سلمان براي رام‌الله چه خوابي ديد؟

محمود عباس، رييس تشكيلات خودگردان فلسطيني، دوشنبه در سفري برنامه‌ريزي نشده به رياض رفت تا با پادشاه و وليعهد عربستان سعودي ديدار و گفت‌وگو كند. سفر محمود عباس دو روز بعد از آن اتفاق مي‌افتد كه نخست‌وزير همسايه شمالي فلسطين اشغالي، سعد الحريري، در سفري برنامه‌ريزي نشده به رياض، از طريق پخش تلويزيون العربيه از مقام خود استعفا داد. بسام عبدالله الاغا، سفير فلسطين در عربستان سعودي، خبر سفر ناگهاني محمود عباس را به عربستان سعودي در گفت‌وگو با راديو صداي فلسطين اعلام كرد. به نوشته رسانه‌ها ديدار عباس با پادشاه عربستان پيش از اين برنامه‌ريزي نشده‌بود و زماني كه محمود عباس براي يك ديدار دو روزه به شرم‌الشيخ در مصر سفر كرده‌بود، پيشنهاد سفر به رياض به دست او رسيد و او تصميم گرفت بعد از ديدارش با عبدالفتاح السيسي، رييس‌جمهور مصر، عازم عربستان سعودي شود.
عباس روز دوشنبه قبل از انجام سفرش آنچه «حمله‌ها» به خاك عربستان ناميده‌بود را محكوم و در بيانيه‌اي تاكيد كرد: «كاملا در كنار پادشاهي عربستان سعودي، دولت و مردم اين كشور ايستاده‌ام و از همه اقدامات آن براي تضمين ثبات و امنيت حمايت مي‌كنم.» اين بيانيه پس از آن صادر شد كه عربستان سعودي ادعا كرد يك موشك يمني را كه به سمت فرودگاه ملك خالد در رياض شليك شده‌بود در هوا سرنگون كرده است. به گفته بسام عبدالله الاغا، قرار است عباس در سفر خود به رياض با سلمان بن عبدالعزيز و محمد بن سلمان، پادشاه و وليعهد سعودي ديدار و گفت‌وگو كند. سفير فلسطين در عربستان سعودي گفته است قرار است در اين ديدارها، مسائل دوجانبه و «جزييات تحولات در مساله فلسطين» مورد بررسي قرار بگيرد. محمود عباس روز گذشته براي سفري دو روزه به شرم الشيخ، در شبه جزيره سيناي مصر رفته بود تا ضمن ديدار با عبدالفتاح السيسي در «مجمع جهاني جوانان 2017» كه در اين كشور برگزار مي‌شود شركت كند. اين دومين بار طي دو ماه گذشته است كه عباس با سيسي ديدار مي‌كند؛ دو ديداري كه در حد فاصل آن گروه‌هاي عمده فلسطيني يعني فتح و حماس بعد از يك دهه درگيري با پشتيباني به توافق مهمي در قاهره دست پيدا كردند.
تحولات اخير لبنان و فلسطين و افزايش رايزني‌ها رياض، پس از آن اتفاق مي‌افتد كه جارد كوشنر، داماد دونالد ترامپ و مشاور ارشد رياست‌جمهوري امريكا، در سفري محرمانه به رياض رفت. كوشنر از سوي رييس‌جمهور امريكا به عنوان نماينده ويژه براي صلح خاورميانه معرفي شده است و تاكنون به چند كشور عربي خاورميانه و اسراييل براي گفت‌وگو در مورد آنچه از سوي دولت امريكا طرح صلح خاورميانه خوانده‌مي‌شود سفر كرده است. محتواي مذاكرات در سفر محرمانه دو هفته پيش كوشنر به رياض هنوز افشا نشده است و تنها زماني رسانه‌ها از اين خبر مطلع شدند كه يك رسانه امريكا از سفر جارد كوشنر به وسيله يك هواپيماي عادي به رياض باخبر و صحت آن را از سخنگوي كاخ سفيد جويا شد. به نوشته المانيتور قرار است جارد كوشنر طي روزهاي آينده سفري مجدد به منطقه داشته‌باشد.
