موافقان و مخالفان لايحه رتبه‌بندي معلمان
دولت و مجلس: رتبه بالا، حقوق بالاتر
زهرا چوپانكاره / «لايحه رتبه‌بندي فرهنگيان با هدف افزايش انگيزه كاركنان آموزش و پرورش و در راستاي اجراي طرح تحول نظام آموزشي كشور اجرايي خواهد شد. بر اين اساس، فرهنگيان با رتبه بالاتر، حقوق و مزاياي بيشتري دريافت خواهند كرد.» وزير آموزش و پرورش چند وقتي است كه در تمامي نشست‌هاي خبري و البته نشست‌هايش با فرهنگيان در استان‌هاي مختلف از تقديم لايحه رتبه‌بندي معلمان به مجلس تا پايان سال خبر مي‌دهد؛ لايحه‌اي كه به گفته علي‌اصغر فاني به دنبال رتبه‌بندي معلمان برحسب ميزان فعاليت، توانمندي و شايستگي آنهاست و در آن اقدامي شبيه به رتبه‌بندي اساتيد در وزارت علوم انجام خواهد شد.
هرچند فاني خبر تقديم لايحه را به عنوان خبر خوش آموزش و پرورش به صورت مرتب تكرار مي‌كند اما نمايندگان مجلس شوراي اسلامي مي‌گويند كه مدت‌هاست در انتظار رسيدن اين لايحه بوده‌اند و وزارت آموزش و پرورش در تهيه و تقديم لايحه تاخير داشته است. به گفته عبدالوحيد فياضي، عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس اين كميسيون مدت‌هاست كه به دنبال تصويب اين لايحه است؛ لايحه‌اي كه يك سال پيش قرار بود به عنوان طرح خود مجلس مطرح شود اما به درخواست دولت مجلس در انتظار رسيدن لايحه آن مانده است. فياضي به «اعتماد» مي‌گويد: «ما خيلي وقت است كه در انتظار اين لايحه‌ايم اما تاكنون خبري نشده و براي همين در بودجه 94 هم بودجه‌اي براي آن ديده نشده. البته اگر لايحه تا پايان سال برسد مي‌شود براي بودجه‌اش تصميمي گرفت. مثلا بودجه مربوط به آن را در ذيل مطالبات پرسنل براي سال بعد ديد.» فياضي كه معتقد است كليت كميسيون آموزش و تحقيقات موافق اين لايحه هستند تاكيد دارد كه بحث رتبه‌بندي معلمان در دولت گذشته بارها بررسي شده و با استان‌ها در ميان گذاشته شده و كامل بوده است اما از تغييرات احتمالي ايجادشده در آن اطلاعي ندارد: «ما الان يك ميليون معلم داريم كه همه با عنوان كلي «معلم» شناخته مي‌شوند و ميان آنها هيچ فرقي وجود ندارد و حقوق و مزاياي يكساني دارند اما با اجراي رتبه‌بندي معلمان اين حالت اصلاح مي‌شود تا عدالت برقرار شود. به كمك اين لايحه معلمان از نظر علمي، سوابق، خدمات و... دسته‌بندي مي‌شوند و جايگاه هر كدام به نسبت توانمندي‌ها مشخص مي‌شود.»
