نگاهي به نمايشگاه بعد چهارم به همراه يادداشت بهنام كامراني
حجم به عنوان بوم نقاشي
«بعد چهارم» عنوان نمايشگاه نقاشي نقاشيها و حجم نقاشيهاي علي فرامرزي است؛ نقاش صاحب سبكي كه نزديك به پنج دهه در عرصه نقاشي ايران با نمايشگاه گذاشتن، آموزش دادن، گالريداري و نقد نوشتن حضوري فعال و دايمي داشته است. هفته گذشته كتاب بخشي از مجموعه مقالاتش به چاپ رسيد. جمعه 8 ديماه همزمان با افتتاح نمايشگاه اين هنرمند از آن رونمايي خواهد شد.
اگر به اين فعاليتها و سخنرانيها و گفتوگوي او را هم در داخل و خارج از ايران اضافه كنيم از او شخصيتي ارايه خواهد داد كه در نقاشي معاصر ايران بايد حضورش را غنيمتي دانست. «بعد چهارم» بيان جديدي است از مجموعه آثار كويري اين نقاش پيشكسوت كه بخشي از اين مجموعه قبلا با عنوان «هجوم» به نمايش درآمده بود. آنچه نمايش اخير را متفاوت از ديگر آثار دوره هجوم فرامرزي ميكند انتخاب حجم به عنوان بوم نقاشي است. او خود در اين باره به «اعتماد» ميگويد: «ادامهدار بودن آثار سالهاي اخيرم من را به اين نتيجهگيري رسانده بود كه محدوديتهاي كادر راضيام نميكند، درنتيجه تجربياتم در مجسمهسازي به ياريام آمد و به سراغ استفاده از حجم رفتم.»فرامرزي در همه مجموعه دورههاي نقاشياش پيوسته نقاشي بوده است كه از واقعيتها شروع كرده و آن را تا مرز تجريد بهپيش برده است. بهنام كامراني، نقاش، مدرس و پژوهشگر هنر در مورد آثار اين هنرمند نوشته است:
باغ سلام ميكند... .
نقاشيهاي علي فرامرزي طبيعت را در فضايي مابين بازنمايي و انتزاع نشان ميدهند. اجزاي طبيعت در اين آثار اما با بافت و حركات بنيادين آن انعكاس يافته است. درواقع نقوش در اين آثار نمادي از حضور دشت و كوه و كوير و درخت شدهاند. اين ويژگي آثار را نمادين كرده است. در حجم - نقاشيها خصلت چندپارگي هنرمند را قادر ساخته چهرهها را كنار نقوش و اجزاي طبيعت بنشاند و ريتمهاي منحني را كنار درختهاي سربريده چيدمان كند. شايد جوهره طبيعت ايران و نيز آنچه بر سر بسياري از چشماندازها، در اثر تغيير اقليمهاي آب و هوايي افتاده و نيز دستيازي انسان، در تاويلي ديگر بتوان از اين آثار خوانش كرد. آثار فرامرزي با رنگآميزي رنگآميزيهاي متباين و تكفام و تواليهاي تكرارشونده، محتواي طبيعت را هم در جذابيتهايش و هم در معناهاي پنهانشان ثبت كردهاند. بيننده با تعمق در آنها بنيانهاي رفتار اجزا و پديدهها را مكشوف خواهد يافت. اگرچه بايد گفت در اين دوره كاري از باغ خبري نيست و اين كوير و خشكسالي است كه سلام ميكند، او خود در اين مورد گفته است: كوير دو بعد دارد يكي زيباييشناسي خاص كويري است و ديگري بعد تهاجمي و تهديدكنندگي آن است كه زيستبوم ايران را مورد تهديد خود قرار داده است.