مساله جمعيت و ارزش‌هاي ثابت
اگر همين وضع در 50 سال آينده ادامه پيدا كند به احتمال زياد جمكران جزو مناطق داخلي شهر قم خواهد بود! البته اين فقط يك فرض است، زيرا هيچ كدام از مناطق ايران چنين ظرفيتي را ندارند كه جمعيت آنها دو برابر رقم فعلي شود. بحث جمعيت بيش از اينكه محصول اراده اين و آن باشد ناشي از الزامات اجتماعي حاكم بر جامعه است. آن را بايد خارج از گزاره‌هاي قطعي فرازماني و فرا مكاني طرح و بحث كرد. هرچند توصيه‌هاي اخلاقي براي تداوم نسل بد نيست ولي بدانيم كه مسائل اجتماعي بيش از آنكه راه‌حل‌هاي اخلاق‌گرا و توصيه‌اي داشته باشند، راه‌حل‌هاي اجتماعي دارند. پيش از انقلاب هم تاكيدهاي بيش از حد بر كاهش
زاد و ولد تاثير عكس گذاشت.