غيرنظاميان؛ قربانيان ناگزير جنگ
گروه جهان| حدود 40 ماه از ورود ايالات متحده به عراق و سوريه ميگذرد. از ماه سپتامبر سال جاري ميلادي بطور قابل توجهي ميزان حملات ائتلاف تحت رهبري امريكا كاهش پيدا كرده و به كمترين ميزان خود از ماه نوامبر2014 رسيده است. با اين وجود نميتوان از تلفات غيرنظامي كه در طول اين حملات به وجود آمده چشمپوشي كرد. طبق برآورد سايت AIRWARS در ماه اكتبر حداقل 301 غيرنظامي در حملات ائتلاف تحت رهبري امريكا كشته شدهاند كه اين مورد را ميتوان يكي از چندين موردي دانست كه در طول ماههاي طولاني جنگ امريكا در عراق و سوريه رخ داده است. البته حملات ساير كشورها نيز در سوريه از اين قاعده مستثني نيست و آمار بسيار بالايي از تلفات غيرنظامي در عراق و سوريه به چشم ميخورد.
با اين وجود عمليات آزادسازي رقه كه در 20 اكتبر گذشته به پايان رسيد را ميتوان يكي از فاجعهبارترين عملياتهاي نظامي دانست. طبق گزارش سازمان ملل متحد، در طول پنج ماه اين عمليات حدود 80 درصد مناطق شهر رقه عملا توسط جنگندههاي ائتلاف غيرقابل سكونت شده است. اين در حالي است كه ميزان استفاده از جنگندههاي نظامي ائتلاف نسبت به گذشته حدود 50 درصد كاهش را نشان ميدهد. در نبرد رقه و در طول ماه اكتبر حدود 266 مورد مرگ طي يك ماه توسط هواپيماهاي ائتلاف گزارش شده است كه نسبت به ماه سپتامبر 9درصد افزايش تلفات را نشان ميدهد.
در مجموع محاسبه ميشود از ماه ژوئن كه نيروهاي دموكراتيك سوريه با حمايت جنگندههاي ائتلاف در رقه پيشروي كردند حدود 1450 غيرنظامي توسط جنگندههاي ائتلاف جان خود را از دست دادند. حتي اگر به ماه مارس بازگرديم كه نيروهاي دموكراتيك سوريه شروع به محاصره رقه كردند اين آمار رقم 2100 غيرنظامي را نشان ميدهد كه اين ميزان تلفات غيرنظامي در رقه بيش از آن چيزي است كه در نگاه اول برآورد ميشود.
طبق گزارش AIRWARS از اول ژوئن تا 31 اكتبر 2017 جنگندههاي ائتلاف 20321بمب در اين عمليات استفاده كردند كه يعني روزانه 133 بمب و در هر يازده دقيقه يك بمب مورد استفاده قرار گرفته است. اين ميزان استفاده از مهمات حتي بيشتر از نبرد موصل به ثبت رسيده است كه بزرگترين شهر تحت كنترل داعش به حساب ميآمد. گفته ميشود در طول 9 ماه عمليات موصل يعني از 17 اكتبر2016تا 29ژوئن 2017 بيش از 29هزار بمب و مهمات مورد استفاده جنگندههاي ائتلاف قرار گرفته است و در منطقه موصل نيز هزاران نفر كشته شدند. اما آن گونه كه Airwars گزارش داده دسترسي به اطلاعات در اين خصوص با محدوديت مواجه شده است.
در همين حال تعداد مرگ و ميرهاي غيرنظامي به دليل حملات ساير كشورها از جمله روسيه در سوريه در ماه سپتامبر كاهش قابل توجه 42 درصدي را نشان ميدهد. با اين حال هنوز به طور قطع نميتوان گفت كه اين حملات نيز كار مسكو بوده است. با اين وجود به طور دقيق نميتوان در خصوص تلفات اخير غيرنظامي از سوي روسيه در ماههاي اكتبر و سپتامبر سخن گفت. چرا كه پيشتر ادعاها در خصوص تلفات غيرنظامي مربوط به استان ادلب بود حالا اين ادعاها مربوط به عمليات در استان ديرالزور است كه اين نشان ميدهد روسيه در ماههاي اخير تا چه حد تمركز خود را براي مبارزه با داعش و حمايت از نيروهاي دولتي سوريه براي شكست داعش در سوريه كرده است. محققان Airwars با اين وجود ميگويند: هرچند در ماه اكتبر اتهامات عليه روسيه در خصوص تلفات غيرنظامي كاهش پيدا كرده است.
طبق گزارشها يك اتفاق ناگوار در 11 سپتامر در ديرالزور رخ داده كه تخمين زده شده است بين 21 تا 40 غيرنظامي از جمله كودكان، مردان و زنان كشته شدند و دهها تن ديگر نيز زخمي شدند. با اين حال مجموعه شرايط به خصوص در طول ماههاي گذشته در مبارزه با داعش به نحوي پيش رفته است كه افزايش آمار تلفات غيرنظامي به خصوص در سوريه را اجتنابناپذير ميكرد. با اين وجود با توجه به عدم دسترسي به آمار دقيق نميتوان تمام آمار و اطلاعات را در اين خصوص به طور دقيق به دست آورد.