اما و اگر سامانه ثبت سفارش

گروه اقتصادي |با گذشت بيش از شش ماه از بسته شدن سايت ثبت سفارش واردات خودرو در ايران، وزير صنعت در جلسه پنجم دي ماه كميسيون اصل 90، از ابلاغ دستور العمل جديد واردات خودرو خبر داده بود و به نظر مي‌رسيد كه بعد از 6 ماه چشم انتظاري روز گذشته بالاخره سايت بسته شده ثبت سفارش باز شود.
اگر چه در ساعت‌هايي برخي سايت‌هاي خبري اعلام كردند كه سايت ثبت سفارش براي چند خودرو محدود باز شده اما برخي ديگر با تكذيب اين خبر تكليف باز و بسته بودن سامانه ثبت سفارش را منوط به جلسه‌اي ديگر كردند كه قرار است در هيات دولت تشكيل و در اين خصوص تصميم‌گيري شود.
 اما باز هم خبرهاي رسيده از توافق‌هاي صورت گرفته براي شرايط واردات خودرو به گونه‌اي بود كه بازار نا آرام خودرويي را بار ديگر متلاطم كرد. خبرها حكايت از عدم ثبت سفارش برندهاي بي‌ام و، بنز و لكسوز داشتند كه علت آن هم به محدوديت ثبت سفارش خودروهاي تا 40 هزار دلار بازمي‌گردد.
در جلسه‌اي كه عصر روز 5 دي برگزارشد مقرر شد تا خودروهاي لوكس از ۲۴۰۰ سي سي تا ۳۰۰۰ سي‌سي با افزايش تعرفه يا منع ورود روبه‌رو شده و مابقي خودروها مشكلي در افزايش تعرفه نداشته باشند.
 بسته شدن ناگهاني و بدون بررسي عملياتي امكان ثبت سفارش خودرو، هر چند كه با هدف ساماندهي به بازار خودرو و كاهش خروج ارز از كشور از سوي وزارت صنعت، معدن و تجارت صورت گرفت، اما در چند ماه گذشته انتقادهاي زيادي را به همراه داشته است. چرا كه موجب وارد شدن شوك قيمتي و تورمي به بازار و گران شدن خودروهاي وارداتي شده است. ايجاد آشفتگي در بازار، افزايش قيمت خودروهاي وارداتي و افزايش ملايم قيمت برخي از خودروهاي داخلي از تاثيرات اين تصميم در چند ماه اخير بوده است. در حال حاضر خودروهاي بسياري توسط واردكنندگان پشت در گمرك‌ها معطل هستند تا پس از رفع توقف، ثبت سفارش شوند. انتظار مي‌رود با آغاز مجدد ثبت سفارش واردات خودرو قيمت خودروهاي وارداتي در بازار كه با افزايش حبابي و بي‌ضابطه‌اي در چند هفته اخير همراه بوده است در بازار كاهش يابد.  در اخبار منتشر شده از آخرين جلسه كمسيون 90 نيز قرار بر اين شد تا دستورالعمل جديد ثبت سفارش واردات خودرو چهارشنبه 6 دي ماه ابلاغ شود، حال آنكه با سر رسيدن اين تاريخ، هنوز نه از تعيين زماني مشخص براي رفع توقف ثبت‌سفارش خبري است و نه ميزان تعرفه‌هاي واردات خودرو كه به موضوع جنجال‌برانگيز بازار وارداتي‌ها تبديل شده است. در اين ميان دولت نيز به جاي شفاف‌سازي سكوت اختيار كرده است، به‌نظر مي‌رسد كه دولت تاكنون به تصميمي نهايي درباره دستورالعمل واردات خودرو به كشور دست پيدا نكرده است. از سوي ديگر مجتبي خسروتاج نيز اعلام كرده است تا زماني كه مصوبه دولت در مورد واردات خودرو ابلاغ نشود و ضوابط ورود روشن نشود، امكان بازگشايي سامانه وجود ندارد.
محمد شريعتمداري تاكنون چند بار از ارسال دستورالعمل واردات خودرو به هيات دولت و تعيين تكليف آن در كميسيون زيربنايي خبر داده است. هر چند كه ديگر اعتمادي به تاريخ‌هاي اعلام شده از سوي وزارت صنعت، معدن و تجارت در خصوص بازگشايي سامانه ثبت سفارش در تاريخ‌هاي اعلام‌شده وجود ندارد و سردرگمي دولت كاملا آشكار شده است، اما همچنان بازار خودرو ايران، چشم انتظار دريافت خبرهاي اميدوار‌كننده در اين زمينه است. اما سوالي كه مطرح مي‌شود اين است كه با وجود بحران‌هاي اقتصادي ايران در سال‌هاي گذشته و روند افزايش نجومي نرخ ارز، آيا اكنون زمان مناسبي براي آزمون و خطا در حوزه واردات خودرو است؟ آن هم درست در زماني كه رفع تحريم‌ها، نگاه شركت‌هاي بزرگ خودروساز بين‌المللي را به سمت بازار ايران جلب كرده است. نبايد از اين نكته غافل بود كه نوسانات و تصميمات يك شبه و بدون تحقيقات بنيادي در وزارتخانه‌ها، جز ايجاد بازار سياه داخلي، گريزان كردن سرمايه گذاران خارجي و ايمان آوردن بازار جهاني به بي‌ثباتي تصميمات كلان كشور، ثمري نخواهد داشت.
البته فرهاد احتشام‌زاده، رييس انجمن وارد‌كنندگان خودرو با اعلام به‌روزرساني سايت ثبت سفارش و قرار گرفتن 40 خودرو در ليست ثبت سفارشي‌هاي اين سامانه اعلام كرد كه به زودي و تا قبل از 10 دي ماه كه پيش از اين به عنوان زمان باز شدن سامانه عنوان شده بود، اين سامانه باز خواهدشد.  وي با تاكيد بر اينكه تنها منتظر ابلاغ مصوبه جديدواردات از سوي دبيرخانه هيات دولت هستيم، خاطرنشان كرد: با توجه به‌روزرساني سايت ثبت سفارش، در برندهاي بي‌ام‌و، بنز و لكسوز تنها شاهد ثبت سفارش خودروهاي اكونومي اين برندها هستيم و سري‌هاي بالاتر از 40 هزار دلار اين برند طبق مصوبه جديد امكان ثبت سفارش ندارند.
 به گفته احتشام‌زاده بعد از باز شدن سامانه ثبت سفارش شاهد كاهش قيمت و شكست حباب ايجاد شده در بازار خودرو خواهيم بود.