عربستان سعودي بعد از توافق ميان حماس و فتح در قاهره از آن حمايت كرده‌بود. به نوشته خبرگزاري رسمي عربستان سعودي، واس، يك مقام رسمي وزارت خارجه عربستان «اين توافق را گامي مثبت در جهت وحدت مردم فلسطين و پايان شكاف» توصيف كرده‌بود كه «مي تواند به فلسطينيان براي رسيدن به حقوق‌شان كمك كند. » مشخص نيست آيا بعد از تحولات اخير در عربستان سعودي، از جمله وادار كردن نخست‌وزير لبنان به استعفا، همچنان مقامات سعودي بر موضع قبلي خود استوار هستند يا نه.
امريكا موافق توافق فتح-حماس
وب‌سايت المانيتور در گزارشي مي‌نويسد كه دولت رژيم صهيونيستي و ايالات متحده امريكا، در مورد تفسير توافق آشتي فتح و حماس به اختلافي غافل‌گير‌كننده با يكديگر برخورده‌اند. تل‌آويو برخوردي خصمانه در برابر اين توافق داشته و تمام ارتباطاتش با دولت خودگردان فلسطيني را به جز در مورد شرايط اضطراري بشردوستانه، قطع كرد. در برابر به نوشته المانيتور گفت‌وگوها ميان كاخ سفيد و وزارت امور خارجه امريكا با دولت خودگردان فلسطيني در رام‌الله از زمان توافق آشتي تاكنون ادامه يافته است. جيسون گرين‌بالت، فرستاده ويژه در امور صلح خاورميانه منصوب رييس‌جمهور و ديويد فريدمن، سفير ايالات متحده در تل‌آويو از سوي وزارت خارجه گفت‌وگوهاي خود را با رام‌الله ادامه داده‌اند. به گفته يك ديپلمات ارشد شعار دولت امريكا «دادن شانس به توافق آشتي» است. اين مقام ارشد تاكيد كرده است هر چند امريكا همچنان خواهان خلع سلاح حماس است، اما دخالتي در اجراي توافق آشتي نمي‌كند و اصراري ندارد كه اين اتفاق «يك‌شبه» روي دهد. معاون اول رييس‌جمهور امريكا، مايك پنس قرار است كه ماه آينده براي يك تور به خاورميانه بيايد و با عباس، نتانياهو و سيسي ديدار و گفت‌وگو كند. المانيتور مي‌نويسد كه هنوز مشخص نيست آيا دولت ايالات متحده امريكا قصد دارد دور جديد مذاكرات صلح خاورميانه را با وجود مخالفت نتانياهو برگزار كند يا نه. ديپلمات ارشدي كه با المانيتور مقايسه كرده است، مي‌گويد: «ذهنيت اصلي در امريكا اين است كه اصولي از سوي ترامپ براي مذاكرات تعيين شود كه نتانياهو نتواند به آنها نه بگويد.» گفته مي‌شد اصول راهنماي اين مذاكرات در حال حاضر توسط ژنرال اچ‌آر مك‌مستر، مشاور امنيت ملي رييس‌جمهور امريكا در شوراي امنيت ملي اين كشور در حال بررسي است.
به نوشته المانيتور هر چند مقامات دولت خودگردان فلسطيني با ديده ترديد به اقدامات امريكا نگاه مي‌كنند، اما امريكا و مصر از مشوقان اصلي عباس براي توافق آشتي با حماس بودند. به گفته يك مقام آگاه در دولت خودگردان فلسطيني، عباس همچنان اين حق را براي خود محفوظ مي‌داند كه موضع مستقلي در مورد گفت‌وگوهاي صلح اتخاذ كند. المانيتور مي‌نويسد علني شدن و عملي شدن چنين پيشنهادي براي گفت‌وگوهاي صلح خاورميانه، در كوتاه‌مدت غير قابل پيش بيني است، چرا كه پيش‌بيني اقدامات ترامپ غيرممكن است.