به دنبال «نظام معلمي» هستيم نه رتبه‌بندي
در آن سوي معادله رتبه‌بندي، خود معلمان قرار دارند؛ صنفي كه به گفته دولت و مجلس قرار است با تصويب اين لايحه تفاوت عمده‌اي را در زندگي كاري خود احساس كنند. اما دست كم بخش قابل توجهي از اين صنف نه تنها از جزييات اين لايحه اطلاعي ندارند بلكه به گفته دبير شوراي هماهنگي، كانون‌هاي صنفي معلمان سراسر كشور آن را «بي‌فايده» مي‌دانند. علي‌اكبر باغاني به عنوان يكي از نمايندگان معلمان در جلسه مشتركي با وزارت آموزش و پرورش در جريان جزييات رتبه‌بندي معلمان قرار گرفته است اما هنوز هم نظر مثبتي نسبت به آن ندارد. باغاني در گفت‌وگو با «اعتماد» مي‌گويد كه اين لايحه پيچيده‌اي نيست و به همان ميزان فايده‌اي هم براي او و همكارانش ندارد: «ما مدت‌هاست كه به دنبال گرفتن تاييد براي تاسيس نظام معلمي هستيم تا معلمان هم مثل كانون وكلا و نظام مهندسي جايي را داشته باشند كه در آن خودشان براي اين صنف تصميم بگيرند، تصويب اين لايحه رتبه‌بندي كه بر‌اساس سيستم از بالا به پايين است نفعي براي ما ندارد. نخستين گام بايد همسان‌سازي وضعيت معيشتي معلمان باشد نه رتبه‌بندي آنها كه باعث مي‌شود در نهايت يكسري افراد خاص از آن بهره ببرند».
يكي از مهم‌ترين مسائلي كه باغاني روي آن دست مي‌گذارد همان صحبتي است كه در صحبت‌هاي عضو كميسيون آموزش و تحقيقات هم به چشم مي‌خورد؛ بودجه. به گفته باغاني دولت تا زماني كه با كسري بودجه در آموزش و پرورش مواجه است نمي‌تواند لايحه‌اي را كه نيازمند پشتوانه بودجه‌اي كلان است مطرح كند: «نمي‌شود اين لايحه را با گرفتن پول از خود سيستم و تزريق دوباره به آن پيش برد. چنين لايحه‌اي نيازمند بودجه 50هزار‌ميلياردي است و آموزش و پرورش همين حالا هم پنج‌هزار‌ميليارد كسري بودجه دارد. آخر چطور با بودجه نداشته مي‌خواهند اين لايحه را پيش ببرند؟ به ما گفتند اين لايحه نظام صرفه‌جويي را هم مطرح مي‌كند، يكي بگويد مگر بودجه‌اي هست كه صرفه‌جويي هم لازم داشته باشد؟ وقتي هنوز اين حجم از مشكل مالي براي پرداخت مطالبات بازنشستگان و ساماندهي نيروهاي حق‌التدريس وجود دارد ديگر حساب رتبه‌بندي مشخص است». موضوع ديگر از نظر او ضعف دستگاه‌هاي تصميم‌گيرنده در معرفي كامل اين لايحه است. به گفته وي هيچ معلمي جزييات اين لايحه را نديده در صورتي كه چنين تصميمي بايد با ذكر جزييات در تمامي مدارس كشور به معلمان اطلاع‌رساني شود.
باغاني با وجود تمامي انتقادهاي سرسختانه‌اش به اين لايحه معتقد است كه شخص وزير زير فشارهاي وارده به دنبال اجراي اين لايحه است: «آقاي فاني وزير خوبي است اما معتقدم شانتاژهايي كه در زمان وزارت آقاي حاجي‌بابايي روي اين قضيه صورت گرفت باعث شده تا او هم به اجبار در پي تصويب اين لايحه باشد. به نظرم مجلس روي وزير فشاري زيادي مي‌آورد». دبير شوراي هماهنگي كانون‌هاي صنفي معلمان مي‌گويد كه ورود مجلس به مسائل آموزش و پرورش كاملا سياسي است و همين سبب مي‌شود كه وزير نتواند مسائل واقعي مجموعه زير دستش را به درستي پيش ببرد.
عبدالوحيد فياضي، عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس: ما خيلي وقت است كه در انتظار اين لايحه‌ايم اما تاكنون خبري نشده و براي همين در بودجه 94 هم بودجه‌اي براي آن ديده نشده است.
علي‌اكبر باغاني، دبير شوراي هماهنگي كانون‌هاي صنفي معلمان سراسر كشور: تصويب اين لايحه رتبه‌بندي كه بر اساس سيستم از بالا به پايين است نفعي براي ما ندارد. وقتي هنوز اين حجم از مشكل مالي براي پرداخت مطالبات بازنشستگان و ساماندهي نيروهاي حق‌التدريس وجود دارد ديگر حساب رتبه‌بندي مشخص است.