چرا از جيب مردم به فوتبال مي‌بخشيد؟
علي عالي
فوتبال ايران در همه سال‌هاي بعد از انقلاب نه دولتي ماند و نه خصوصي شد. فوتبال نه مثل بسياري از كشورها صنعت شد و درآمدزايي پيدا كرد و نه مثل برخي از كشورها با بودجه دولتي اداره شد؛ تصويري غيرشفاف از ورزشي كه بيشترين توجه را در كشور به خود اختصاص داده است. حتي در انتخاب مديران هم خبري از ظرافت و مسووليت‌پذيري نبود. پرسپوليس و استقلال از باشگاهي پرطرفدار تبديل به باشگاه‌هاي بدهكار شدند. مديراني كه از «موقتي» بودن‌شان اطمينان داشتند و براي همين تعهد ايجاد كردند و آن را به مدير بعدي سپردند. چك كشيدند و بدهي را براي مدير بعدي به يادگار گذاشتند. هزينه كردند و به بازپرداخت فكر نكردند. در نگاه آنها، پول كه از جيب دولت باشد، هزينه‌كردن چندان سخت نيست چراكه خبري از حساب و كتاب نبود و عالي‌ترين مقام ورزش كشور به عنوان رييس مجمع، نظارتي روي عملكرد مالي و مديريتي مديران نداشت. فوتبال، تابلويي تمام‌نما از شيوه مديريتي در كشور است؛ آخرين تصميم دولت، بر اين اصل صحه مي‌گذارد. سخنگوي دولت اعلام كرد كه بدهي‌هاي دو باشگاه پرسپوليس و استقلال را خواهد داد. نوعي عوامفريبي در اين تصميم وجود دارد. به‌جاي برخورد با مديران متخلف، مديران بدهكار از جيب مردم و پول نفت، بدهي‌ها را جبران مي‌كنند. درحقيقت اين «پول»، جبران ناكارآمدي و فساد سيستماتيك در فوتبال ايران است. جبران بدهي مديران حال و گذشته از طريق پول دولتي، يعني تشويق مديران و بازيكناني كه حتي از دادن ماليات هم فرار كردند؛ جرمي كه در دنيا بخشودني نيست. دولت با اين تصميم دقيقا همان بلايي كه سر كارخانه‌هاي خودروسازي دولتي آورد را بر سر فوتبال مي‌آورد؛ تزريق پول به‌جاي برنامه‌ريزي. دولت اين پول را تخصيص مي‌دهد چراكه خرج‌كردن از پول نفت بسيار راحت‌تر از مديريت و برنامه‌ريزي است. مشكلات اين چاه ويل، اين فساد ريشه‌دار، اين نوع مديريت بدهكار، با پول حل نخواهد شد. دولتي كه براي حق‌پخش تلويزيوني برنامه‌اي ندارد، براي قانون كپي‌رايت قدمي برنمي‌دارد، براي خصوصي‌سازي در فوتبال نگاه درستي ندارد، انتخاب مديرانش چارچوب مشخصي ندارد و براي درآمدزايي و تبليغات چشم‌اندازي ندارد، قطعا دچار همين حركت‌هاي عوامفريبانه خواهد شد. در همه اين سال‌ها هيچ دولتي قدمي برنداشت. تلخ است اما يك كامنت در فضاي مجازي نشان از بي‌تدبيري در چنين تصميماتي است: پول سه بازيكن ليگ برتري برابر با بودجه يك‌سال شهر قمصر كاشان است كه سالانه زيرساخت گردش صدها هزار گردشگر را فراهم مي‌كند.