين بود كه 20 درصد از منابع نفت به صندوق توسعه ملي واريز شود كه اكنون 30 درصد است و مابهالتفاوت آن 16 هزار ميليارد تومان بوده كه البته 7500 ميليارد تومان توسط مجلس از منابع صندوق به بودجه اضافه شد. نوبخت با اشاره به اينكه پيشبيني ميكنيم عدم تحقق بودجه نداشته باشيم، گفت: كسري بودجه بدان معناست كه مصرفمان را نسبت به درآمدهاي محقق شده كاهش ندهيم و از جايي آن را تامين كنيم، اما اگر مصرف را به نسبت درآمد كاهش داديم به معناي عدم تحقق است بنابراين دولت نيز خرج را با دخل متوازن ميكند. نوبخت با بيان اينكه لايحه بودجه 97 كل كشور به وقت قانوني يعني 15 آذرماه به مجلس تقديم خواهد شد، گفت: زمانبندي تهيه لايحه آغاز شده و ظرف دو هفته آينده بخشنامه به همه دستگاهها ابلاغ ميشود.