قرار نيست تمام مسائل شهر را
شهرداري حل كند
زهرا نژادبهرام
اگر بخواهيم عملكرد شهرداري تهران در قبال مساله كودكان كار و خيابان در پايتخت را بررسي و قضاوت كنيم بايد به 3 پرسش اصلي پاسخ دهيم:
۱- آيا تمام مسائل شهر تهران و كشور را قرار است شهرداري‌ها حل كنند؟
۲- آيا ما مديريت شهري واحد داريم؟
۳- آيا موضوع كودكان كار، موضوع امروز و ديروز يا موضوع جديدي است؟
در پاسخ به سوال اول بايد بگويم كه طبيعتا همه مسائل كشور و شهرها را نبايد شهرداري‌ها حل كنند. بسياري از مسائلي كه در درون شهر حادث مي‌شود، ناشي از پديده‌هاي متصل به همي است كه علل متعددي دارد و شهرداري در هيچ كدام نقشي ندارد و نمي‌تواند براي‌شان كاري انجام دهد. يعني نه مي‌تواند در تشديد آن و نه در كاهش آن كاري انجام دهد.
آيا در تهران مديريت واحد شهري داريم؟ خير؛ مديريت واحد شهري نداريم. اينگونه نيست كه بهزيستي، وزارت كار، مراكز درماني زيرنظر شهرداري باشد. شهرداري بر اساس قانون شهرداري‌ها يك مسووليتي دارد كه آن هم ارايه خدمات در سطح بسيار محدود است. بنابراين با توجه به شرح وظايفي كه بر اساس قانون شهرداري‌ها براي شهرداري وجود دارد و با توجه به اينكه مديريت واحد شهري در شهر نداريم و همه‌چيز زيرنظر شهرداري و شهردار انجام نمي‌شود و همچنين با توجه به اينكه بسياري از مسائل ريشه‌هاي ملي و كلان دارد كه به شهرداري هيچ ربطي ندارد و شهرداري به دليل دايره كاري محدودش حتي نمي‌تواند در آنها دخالتي داشته باشد، طبيعتا موضوع كودكان كار و خياباني پديده‌اي نيست كه متصل به شهرداري باشد. شهرداري مي‌تواند فضاهاي بي‌دفاع شهري را شناسايي و رفع كند. مثلا بعضي مناطق نياز به اصلاح هندسي دارند و بعضي جاها نياز به نورپردازي دارند و بسياري از كارهايي كه در حوزه فيزيك شهر امكان‌پذير است، مي‌توان با زيباسازي و كارهاي ديگر درمورد اصلاح آنها اقدام كرد. اما قرار نيست تمام مسائل شهر را شهرداري حل كند. اين كار اصلا امكان‌پذير نيست. در ارتباط با موضوع كودكان كار و خياباني يك ستاد ۱۷ دستگاهي تشكيل شده است؛ هفده دستگاه بر اساس مصوبه شوراي عالي اجتماعي كشور مسووليت رسيدگي به موضوع كودكان كار را دارند. پس نمي‌شود توقع داشت كار بقيه شانزده دستگاه را شهرداري انجام دهد. درحالي كه وقتي تقسيم كار مي‌كردند، تنها وظايفي كه براي شهرداري تعريف شده بود، اين بود كه يك فضا و يك سري خودرو در اختيار اين ستاد قرار دهد كه آن طرح هم متوقف شد. كه اين وظايف هم در حوزه سخت‌افزاري است نه نرم‌افزاري. موضوعات بسيار جدي‌اي در حوزه كودكان كار و خياباني وجود دارد؛ مساله اقتصادي، مساله بهزيستي و بهداشت. مساله انتظامي آخرين مساله‌اي است كه در موضوع كودكان كار مطرح است. بنابراين اينكه انتظار داشته باشيم همه مسائل شهر را شهرداري يا شوراي شهر حل كند، به نظر اين انتظار در حد وظايفي نيست كه براي شوراي شهر و شهرداري تعيين شده است. بايد به اين سمت حركت كنيم كه با توجه به اينكه اين مسائل درون شهر اتفاق مي‌افتد، هرچه زودتر از دولت بخواهيم كه لايحه مديريت واحد شهري را به مجلس ارايه كند تا هرچه زودتر مصوب شود و تكليف اين شكاف‌ها يا فاصله‌هاي مسووليتي هرچه زودتر برطرف شود تا بتوانيم بسياري از اين مشكلات را حداقل تا حدود زيادي مرتفع كنيم.
عضو شوراي شهر تهران